(Gepubliceerd in Musicmaker 03-2007)

Afgelopen jaar scoorden Marco Borsato en Lucie Silvas een nummer 1 hit met hun cover van Everytime I Think Of You, in 1979 een hit voor de Britse band The Babys. Het origineel werd gezongen door John Waite (4 juli 1955, Lancaster, Engeland), die met zijn band nog meer hits had: Isn’t It Time en Piece Of The Action.

TEKST EN FOTO’S: HARRY PATER

Na het uiteenvallen van The Babys verhuisde John begin jaren ’80 naar de Verenigde Staten. Daar richtte hij Bad English op, samen met ondermeer Journey’s Neil Schon. Time Stood Still werd een wereldhit, maar een opvolger bleef uit, zodat Waite besloot het solopad op te gaan. Met wisselend succes (Missing You was de grootste hit, nummer 1 in Amerika) bracht hij verscheidene albums uit en bleef hij optreden, met name in de Verenigde Staten. Via een krakende telefoonverbinding met LA vertelt John Waite hoe het nu met hem gaat.

We spraken elkaar in 2001, toen je album Figure In A Landscape net uit was.
Dat was geen verkoopsucces… wat is er sindsdien gebeurd?
‘De platenmaatschappij die dat album uitbracht, Gold Circle, was eigenlijk een filmmaatschappij en zij kwamen er al snel achter dat de muziekwereld een heel andere is dan de filmwereld. Naast mijn plaat brachten ze ook albums uit van onder anderen David Crosby en zijn band CPR. Van promotie en distributie hadden ze helaas geen kaas gegeten en dus was er weinig aandacht in de pers, kon je de platen haast nergens kopen en dus kwam er geen geld binnen. Om de plaat te promoten ging ik uitgebreid op tournee in de States en kwam de single New York City Girl in de top 20. Dat zorgde wel voor meer bekendheid en verkopen van het album, maar uiteindelijk ging Gold Circle failliet. Erg jammer, want waren de aardigste mensen in de muziekwereld waar ik ooit mee gewerkt heb. Ze gaven mij volledig de vrije hand en stimuleerden me in alles. Gelukkig ben ik eigenaar van die opnamen en dus heb ik een tijdje later Figure opnieuw uitgebracht in Amerika, met een paar bonustracks. Omdat ik geen platencontract meer had deed ik het in eigen beheer. De recensies waren positief, maar de verkoopresultaten slecht.’

Maar je bleef wel optreden?
‘Omdat ik dat het leukste vind bleef ik optreden, we trokken heel Amerika door en deden veel akoestische concerten in kleine zalen en theaters. We trokken met drie man het land door, mijn gitarist, mijn tourmanager en ikzelf. En als we gevraagd werden voor optredens met de hele band dan deden we dat. Was ook leuk voor de afwisseling. In 2004 bracht ik het tussendoortje The Hard Way uit, op mijn eigen label No Brakes Records, met hierop een aantal songs van Figure, aangevuld met enkele nieuwe opnamen. Ondanks de goede reacties van pers en fans verkocht ook deze plaat veel te weinig. Maar we bleven optreden en maakten veel vrienden bij die shows.’

‘Een paar jaar geleden was ik thuis in mijn geboortestad en in de platenzaken zag ik daar geen enkele John Waite plaat liggen! Dat was natuurlijk frustrerend, dat je in je geboortestad je eigen platen niet eens kunt kopen, terwijl ze in de States overal liggen. Ik besloot daarop een greatest hits album te maken, puur voor Europa, zodat in elk geval de Europese fans iets van mij konden kopen waar alle bekende songs op staan, maar dan in een nieuwe versie. Maar halverwege kwam ik tot de conclusie dat dit niet was wat ik werkelijk wilde. Het was op deze manier echt een kwestie van terugkijken, terwijl ik met een nieuwe plaat juist wil vooruitkijken. Wat geweest is interesseert me niet, het gaat om de toekomst. Ik wil nieuwe songs schrijven zodra ik ze bedenk en arrangeren en met nieuw materiaal aan de slag gaan.’

‘Het maken van een nieuwe plaat geeft me altijd veel energie en voldoening. Hoewel ik de nieuwe versies stukken beter vind dan de oude, blijven het toch oude liedjes. Dus halverwege kwam ik tot de conclusie dat ik er ook nieuwe songs op wilde hebben, of eigenlijk liever een album met alleen maar nieuw werk. Maar toen kwam Alison Krauss om de hoek kijken en dat veranderde de zaak. Toen wij samen Missing You hadden gezongen besloot ik naar New York te gaan en daar nieuwe liedjes op te nemen.’

‘Downtown Journey Of A Heart is het resultaat van dit alles. Het is géén greatest hits album geworden, ook al staan er nieuwe versies van oude successen op. Ik ben twintig tot dertig jaar ouder dan toen ik die songs voor het eerst opnam, alleen daarom al klinken ze anders en beter. Want ik zing nu veel beter dan vroeger. Maar het is ook niet echt een nieuwe plaat, het zit er tussen in. Ook dit album is op mijn eigen label verschenen, maar wordt door verschillende maatschappijen in verschillende werelddelen gedistribueerd.’

De cd is hier echter niet in de winkels te vinden en in Nederland weet geen distributeur er iets van af…
‘Dat is heel frustrerend! Dan doe je zo je best om een goede plaat te maken die je aan iedereen wilt laten horen en dan heeft men niet eens de kans om die te kopen! Op de een of andere manier is het iedere keer zo dat zodra ik iets in Europa probeer te doen, dat het dan mislukt. Het lijkt wel Catch-22 als je het mij vraagt (= het kip en ei probleem, HP). Misschien moet ik toch maar naar Europa verhuizen en daar een tijd gaan wonen en dan alles zelf gaan doen òf een andere manager nemen. Ik begrijp er niets van, in Amerika loopt het allemaal op rolletjes. In Italië wordt de cd uitgebracht door Frontiers, zij hebben distributiedeals in de meeste Europese landen, terwijl Cargo de plaat in Groot-Brittannië uitbrengt.’

‘Ik las verscheidene recensies in vooral hardcore en heavy metal bladen en websites. Waarom zij mijn plaat bespreken begrijp ik niet, want ik ben dan wel een rockzanger, maar begeef me toch echt in een heel ander gedeelte van de rockwereld dan zij. Maar de plaat werd niet afgekraakt, wel vonden ze hem niet hard genoeg. Maar om mezelf te verdedigen: Head First rocks as hell en is een stuk steviger dan het origineel. Maar je kunt niet iedereen tevreden stellen. De originele versie was vrij simpel en basic rock & roll met wat effecten; de nieuwe versie is meer van deze tijd en de muzikanten gaan helemaal loos. En ik kan het weten, want ik speel op beide versies basgitaar. En de eerste versie is uit 1978, ik zing nu veel beter dan toen en ik weet nu ook hoe te arrangeren, mixen en produceren. Dat was toen toch anders, al wist ik toen best wel al het een en ander, maar het is erg leuk om iets van vroeger te updaten en te horen wat er mee gedaan kan worden. Isn’t It Time bijvoorbeeld klinkt nu helemaal geweldig en krachtig. Die achtergrondzangeressen… geweldig! Het rockt nu veel meer dan toen.’

‘De kritieken in Amerika zijn erg lovend, we kregen een geweldige recensie in USA Today en deden begin februari een optreden bij Jay Leno, dat is het best bekeken tv programma in de States. Ik deed daar Missing You met Alison Krauss en mijn band begeleidde ons. Dat optreden heeft ons heel goed gedaan, want de single staat nu met stip op 34 in de countryhitlijst. Het is dus een groot succes hier en wie weet wat er nog volgt, want tot nu toe hebben we ons op het countrypubliek gericht omdat Alison daar een superster is. Ze heeft al ladingen Grammys gewonnen. Maar ik ben natuurlijk geen countryzanger, ik ben echt van de rock zeg maar. Maar ik hou erg van country, het is gewoon een ander deel van de rock & roll.’

Hoe kwam je in contact met Alison Krauss, toch geen voor de hand liggende combinatie?
‘Mij werd gevraagd wie mijn favoriete zanger is en ik antwoordde dat ik eigenlijk alleen maar naar zangeressen luister. Ik bedoel, ik ben zelf al heel lang rockzanger en ken alle trucjes als ik een andere zanger hoor. Ik weet vrijwel altijd ruim van tevoren al wat er gaat komen en hoe dat gedaan wordt. Bij vrouwen is dat toch heel anders, die hebben een heel andere diepte en een heel andere dynamiek dan mannen. En bij Alison is dat helemaal bijzonder. Kort voordat me die vraag gesteld werd luisterde ik dag en nacht naar Lonely Runs Both Ways, de nieuwste cd van Alison en haar band Union Station. Ik vond het een fantastische plaat, met niet alleen geweldige muziek en teksten maar vooral die zang! Dus ik antwoordde dat zij mijn favoriet was. Vervolgens werd gevraagd met welke zangeres ik Missing You als duet wilde zingen, dus ik noemde haar naam als eerste, met een glimlach. Niet wetende dat ze daarop benaderd zou worden en dat ze meteen ja zou zeggen. Dus ik was heel verrast, ben meteen naar Nashville gevlogen en heb het samen met haar ingezongen. Ze was ontzettend professioneel en heel aardig, we zijn meteen vrienden geworden en brachten veel tijd samen door.’

‘Voor haar komende album heb ik ook een song aangeleverd en ik zou ook heel graag met haar op tournee gaan. De wereld van de countrymuziek is ook heel anders dan die van de rock, al zijn er ook best wel overeenkomsten. Alison is een ontzettend slimme meid die zich door heel goede mensen laat omringen en precies weet wat ze wil. Een overeenkomst tussen haar en mij is dat we beiden heel bekend -en zij zelfs beroemd- zijn in Amerika en veel minder in Europa.’

Missing You is al vaker gecoverd…
‘O ja, daar ben ik heel blij mee. Tina Turner natuurlijk en jullie Bert Heerink, die nog meer van mijn songs vertaald gecoverd heeft. Ik ben ook heel trots op de versie van het countryduo Brooks & Dunn, dat was de eerste keer dat een song van mij in de country charts terecht kwam. Ik ben ook erg vereerd dat mijn akoestische versie van Missing You in de film Brokeback Mountain gebruikt is. Everytime I Think Of You door Lucie Silvas en jullie Marco Borsato heb ik ook gehoord, mooi gedaan. Ik begreep dat hij de populairste zanger in Nederland is, fijn dat zo iemand dan een song van mij doet. Financieel word ik daar echter niets wijzer van, want ik heb het lied helaas niet geschreven. Maar goed, men kent het toch als een John Waite song of op z’n minst eentje van The Babys.’

Afgelopen najaar werd je Europese tournee uitgesteld. Tot wanneer?
‘Hopelijk is de nieuwe cd straks ook in Nederland verkrijgbaar als ik daar eind maart kom optreden. We zouden inderdaad ook een uitgebreide Europese tournee doen, nadat die van oktober was uitgesteld, maar die gaat voorlopig niet door omdat er onvoldoende geschikte zalen en promotors geïnteresseerd zijn. We willen graag spelen, als er maar een goede geluidsinstallatie in de zaal staat en er wel voldoende mensen in kunnen, ik speel liever niet in zaaltjes waar hooguit 200 man in passen. In de States speel ik met de band in theaters vanaf 500 man tot arena’s tot vijfduizend man en natuurlijk op festivals. Toen ik vorige zomer in Nederland optrad ging het ook maar om twee shows. Financieel kan het helemaal niet uit om daarvoor naar Europa te vliegen, maar ik wil graag spelen en als je dan gevraagd wordt dan ga je! Maar nogmaals: ik wil graag in Europa optreden, maar ik loop steeds tegen een stenen muur aan.’

Ik hoorde en las nogal wat kritiek op die optredens, met name omdat ze zo kort waren en dat het geluid in Zoetermeer zo slecht was.
‘We kwamen toen met een enorme jetlag het vliegtuig uit, hadden geen soundcheck gedaan en toen we het podium op gingen bleken de monitors en de backline-versterkers loeihard te staan. Wat we ook probeerden, we kregen het niet goed. We moesten daarom helaas de akoestische set laten vervallen en daarom was het zo kort. Ik hoop dat we dat zo snel mogelijk over kunnen doen, want ik wil het de fans graag naar hun zin maken! Op het Arrow festival spelen was geweldig, de tent was bomvol en het publiek was erg enthousiast. Helaas mochten we maximaal vijftig minuten spelen, dus speelden we vooral de bekende nummers.’

Je hebt een nummer één hit gehad in Amerika en wereldwijd veel platen verkocht. Ben je financieel al binnen?
‘Nou, ik heb inderdaad goed geboerd, de royalties van alle successen komen nog steeds binnen, zeker ook van de airplay op de vele radio- en tv-zenders. Maar zoals je weet krijgen de componist en de tekstschrijver over het algemeen meer geld dan de uitvoerende artiest en ik heb niet aan alle hits meegeschreven. Beroemde songwriters als Desmond Child en Diane Warren hebben er een aantal geschreven. Maar wie weet wat er gebeurt als het huidige succes van Missing You ook buiten de countrywereld wordt voortgezet. Je weet vast wel dat het in Amerika op radio- en tv-gebied heel anders is dan in de meeste Europese landen. Daar hoor je verschillende muziekstijlen op een zender, terwijl er in Amerika voor elk genre aparte zenders zijn. Daarom ook is het duet met Alison Krauss eerst aan de countryzenders geleverd, uiteindelijk is zij een van de allergrootsten in dat genre. Straks wordt de single aan de classic rockzenders uitgeleverd, daar kennen ze mij dan weer beter.’

‘Maar om op je vraag terug te komen, ik ben indertijd naar Amerika verhuisd omdat ik ervan overtuigd was dat mijn muziek daar meer aandacht zou krijgen. Dat bleek te kloppen en dat heeft me geen windeieren gelegd. Indertijd was de belastingsituatie in Engeland dusdanig dat ik, als ik daar gebleven was en hetzelfde succes had gehad, het grootste deel van mijn inkomsten aan de belasting had moeten betalen. Dat was en is in de States gelukkig anders. Maar mijn drugs- en alcoholverslavingen hebben me ook veel geld gekost, dus ik had veel rijker kunnen zijn. Bovendien ben ik een tijdje geleden gescheiden en dat kost je altijd geld! Maar ik klaag niet hoor, ik kan nog altijd doen wat ik wil en kan het me zelfs veroorloven om tournees te doen waarop ik zelf geld moet toeleggen. Maar zoals ik al vertelde vind ik optreden veel te leuk om het daarom maar niet te doen. En ik hoef echt niet alleen droog brood te eten hoor!’

Golden Earring fan
‘Een van de bands die mij het meest beïnvloed hebben is jullie Golden Earring. Geweldig dat zij nog altijd bezig zijn en nog steeds goede platen maken. Moontan is een van mijn meest favoriete albums aller tijden, wàt een geweldige plaat is dat. Toen ik ze Radar Love voor het eerst zag spelen op televisie was ik meteen verkocht en wilde ik direct net zo’n basgitaar als hun bassist, zo’n Danelectro dus. Niet lang daarna had ik er zo eentje en die heb ik nog steeds. Bij The Babys speelde ik er ook veel op. Rinus Gerritsen vind ik een geweldige bassist met een heel eigen geluid. Ik heb begrepen dat hij, zoals veel bassisten, een rustig en verstandig persoon is en dat hij in tegenstelling tot de meeste muzikanten ook zakelijk goed bezig is. Overigens vind ik Barry Hay ook een geweldige zanger, zijn teksten zijn ook heel goed.’

‘De andere twee muzikanten ken ik niet 123 bij naam, maar ik weet wel dat het een geweldige drummer en gitarist/zanger zijn. O ja, Cesar en George! George is ook een geweldige zanger, enkele songs van hem zijn Buddy Joe en Weekend Love, prachtige nummers zijn dat. En Cesar heb ik altijd een imponerende drummer gevonden. Dat hij ooit is gevraagd om Keith Moon bij The Who te vervangen wist ik niet, maar kan ik me goed voorstellen.’

‘Ik ben overigens nog steeds goed bevriend met Adrian Vandenberg. Afgelopen jaar kwam hij samen met Bert Heerink naar mijn optreden in Zoetermeer, was erg leuk. We spraken elkaar ook op het Arrow festival, waar hij uiteraard even meespeelde met Coverdale en co., tijdens Here I Go Again. Je weet wellicht dat Ad en ik ooit samen aan een album hebben gewerkt, maar helaas is dat uiteindelijk niets geworden omdat hij het toen te druk had met Whitesnake. Tegenwoordig is hij vooral druk met zijn schilderwerk. Hij is een geweldige kunstenaar vind ik. Wat het optreden in Rotterdam betreft hoop ik dat Ad toch meedoet. Jij vertelde me dat Bert en de andere Vandenberg muzikanten ook optreden en het zou toch een uitgelezen kans zijn om samen te spelen. Dan kan iedereen die ze vroeger nooit heeft kunnen zien optreden ze alsnog zien. Ik weet dat Ad nog altijd heel veel last van zijn pols heeft, maar hopelijk kan één keer een half uurtje optreden hem overtuigen en er daarna niet teveel last van hebben.’

[kadertje]
John Waite is één van de bekende rockzangers die optreden tijdens het Classics in Rock concert in Ahoy’ op vrijdag 23 maart. Enkele andere grootheden die je daar kunt zien: Jon Anderson (Yes, Jon & Vangelis), Glenn Hughes (Deep Purple, Black Sabbath), Graham Bonnet (Rainbow), Bert Heerink (Vandenberg, Picture, Kayak), Chris Thompson (Manfred Mann’s Earth Band), Arjen ‘Ayreon’ Lucassen en Floor Jansen (After Forever).

John Waite website

 

 

 

(Gepubliceerd in NOIZE Rockmagazine 1993)

Interview: Harry Pater en Henry Knegt
Fotografie: Harry Pater

De Golden Earring is terug met een nieuw live album “The Naked Truth”, een opname van een akoestisch optreden deze keer, in de Unplugged-traditie. Een tijdje geleden spraken we met Earring gitarist/zanger George Kooymans. De Earring tekende vorig jaar een platencontract met Sony Music.

Waarom zijn jullie overgestapt naar Sony Music?
‘We hadden geen contract meer met de vorige platenmaatschappij en er was een aantal maatschappijen in ons geïnteresseerd, waaronder ook onze oude maatschappij en Sony. Sony was er eigenlijk als eerste bij en ze boden een goed contract. Het is een bedrijf dat van wanten weet. Het is een wereldwijd contract, maar het hangt natuurlijk wel van de landen zelf af of ze onze platen willen uitbrengen. Als zij er geen zin in hebben, dan zijn wij gerechtigd om een andere maatschappij te zoeken die de plaat dan wel wil uitbrengen. Wat Sony Nederland tot nu toe voor ons heeft gedaan is te gek. In Duitsland ging het ook redelijk goed, alleen waren er daar wat communicatieproblemen over de start van de tour, maar over het algemeen ging het goed.’

‘Kijk, we hebben lang in het buitenland gespeeld en als we gingen dan gingen we meestal naar de States en Duitsland hebben we altijd een beetje overgeslagen, al kwamen we er wel regelmatig, maar van uitgebreide tours was geen sprake. Met de “Keeper Of The Flame” tour hebben we wel uitgebreid door Duitsland getoerd en toen bleek dat de mensen je eigenlijk niet meer kennen, alleen de oude garde kent je nog. De nieuwe generatie kent je helemaal niet en daar moet je dan aan gaan werken. Nu blijkt dus wel dat we in het verleden daar een grote naam hebben opgebouwd. Duitsland is een erg groot land en je moet er gewoon met de media bekend zijn, op de radio en met de bladen praten. Op de televisie komen is moeilijk, Je merkt dat niet alleen in Nederland maar ook in Duitsland is het moeilijk. Er zijn veel te veel debiele programma’s. Echte rockprogramma’s zijn er haast niet meer. Het zijn zowat allemaal van die schlagerachtige programma’s, en er is haast niets voor de rockmuziek. In Duitsland is het eigenlijk nog slechter gesteld met de rockmuziek op de radio dan in Nederland. Op een paar privézenders na in de grote steden die goede muziek ten gehore brengen is het slecht. In de periode waarin we in Duitsland op tournee waren heb ik veel naar de radio geluisterd, maar ik bleef het hopeloos vinden.’

‘We hebben een vast aantal fans die de platen kopen, maar we gaan door om de groep kopers flink uit te breiden. Nederland is onze basis, de platenmaatschappij gaat er hier eerst mee aan de slag. Als de cd in Nederland flopt dan gaat het in het buitenland ook mis, maar in Nederland gaat het gelukkig heel erg goed met de verkoop van onze platen.’

Een paar jaar geleden heb jij een soloalbum gemaakt.
Je vertelde toen dat je al druk bezig was met de opvolger.
‘Ik ben er wel al mee bezig, schrijven doe ik namelijk continu, maar op het ogenblik staat mijn hoofd er niet zo naar. Ik schrijf natuurlijk allerlei dingen die buiten de Earring vallen en die bewaar ik. Je kunt die dingen nu eenmaal niet tegelijk doen.’

“Bloody Buccaneers” kwam in mei van vorig jaar uit.
Was het niet de bedoeling dat de plaat al veel eerder op de markt zou komen?
‘Ja, eind 1990 zou de plaat al uitkomen, maar dan hadden we zo verschrikkelijk hard moeten werken om het op tijd af te krijgen en daar hadden we geen zin in, om eerlijk te zijn. Toen we met de plaat bezig waren was er nog geen titel en ook nog geen hoesontwerp. Nadat we driekwart van de plaat hadden opgenomen kwamen we met de titel op de proppen. We moesten toen gaan werken aan de tekst voor de song en we hadden nog nooit eerder een song over piraten gemaakt. Barry is toen flink gaan zoeken in allerlei boeken en op een gegeven moment hadden we het voor elkaar. Je kunt wel proberen om alles van te voren goed te plannen, maar het loopt toch vaak weer anders dan je verwacht. De hoes, de titel, de afleveringsdatum, enz.’

Wij spreken regelmatig Amerikaanse en Engelse artiesten. Velen van hen noemen de Earring als één van hun favoriete bands en/of inspiratiebronnen. Hoe voelt dat?
‘We hebben met name in Amerika ons stempel gedrukt in de loop der tijd, dat beseft men in Nederland onvoldoende, zo is mij gebleken. Iron Maiden coverde “Ce Soir”, White Lion deed “Radar Love”… Dat vind ik wel leuk, dat zijn jongens die onze muziek goed vinden. Steve Harris vindt ons goed en is met ons opgegroeid. De Centerfold versie van “Radar Love” vond ik wel aardig, het was weer eens wat anders, maar toch wel goed gedaan. Een band genaamd Oh Well heeft de song ook gedaan in een rap-achtige versie. Er zijn veel mensen die “Radar Love” hebben opgenomen, ook James Last heeft ‘m opgenomen. Hoe dat klinkt? Dat klinkt als James Last, daarmee is wel bewezen dat het een tijdloos nummer is. In de VS is het echt een rock classic, een car song. Men rijdt daar zeer grote afstanden en het is erg leuk. Ik wil het nummer nog wel spelen, maar het is geweest. Toen we het opnamen stonden we er ook niet bij stil, het was gewoon één van de vele nummers.’

Jullie moeten in Nederland regelmatig opdraven om in programma’s als Countdown te playbacken, in programma’s waar bijna niemand meer naar kijkt, getuige de kijkcijfers. Is dat nog wel leuk om te doen?
‘Er zijn bijna geen rock-/popprogramma’s meer en als je je plaat wilt promoten dan kom je toch weer uit bij Countdown, of je dat nu leuk vindt of niet. Er is gewoon geen zak meer aan, rockmuziek is het stiefkind van de televisie geworden, het zijn nu allemaal spelletjes en andere bullshit op tv. De zuilen worden steeds minder bekeken, Countdown heeft nog maar een paar honderdduizend kijkers. In België heb je TVM en in Nederland RTL4, vreselijke zenders vind ik dat, maar daar kijken wel veel mensen naar. Als je in hun programma’s wilt optreden sta je tussen allerlei Vlaamse zangers en zo. Nederland Muziekland is toch ook pure armoede, maar ja, het is de enige manier om je platen te promoten, dus moet je wel in dat soort programma’s gaan staan. Je wilt je integriteit bewaren, maar aan de andere kant wil je ook niet dat men zegt “ik hoor helemaal niets meer van jullie”. Als je niet op tv bent geweest ben je er niet meer, dan word je anoniem. Dat geldt ook voor de nieuwe artiesten.’

De videoclip voor “Turn The World Around” was nogal omstreden.
Hebben jullie dat voor de publiciteit gedaan?
‘Ja, dat ziet men niet zitten als het heftig wordt. Als het een hit is wordt de clip vertoond. Veel mensen maken bezwaar, maar de “Going To The Run” clip was vrij braaf, geen shockerende dingen. We zijn er ook niet op uit om shockerend te zijn, we doen wat we leuk vinden en we merken dat we vaak onze neus stoten, ook in Amerika. Er wordt zoveel in gesneden of het wordt helemaal niet uitgezonden. Je geeft zo ontzettend veel geld uit en het resultaat is dan nog nihil. Je wordt door de censuur beknot in je creativiteit. Je bent dan wel weer in het nieuws, maar dat is… kijk, toen we met “When The Lady Smiles” uitkwamen werd het zó op de AVRO vertoond, in een of ander programma, zonder dat men het van te voren bekeken had. Dan ziet heel Nederland die clip en dan gaat het van “wauw!” en dat is mooi, maar dat gebeurt dan nooit een tweede keer. Dat was dus een gelukstreffer voor ons. In de States hadden we veel gelazer met “When The Lady Smiles”, ze wilden er daar zoveel uitknippen, dat er bijna niets meer overbleef. Heel erg vervelend allemaal.’

Jullie nemen veel in jouw huisstudio op?
‘Ja, de laatste vijf elpees hebben we thuis opgenomen, dat is wel zo gezellig. Wat mijn familie daarvan vindt? Nou, die gaan er wel mee akkoord. Het is wel vrij druk, maar we hebben een redelijk groot huis en het is gezellig en ook erg leuk. Bovendien zijn ze het inmiddels gewend.’

Is het thuis opnemen anders dan in bijvoorbeeld Wisseloord?
‘Ja, het is er veel minder druk en er is ook niet zoveel druk om op tijd klaar te zijn. In Wisseloord ben je zo drieduizend gulden per dag kwijt en als het eens een dag niet soepel loopt, dan weet je het wel… Wij zijn geen Def Leppard die zich zoiets kunnen veroorloven. Vroeger deden we er ook vaak maanden over om een elpee op te nemen, maar achteraf, als je de rekening gepresenteerd krijgt, merk je dat dat stom is geweest. Je moet het geld nuttig besteden en ik heb thuis professionele apparatuur staan en dan werkt het natuurlijk gemakkelijker. Als je in Wisseloord bent en je loopt de studio uit, dan ontmoet je daar mensen die je eigenlijk helemaal niet wilt zien als je aan het opnemen bent. Thuis heb je gewoon je eigen sfeer. Je kunt ook een mobiele studio huren, dat deden wij vroeger ook wel. Ik kan u ook thuis mixen.’

Is er qua opnametechniek nu erg veel verschil met vroeger, nu de opnamen op cd worden uitgebracht?
‘Vroeger zette je de opnamen op een taperecorder en tegenwoordig gaat het op een DAT-recorder. Er zijn nog steeds mensen die het op band zetten. Als je er een hekel aan hebt om op DAT te werken kun je het op band opnemen met een halve inch Dolby, die systemen zijn zo waanzinnig goed. Op DAT masteren is gewoonweg veel gemakkelijker en dan wordt het gewoon overgeschreven naar U-matic voor de cd. Je kunt het ook rechtstreeks op U-matic opnemen, dat deden wij een paar jaar geleden ook, het maakt namelijk weinig uit hoe je dat doet.’

Ben je nu tevreden over het geluid, zoals dat op de cd staat?
Vroeger werd er immers nogal wat weggesneden bij het masteren voor de elpees.
‘Ja dat is wel waar, de dynamiek in bepaalde nummers kon wel fnuikend zijn voor de plaat en dan moest er zachter gesneden worden. Nu kun je veel meer dynamiek op een cd kwijt, qua geluid en techniek. Vooral lage tonen komen nu veel beter tot hun recht. Met pieken hebben wij niet zoveel te maken.’

Op een cd kan tegenwoordig bijna tachtig minuten muziek.
Toch zijn veel cd’s niet langer dan de elpees van vroeger, zo’n dertig tot veertig minuten.
Waarom zetten bands de cd’s niet helemaal vol?
‘Je krijgt er namelijk niet meer voor uitbetaald, er is een limiet. Als er vijftien songs opstaan betekent dat nog niet dat je voor vijftien songs wordt uitbetaald. Het extraatje is dan zuiver bonuswerk. De cd wordt dan ook weer duurder voor wat betreft de opnamekosten en dergelijke. Voor verzamelplaten geldt hetzelfde, daar wordt ook een eenheidsprijs voor gemaakt i.v.m. de auteursrechten. Die cd van ons “The Best Of” was ook voor één prijs gemaakt, er werden dus geen twintig songs uitgekeerd. Er wordt een deal met Buma-Stemra gemaakt, anders wordt het te duur, daarom zijn die platen relatief gezien ook zo goedkoop.’

In de Muziekwijk in Almere bestaat sinds een paar jaar de Golden Earringstraat.
Het straatnaambordje was al snel verdwenen…
‘Ja, dat hadden we ze al voorspeld, maar daar hadden ze niet over nagedacht, het zou wel meevallen zeiden ze daar…Ik vind het wel leuk, als die borden worden gestolen. Ze zouden eigenlijk in al die straten een sjabloon moeten neerzetten, zodat de mensen hun eigen straatnaambord kunnen maken. We waren overigens zeer vereerd dat er een straat naar ons genoemd is.’

Golden Earring website:

(Gepubliceerd in Musicmaker 07-2007)

TEKST: HARRY PATER
FOTO’S: HENRY KNEGT

Rond pasen verschijnt het nieuwe (veertiende) album van de Britse progressieve rockband Marillion, getiteld Somewhere Else. Kort na de release, op 14 april, start in Gibraltar een zeer uitgebreide Europese tournee, die de band naar de meeste Europese landen brengt. Uiteraard wordt Nederland aangedaan: Tilburg, Hardenberg (uitverkocht) en twee keer (ook uitverkocht) Vredenburg in Utrecht. Ter promotie van de nieuwe cd waren zanger Steve Hogarth en bassist Pete Trewavas begin maart in ons land voor een luister- en vragensessie voor een selecte groep fans en interviews met de muziekpers in een Amsterdamse platenzaak. Musicmaker sprak een dag later met beide heren in een Naardens hotel.

De veertiende cd alweer. Vertel…
Pete: ‘We zijn begin 2006 aan de slag gegaan met deze songs. We vonden het weer tijd worden voor een nieuwe plaat en wilden het deze keer anders doen dan de vorige keren. Met andere woorden: we wilden de productie deze keer niet zelf doen. Dat zelf doen heeft veel voordelen, maar ook veel nadelen. Iedereen wil toch graag zijn instrument op een bepaalde manier in de mix hebben en dat geeft nogal eens wrijvingen en levert vaak lange discussies op. Daarom vroegen we Michael (Mike) Hunter om te produceren. Hij werkt al heel lang met ons in de repetitieruimte, onze studio en bij optredens, dus hij kent ons door en door, maar weet toch voldoende afstand te bewaren om zo nu en dan cruciale beslissingen te nemen.’

Steve: ‘Zo was hij vanaf het begin heel duidelijk: we gaan niet met samples werken maar met echte instrumenten! Dit was vooral voor onze toetsenist Mark Kelly wel even wennen, want iedereen die hem kent weet dat hij nogal gek is op ingeblikte geluiden. Maar Mike was heel stellig: als je een Hammond-geluid wilt dan gebruik je een Hammond en geen virtueel geluid. En dat wist hij ver door te drukken, dus moesten we heel wat verschillende toetseninstrumenten laten aanrukken. Wat betekende: lenen, huren en in een enkel geval (een harmonium) zelfs kopen. Omdat je met die authentieke instrumenten vaak te maken hebt met problemen, want ze zijn meestal erg oud, kostte het ons… nou ja, vooral Mark, veel tijd. Maar uiteindelijk zijn we allemaal, inclusief Mark, heel blij met het resultaat. Al heeft hij het de komende tijd erg druk om al die geluiden gesampled te krijgen en in te laden, want het is natuurlijk niet echt handig om al die instrumenten mee te sjouwen als je op tournee gaat. Daarvoor zijn ze toch te kwetsbaar.’

Begin 2006 begonnen, het is nu voorjaar 2007. Dus jullie hebben lang in de studio gezeten.
Pete: ‘Absoluut! We zijn er alles bij elkaar toch bijna een jaar mee bezig geweest. Gelukkig zaten we voornamelijk in onze eigen studio en daar kunnen we dag en nacht terecht zonder dat ons dat geld kost. Je kunt dus veel experimenteren en aan songs werken en bijschaven. We hebben het afgelopen jaar zóveel nieuwe songs geschreven en ook opgenomen, dat onze volgende cd in feite al klaar is. Bij de mix was uiteraard Mike aanwezig en maar af en toe een van ons. Voor het mixen hadden we Abbey Road gehuurd en als je weet hoe duur dat is… dus daar ga je niet met de hele band heen om dan te discussiëren over de mix. Steve zat toen in Zuid-Amerika en kreeg de mixen per mp3 toe gemaild en gaf daar dan commentaar op. Dat werkte heel goed. Omdat we lang niet altijd tegelijkertijd in de studio waren hadden we ook de gelegenheid om aan andere projecten te werken. Zo kon ik met KINO op pad en is Steve tussendoor uitgebreid op een solotournee geweest, als ‘h’.’

Steve: ‘Dat was heel prettig om te doen, met een hele kleine groep mensen op pad en ik alleen met mijn keyboard op het podium. De tour was eind 2005 en begin 2006, door Duitsland, Nederland en Frankrijk. Het waren geen grote zalen waar we speelden, maar dat vind ik juist fijn. Je hebt zo heel direct contact met het publiek. En het is erg prettig om meteen te kunnen inspelen op reacties van het publiek. Alle optredens heb ik opgenomen en de laatste tijd ben ik heel druk bezig geweest om dat te editen voor mijn eigen website h-tunes.com. Daarop kan iedereen die opnamen gratis downloaden. Uiteraard is dat met name bedoeld voor degenen die bij die optredens aanwezig waren, maar iedereen die ze wil hebben kan ze binnenhalen. Ze staan er overigens maar een beperkte tijd op; zodra ik klaar ben met het volgende concert gaat het vorige eraf. Ik krijg er heel veel positieve reacties op, dus dat is erg fijn. Overigens is er ook een live-dvd van gemaakt, die kan via de website besteld worden. In Natural heet die.’

Wat is er anders op deze cd dan op nummer twaalf of dertien?
Pete: ‘Wij vinden allemaal dat het geluid moderner en directer is geworden. Als je Marillion een beetje gevolgd hebt weet je dat we sinds de komst van Steve, dus sinds het vertrek van Fish in 1988, met iedere plaat weer een beetje anders gingen klinken. Tijdens de luistersessie van gisteren merkten enkele fans op dat ze het gitaargeluid van Steve Rothery zo anders vonden, niet meer zoals zij vinden dat Steve’s gitaarsound in Marillion zou moeten klinken. Wij hebben hierop geantwoord dat het juist Steve’s bedoeling was om wat anders te klinken en niet nog steeds zoals in de jaren tachtig en negentig.’

Steve: ‘Wat ik het allermooist vind klinken is de drumsound van Ian Mosley. Mike heeft het zó opgenomen dat het, zeker als je het met een koptelefoon op beluistert, net voelt alsof je zelf achter het drumstel zit. Echt geweldig. En we zijn overigens allemaal echte geluidfreaks, we willen allemaal dat het eindresultaat verbluffend klinkt. Hoewel we nooit echt ontevreden waren over onze vorige platen, waren dat toch altijd compromissen. De ene keer was die niet helemaal tevreden, de andere keer een ander niet. Maar ja, dat heb je als je een band bent.’

Als jullie van die geluidsfreaks zijn, waarom dan anno 2007 het album niet meteen in een 5.1 surround mix uitgebracht, eventueel als bonus bij de cd?
Pete: ‘Weet je wel wat dat kost joh! Dat is haast niet te betalen, zeker niet als je de verkoopprijs niet te hoog wilt maken. Ik weet dat veel mensen onze muziek graag in surround willen horen en inderdaad is die daar zeer geschikt voor, maar ik betwijfel of men bereid is om er meer voor te betalen dan voor een gewone cd. Super audio cd en dvd-audio zijn toch nog niet echt doorgebroken. Maar eigenlijk kan ik er ook niet over oordelen, want ik heb niet eens een surround installatie thuis. Ik heb zelfs nog niet eens zo heel lang een dvd speler! Maar we hebben er intern wel al over gesproken om onze vorige albums in het komende jaar opnieuw uit te brengen met een surround mix erbij. Dus wie weet…’

Wat me nog wel even van het hart moet: ter voorbereiding van dit interview kreeg ik een promocd’tje van Somewhere Else. Daarop staan zes tracks van het album, maar per stuk maar zo’n 30 seconden… Zó kan ik me toch geen beeld vormen van de cd?
Steve: ‘Ik begrijp je probleem. We hebben dat expres gedaan om te voorkomen dat de muziek voortijdig uitlekt. Op onze website staat het hele album op een afgesloten gedeelte, waarvoor je een inlogcode en een wachtwoord nodig hebt die wij verstrekken, zodat wij weten wie het beluisterd hebben. Tijdens elk lied hoor je op een gegeven moment dat je naar een advance copy luistert en dat je verzocht wordt om de opnamen niet openbaar te maken op het internet of zo. Helaas blijkt dat er toch weer misbruik van gemaakt is…’

Dat begrijp ik. Maar een mp3’tje beluisteren via het internet is toch niet te vergelijken met het luisteren naar het echte album; het klinkt zo plat bijvoorbeeld, niet ruimtelijk. Wat Steve zei over de drumsound heb ik niet gehoord.
Pete: ‘Helaas is dat nu niet anders. Maar doordat de techniek steeds verder gaat en voor haast iedereen al dan niet legaal beschikbaar komt, zijn wij genoodzaakt om het op deze manier te doen. In het verleden stuurden we het complete album naar de muziekpers, ruim voor de verschijningsdatum. Het gebeurde steeds vaker dat het album dan enkele dagen later al online stond of anderszins in omloop was. En vergeet niet: het gaat hier om ONS kindje, dat we met grote zorgvuldigheid hebben gemaakt en dat we graag presenteren zoals wij dat willen en wanneer wij dat willen. Ik weet ook wel dat de echte Marillion fans absoluut de officiële cd willen hebben, maar er zijn ook mensen die tevreden zijn met een kopietje op cd of als mp3 en daar zijn wij niet blij mee!’

Iets anders dan. Tot 1999 hadden jullie een contract bij EMI. Sindsdien brengen jullie in feite de albums zelf uit, alleen de distributie gebeurt nog extern. Houden jullie nu per saldo meer geld over dan vroeger?
Pete: ‘Doordat we het nu allemaal zelf doen of laten doen door mensen die we kunnen vertrouwen, hebben we veel beter zicht op alles, zowel zakelijk als financieel. We hebben onze eigen studio met alles erop en er aan, dus een studio huren hoeft niet meer. Dàt scheelt veel geld. Daarom kunnen we ook rustig een jaar aan het maken van een album besteden. Bovendien doen we dat niet elk jaar, want een nieuwe plaat wordt altijd gevolgd door een of meer tournees. Zo doen we elk jaar een Europese tour rond de kerstdagen, we komen dan ook altijd naar Nederland. Maar om op je vraag terug te komen: omdat we nu vrijwel alles in eigen hand hebben, van opname tot en met het hoesontwerp en het feit dat we alle muziek in onze eigen muziekuitgeverij hebben houden we inderdaad meer geld over dan in het verleden. Al onze platen hebben we zelf opnieuw uitgebracht met meestal een extra cd erbij, met daarop demo’s, andere versies en dergelijke. Dat geldt vooral ook voor de cd’s die we bij EMI uitbrachten en ook voor die met Fish. Al onze cd’s kunnen via onze website besteld worden en daardoor weten we meteen waar de mensen vandaan komen die bestellingen plaatsen. Die zijn echt wereldwijd verspreid!’

Steve: ‘Platenmaatschappijen zijn echt een uitstervend ras! Er werken daar veel te veel mensen met veel te hoge salarissen, die bovendien niets van muziek weten. Als artiest raak je gewoon gefrustreerd als je met dat soort mensen in aanraking komt. Alleen daarom zijn wij al blij dat we nu alles zelf regelen. Hoe minder schijven er zitten tussen het maken van een product en de verkoop van het product zelf, hoe minder kosten je hebt en hoe meer je er als band zelf aan overhoudt. Het is niet voor niets dat er steeds minder grote maatschappijen zijn door al die fusies en overnames. De kleine onafhankelijken hebben echt mijn sympathie, maar probeer als kleintje maar eens je producten ergens anders dan in je eigen land te verkopen! Vandaar dat heel wat van die independents samenwerken als het om distributie gaat. Stel: je bent een kleine maatschappij uit Nederland die je platen ook in Engeland, Amerika of Japan wilt uitbrengen. Dan kun je het beste contact zoeken met andere kleintjes in die landen en op die manier gaan samenwerken of op z’n minst elkaar helpen. Want die kleintjes uit die andere landen willen hun producten ook graag in Nederland uitbrengen en jij weet dan wie je hier dan het beste kunt inschakelen. Andersom geldt dat dus ook.’

En dan hebben jullie ook nog eens bijzonder loyale fans…
Pete: ‘O ja, dat kun je wel zeggen! Toen we nog moesten beginnen met de opnamen van Anoraknophobia in 2001, vroegen we aan onze fans om het nieuwe album alvast te bestellen en te betalen, zodat wij het geld hadden om de plaat te maken. Twaalfduizend fans deden dat en dat was natuurlijk fantastisch! Daarmee was het project helemaal door de fans gefinancierd. Nadien kwam de cd in de gewone roulatie en verkocht die ook heel goed. Hetzelfde deden we met Marbles in 2004 en ook dat was een groot succes. De fans die meededen kregen overigens een speciale versie die niet in de winkels te koop kwam, dus bleven zij zich hoe dan ook speciaal voelen. Bovendien maken we elk jaar een speciale kerst cd voor de leden van de verschillende fanclubs, uit Spanje, Portugal, Scandinavië, Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland en Nederland.’

Steve: ‘En bijvoorbeeld het Duitse deel van onze komende tournee is helemaal door onze Duitse fanclub geregeld: promotie, posters plakken, noem maar op. Begin februari hebben we het complete bungalowpark Port Zélande in Zeeland afgehuurd voor onze jaarlijkse fanclubconventie. Hier kwamen drieduizend fans op af, die het hele weekend bleven. De mensen van het park wisten niet wat hen overkwam! De jongste deelnemer was een half jaar oud, de oudste ver boven de zestig. En iedereen had het uitstekend naar de zin. En men liet ons ook gewoon met rust als we dat wilden, al hebben we met heel veel mensen gepraat. Uniek zoiets, al moet ik eerlijk zeggen dat we het niet zelf bedacht hebben. Een van onze mensen sprak een paar jaar geleden met iemand uit de entourage van The Stranglers. Deze vertelde hem dat hij kort daarvoor een heel weekend met band en fans had bijgewoond in een vakantiepark, ergens in Engeland. Toen wij dit ter ore kwamen waren we meteen enthousiast. De eerste keer was meteen een groot succes, er wilden meer mensen komen dan er in konden. Dus het jaar daarop gingen we naar een grotere locatie, naar Butlins, wat een echt oud Brits vakantiepark is, zoiets als in de tv-serie Hi De Hi, inderdaad. Tweeduizend fans uit de hele wereld kwamen er op af. Wij traden er een paar keer op en deden vragensessies met de fans en hadden het gewoon erg gezellig met elkaar.’

Pete: ‘We waren dit jaar wel een beetje huiverig of het wel goed zou komen in Zeeland, maar dat bleek ongegrond. In korte tijd waren alle kaarten verkocht en alle bungalows vol. Het was hier veel luxer dan in Butlins, met in elke bungalow een bad, verwarming en dergelijke. En verder een verwarmd zwembad, sauna, restaurants, winkels… kortom een ideale locatie voor ons weekend. Wij traden drie avonden op, met iedere avond een ander repertoire. Alles bij elkaar hebben we voor zes uur muziek ingestudeerd voor dat weekend, wat betekent dat we tijdens de komende tournee genoeg materiaal hebben om te variëren. Op vrijdagavond speelden we nieuw werk, zaterdag vooral covers en rarities en op zondag allerlei Marillion songs uit de afgelopen 23 jaar. Uiteindelijk zamelden we ook nog eens ruim 3200 euro in voor een goed doel, QAS Charity voor minderbedeelde kinderen in Zuid-Amerika.’

Nu jullie vrijwel alles zelf doen. Is de manier van toeren ook veranderd?
Pete: ‘Het gaat sowieso veel relaxter dan vroeger. We hebben een veel kleinere crew dan vroeger en maken vaak gebruik van de geluidsinstallaties van de zalen waar we spelen. Tegenwoordig zijn die vrijwel overal erg goed en behoorlijk standaard. Zo nodig laten we een installatie huren, maar dat is een uitzondering. Uiteraard hebben we onze eigen geluidsman en die kan met alle installaties werken. Wat ook veranderd is dat is het reizen. Vroeger reisde de crew met de bus en de trucks. Zij sliepen dan in de bus en wij reisden dan met auto’s achter hen aan en sliepen in hotels. Maar ja, dat kost veel geld en het maakt niet uit waar je in een hotel zit, ze zijn er altijd aan het bouwen of slopen, dus echt uitrusten lukt niet omdat die bouwvakkers al zo vroeg beginnen. Nu maken wij het natuurlijk niet meer zo laat ’s nachts als in onze begintijd, onze jaren beginnen ook te tellen, maar het komt zelden voor dat we voor twee uur ’s nachts op bed liggen. En als je dan om zeven uur of half acht wakker wordt van getimmer of geboor dan ben je niet vrolijk! Bovendien moest je elke showdag vroeg opstaan om op tijd in de volgende plaats te zijn, meestal enkele honderden kilometers verder.’

Steve: ‘Dus tegenwoordig reizen we met z’n allen in een luxe tourbus, band en crew. We hebben allemaal ons eigen bed en kunnen net zo lang blijven liggen als we willen. En de een kan nu eenmaal makkelijker in slaap komen dan de ander. Bij mij is het meestal zo dat als ik eenmaal lig al snel wegdroom, vooral als het druk is geweest. Anderen blijven eerst zitten te kletsen en te drinken en gaan dan pas naar bed. Dat kan allemaal. En als het te rumoerig wordt dan doe je oordopjes in of zet je je iPod aan of zo. Na het optreden en het opruimen en inladen van de backline vertrekken we meestal naar de volgende stad. Daar aangekomen kunnen we ons dan opfrissen en dergelijke en daarna rustig de soundcheck doen. Het is echt veel relaxter dan vroeger. Toen we nog per auto reisden was dat vaak ook onverantwoord, we waren regelmatig te moe of niet geconcentreerd als we het de nacht ervoor weer eens te laat hadden gemaakt.’

Pete: ‘Vorig jaar hebben we met z’n drietjes, Steve Rothery, Steve Hogarth en ik, door Amerika getoerd. Dat waren semi-akoestische shows. Ons is dat erg goed bevallen, je bent -hoe gek dat misschien ook klinkt- in zo’n kleine setting veel flexibeler dan met de hele band. Om maar iets te noemen: Mark Kelly is niet zo flexibel. Dat ligt niet aan Mark, maar dat komt doordat hij met zoveel verschillende (virtuele en echte) keyboards werkt en zomaar iets tussendoor besluiten te doen geeft problemen bij hem.’

Steve: ‘We kwamen hierop toen we in 2005 op Bospop het optreden van Roger Hodgson zagen. We stonden echt met open mond van verbazing te kijken en te luisteren. Hij stond daar in z’n eentje met zo nu en dan de saxofonist van Joe Cocker erbij, en hij speelde de sterren van de hemel. Dan met alleen een akoestische gitaar, dan met de elektrische piano of met een ander keyboard. En dan al die fantastische songs die hij speelde, van Supertramp en uit zijn solocarrière. In een woord geweldig! Ik heb daar het hele concert in de coulissen gestaan en heel erg genoten. Het feit dat ik dit bijna twee jaar later nog weet geeft wel aan hoeveel indruk dat op mij gemaakt heeft. Vandaar ook dat ik later dat jaar mijn solotournee aandurfde. Ik dacht: “als hij dat aandurft, voor zo’n groot festival, dan moet ik dat toch ook durven in kleine zalen”. En dat klopte helemaal. Ik voelde me helemaal in m’n element met mijn keyboardje en gitaar.’

MARILLION’s GEAR

‘h’ a.k.a. STEVE HOGARTH (lead zang/gitaar/keyboards):
GM-free Cumbrian Larynx enhanced by Hook Norton Ale and Absinthe, tempered by adenoids and influenza
Neumann KMS 105 Microphone
Focusrite Red Pre-amp/EQ
Roland 555 tape echo
Kurzweil K2500R Sampler
Yamaha P250 Stage Piano
Pink Paisley Fender Telecaster
Ibanez Artcore AFS75T
Ibanez AW Acoustic Guitar
Ernie Ball Regular Slinky 10-46 strings
Z-Vex Nano Head half-watt tube amp
Z-Vex Custom Pink Sparkle Fuzz-Factory pedal
Laney Chrome-O-Zone Silver Combo
ennheiser Wireless systems
Hunts ‘Ultimate Destroyer’ Cricket Bat wireless MIDI Controller (design by Stewart Every, ‘White Gloves’ technology by Kenton Electronics)
Maracas, purchased in Germany and refilled with party glitter in Tokyo
Tambourines, Skinned and unskinned, purchased in LA, Mexico City, London, Amsterdam, Paris and Rio de Janeiro
Indian Bells, purchased in Oxford
Wind chimes from Allentown, Pennsylvania
Steve Hogarth uses Laney Amplification

MARK KELLY (keyboards):
Korg Karma Synthesizer
Roland JP-8080 Synthesizer Module
Roland A-90 Stage Piano / Controller
Evolution MK449C Controller Keyboard
Custom-built PC running Brainspawn Forte VST live performance software
Extensive VST instruments including:
Spectrasonics Atmosphere
Arturia Minimoog
Steinberg Halion 3
Native Instruments B4
Native Instruments Electrik Piano
Native Instruments FM7
Yamaha O1V Mixing Desk
Q-Logic MIDI Metro (aka “Mr. Blinky”)
Emagic AMT8 MIDI Interface
M-Audio Delta 1010 Audio Interface
OTHER RECENT EQUIPMENT:
Oberheim MC3000 Controller Keyboard
Roland JP-8000 Synthesizer
Roland VK-7 Organ
Akai S6000 Sampler

IAN MOSLEY (drums):
Ian Mosley uses Zildjian Cymbals
Tama Artstar 2 bird’s-eye maple shells:
1 x 8″ rack tom
1 x 10″ rack tom
1 x 12″ rack tom
1 x 13″ rack tom
1 x 16″ floor tom
1 x 18″ floor tom
2 x 22″ bass drums
1 x 14″ piccolo brass shell snare
1 x 14″ Ludwig black beauty snare

Drum Heads:
Top tom: Remo Ambassador clear
Top snare: Remo CS inverted dot rough coat
Bottom (all): Remo Diplomat clear
Bass drum: Remo Pinstripe clear

Zildjian Brilliants Cymbals:
1 x 22″ Z ride
1 x 21″ Earth ride
1 x 22″ Swish
1 x 20″ China boy high
1 x 16″ medium thin crash
1 x 18″ medium thin crash
1 x 20″ medium thin crash
1 x 14″ Quickbeat hi-hats (pair)

Tama racking system
Yamaha hi-hat stand
Premier 250S bass pedals
Shaw sticks “Ian Mosley” model
Really Big Fan

STEVE ROTHERY (gitaren):
Steve Rothery uses Laney Amplification
Laney VC50 & TT50 Heads
Laney 4×12 cabinet
Groove Tubes Dual 75 power amp
Groove Tubes Trio valve pre-amp
Roland Jazz Chorus 120 Amp
TC Electronic 2290 effects processor
Ground Control Pro MIDI foot controller
Lexicon MPX G2 effects processor
Roland GP16 effects processor
Adrena-Linn effects processor
Analogman distortion pedal
Rockman sustainer/stereo chorus & delay
Sound Sculpture switchblade 16 controller
Alesis quadraverb effects processor
Ebtech hum eliminator
Sennheiser wireless system
Hughes and Kettner Rotosphere
Jim Dunlop Crybaby Wah
Ernie Ball volume pedal
Ernie Ball super slinky 9-42 strings
Blade RH4 Classic Stratocaster
Blade Delta Telecaster
Blade Texas Standard Stratocaster
Steinberger Custom made double neck 12/6
Takamine 12 string acoustic
Takamine Santa Fe 6 string acoustic
Squier Stratocaster
Khaler Pro Tremolo System
Lindy Fralin Pickups

 

PETE TREWAVAS (basgitaar):
Pete Trewavas uses Laney Amplification and Ibanez Bass Guitars
Laney B2 power amp & cabinets
Laney RWB300 Combo
Ibanez RDB Bass
Fender Precision Bass
Fender Jazz Bass
Squier Precision Bass
Squier Jazz Bass
Rickenbacker 12-string + Bass Double-neck guitar
Elites stadium series 45-105 strings
TC Electronic D-Two multi-tap rhythm delay processor
Various Boss effects pedals: Delay, EQ, Chorus, Distortion, Octaver
Sennheiser wireless system
Roland PD5 Bass Pedals Controller

WEBSITES
Steve Hogarth  
Pete Trewavas 
Marillion 

 

(Gepubliceerd in Musicmaker 09-2008)

Door velen wordt hij beschouwd als de beste bluesy rockzanger ooit. Paul Rodgers (17 december 1949, Middlesbrough, Engeland) werd veertig jaar geleden (1968) bekend als de leadzanger van Free, met onvergetelijke songs als All Right Now, Wishing Well, My Brother Jake en Mr. Big. Daarna maakte hij furore met Bad Company, met klassiekers als Can’t Get Enough, Feel Like Making Love en Shooting Star. Samen met o.a. Jimmy Page vormde hij korte tijd The Firm. Daarna was hij vooral met zijn solocarrière actief, Al treedt hij nog steeds regelmatig onder de naam Bad Company op, doorgaans met de leden van zijn eigen band.

TEKST EN FOTO’S: HARRY PATER

Vijfentwintig jaar geleden werd Pauls eerste soloalbum uitgebracht, Cut Loose. Tijdens zijn solocarrière maakte hij verschillende albums, waaronder een eerbetoon aan Muddy Waters. Vorig jaar verscheen de live-registratie Live In Glasgow op cd en dvd en speelde hij Bospop in Weert plat. En sinds begin vorig jaar zat hij met Brian May en Roger Taylor van Queen in de studio om de eerste studioplaat van Queen+ Paul Rodgers (QPR) te maken. Deze plaat, The Cosmos Rocks getiteld, verscheen half september en vrijwel tegelijkertijd begon in Oekraïne voor 350.000 mensen een uitgebreide Europese tournee. Op 7 oktober staat QPR in een al maanden uitverkocht Ahoy. Eind juni kon de wereld de band al zien tijdens het Hyde Park concert ter gelegenheid van Nelson Mandela’s 90e verjaardag.

 

Paul, vertel eens over de opnamen van The Cosmos Rocks.
‘We zijn er begin vorig jaar aan begonnen, in de Priory studio van Roger Taylor. We hadden al een paar songs samen geschreven en we waren het er al vrij snel over eens hoe die moesten klinken. Uiteindelijk hebben we met tussenpozen zo’n anderhalf jaar over de opnamen gedaan. Dat duurde zo lang omdat Brian het zo druk had met zijn afstuderen. Zoals je weet is hij sinds vorig jaar professor in de astronomie. Al vrij snel na de eerste wereldtournee van QPR, kwamen we bij elkaar om over onze gezamenlijke toekomst te praten. We waren alle drie van mening dat dit te leuk was om het bij een eenmalige tour te laten. Brian en Roger zeiden dat ze dan wel aan nieuw gezamenlijk materiaal wilden gaan werken, want ze wilden niet dat we alleen maar oude hits van Queen en van mijn bands Free en Bad Company zouden gaan spelen. Ik vond dat meteen een geweldig idee en vertelde dat ik zelfs al een paar songs had geschreven die we misschien wel zouden kunnen gebruiken. Uiteindelijk zijn er veertien songs op het album terechtgekomen, allemaal geschreven en gecomponeerd door Queen+ Paul Rodgers, net zoals Queen het de laatste jaren met Freddie en John deed. Wie er met het idee gekomen is of wie de riff bedacht heeft is niet belangrijk, het gaat om het eindresultaat en dat is bij al deze songs een product van ons drietjes. De eerste single C-lebrity gaat over al die mensen die beroemd worden zonder enig talent, dus de Paris Hiltons van deze wereld en sommige deelnemers aan tv-talentenshows als Idols. Het is overigens niet zo dat ik alle songs zing, Roger zingt twee songs en op Say It’s Not True zingen we allemaal. Brian doet de meeste gitaarpartijen, al speel ik ook op de meeste songs gitaar. Je weet neem ik aan dat John Deacon zich uit de muziekwereld heeft teruggetrokken na het overlijden van Freddie, al heeft hij als het ware zijn zegen gegeven voor dit project. Brian en ik hebben de baspartijen verdeeld en uiteraard doet Roger alle drums en percussie. Ik ben heel benieuwd hoe het album ontvangen wordt, de muziek is wel wat heavier dan op de laatste Queenplaten. Maar ja, het is dan ook geen Queen meer maar QPR.’

In 2005 en 2006 deed QPR een wereldtournee, zonder een plaat te hebben uitgebracht. Hoe was dat?
‘Die tour was werkelijk fantastisch om te doen. We hadden van tevoren geen idee hoe het zou uitpakken, al waren de arenashows allemaal ruim voor het begin van de tour uitverkocht. Het was voor mij ook een verrassing dat ik zo snel door de diehard Queenfans geaccepteerd werd, al vanaf het allereerste optreden was het alsof ik in een warm bad terechtkwam. We werden al snel teruggevraagd om in grotere locaties op te treden en dus werd de tournee langer en langer en kwamen we uiteindelijk in stadions terecht. Het fantastische van deze band is dat het eigenlijk niet uitmaakt of we in een kleinere zaal of in een stadion spelen, iedere keer lukt het weer om er een intieme sfeer te creëren, met name bij songs als ’39 en Love Of My Life die Brian in zijn eentje doet. Het publiek reageerde ook overal heel enthousiast op de Bad Company songs en All Right Now werd iedere keer weer luidkeels meegezongen. Het laatste concert van de tournee was in Vancouver, Canada, en dat was het allerbeste optreden van die twee jaar. Alles klopte daar.’

Kenden jullie elkaar al lang?
‘We hebben elkaar pas echt voor het eerst ontmoet in 2004 tijdens een award ceremonie in Engeland, Brian begeleidde mij tijdens All Right Now en deed dat ook tijdens het Strat Pack concert in Wembley in het najaar van 2004, bij de viering van 50 jaar Fender Stratocaster. Ik ontmoette daar ook Roger Taylor. We kletsten gezellig en het bleek dat het tussen ons heel goed klikte en we spraken af elkaar op korte termijn weer eens te zien. Toen vertelden ze mij dat ze een jaar eerder in Zuid-Afrika opgetreden hadden tijdens het 46664 festival ter ere van Nelson Mandela, wat een groot succes was en dat het hen naar meer smaakte. Of ik interesse had om met hen op tournee te gaan, waarbij ik naast Queensongs die goed bij mij zouden passen ook eigen werk zou mogen doen. Ze benadrukten meteen dat het absoluut niet de bedoeling was om op welke manier dan ook Freddie te imiteren, wat ik ook niet wilde en eerlijk gezegd ook nooit zou kunnen. Ik vorm als het ware een brug tussen Brian en Roger. Freddie had een unieke stijl en dat wordt van mij ook beweerd. Brian en Roger vertelden mij dat Freddie fan van mij was en in de beginjaren van Queen ook regelmatig concerten van Free en Bad Company had bezocht. Ik heb hem helaas nooit ontmoet en John Deacon trouwens ook niet. En na al die verhalen die ze mij vertelden vind ik dat heel spijtig.’

Tijdens de vorige tournee deed jij drie of vier songs van jezelf. En straks?
‘Het is sowieso een andere situatie, omdat we nu een nieuw album hebben en daarvan zullen we er ook zeker een stuk of wat songs spelen. Ik blijf natuurlijk mijn hits zingen en wellicht variëren in welke ik dan doe. Hoewel we vrijwel iedere avond een vrij vaste setlist hebben, kunnen we daar toch heus wel van afwijken.’

Als jullie samen zijn, praten jullie dan alleen over muziek?
‘Nee hoor, dat valt reuze mee. Als we met muziek bezig zijn wel natuurlijk, maar verder praten we over auto’s, vrouwen, voetbal en andere sporten. Kortom: we praten over dezelfde onderwerpen als andere kerels onder elkaar.’

Je woont in de States, hebt een Amerikaanse band. Maar de live-dvd/cd nam je in 2006 in Glasgow op. Waarom juist daar?
‘De live-dvd/cd van Bad Company namen we bewust in de States op, omdat we daar nog altijd heel populair waren en onze reünietournee een groot succes was. Het was voor het eerst in twintig jaar dat ik weer met die jongens speelde en dat was ook fantastisch. Maar goed, daarna wilde ik weer met mijn eigen band spelen en dat gebeurde zoals gebruikelijk ook voornamelijk in Amerika. We deden een tour door Groot-Brittannië en na het optreden in de Royal Albert Hall hadden we er veel spijt van dat we dat concert niet hadden opgenomen. Het was namelijk een fantastisch optreden, waarbij alles klopte en waar ook veel muziekvrienden aanwezig waren, zoals Gary Moore, David Gilmour en Brian en Roger. Omdat het publiek in het noorden van Engeland en Schotland altijd erg goed op mijn muziek reageerde besloten we het concert in Glasgow op te nemen. Dat was een goede beslissing, zo merk ik ook aan de reacties en recensies.’

Heb jij je ook bemoeid met hoe de dvd eruit ziet en klinkt?
‘In zoverre dat ik wel bij de montage van de beelden ben geweest. Het concert is met een stuk of vijftien camera’s gefilmd en naast een totaalbeeld zijn ook de opnamen van alle camera’s apart bewaard. Omdat het allemaal digitaal en synchroon is opgenomen is het vrij simpel om een andere hoek te kiezen als de hoek die in eerste instantie was gekozen toch niet voldoet. Fascinerend om te zien hoe dat werkt. Ik heb me wel met het geluid bezig gehouden, vooral voor de cd-versie. Alleen had ik het te druk om me met de surround mix te bemoeien. Maar ik hoor steeds dat die ook erg goed is. Ik heb overigens geen platencontract meer. Al heel wat jaren niet, omdat ik dan altijd het gevoel heb dat ik dan iemand anders eigendom ben. Mijn vrouw doet de meeste zakelijke dingen, dus daar heb ik ook geen omkijken naar. Ik heb dan ook nooit druk van wie dan ook om weer eens een plaat te maken. Dat doe ik alleen als ik er zelf aan toe ben en pas als ik helemaal tevreden ben zoek ik een maatschappij om de distributie en de promotie te doen. Momenteel doet Eagle Records dat, zij hebben een goede wereldwijde distributie en dat is erg belangrijk.’

Je ziet er voor je leeftijd heel goed uit. Hoe doe je dat?
‘Dank je wel. Dat komt voor een belangrijk deel doordat ik zo’n mooie jonge vrouw heb ha ha ha! En verder doe ik veel aan sport. Ik jog veel, ben vaak in de sportschool te vinden en doe aan yoga. In de buurt waar ik woon is een heel mooi meer, waar ik vaak in zwem en verder ga ik vaak in mijn kano het water op. Aan de andere kant van dat meer is prachtige natuur en daar vertoef ik ook graag. Je moet weten dat het meer ontzettend diep is, het is niet eens bekend hoe diep. Dus het is ook avontuurlijk en soms riskant om er te zijn, vooral als het weer ineens omslaat.’

En je stembanden, hoe houd je die op peil?
‘Het belangrijkste is om niet te roken en weinig alcohol te drinken. In het verleden heb ik zeker veel verkeerde dingen gedaan, maar dat is gelukkig alweer lang geleden en daar heb ik geen last meer van. Voor een optreden zonder ik me altijd een tijdje af om een beetje in te zingen, al doe ik dat heel rustig. Ik drink altijd een kopje thee, hoe Brits wil je me hebben, want dat maakt de stembanden soepel. Sowieso forceer ik mijn stembanden nooit. Dankzij de in-ear monitors kan ik mezelf perfect horen en dus hoef ik me niet, zoals vroeger, als het ware te overschreeuwen. Ik ben ook heel blij met de draadloze microfoons en oortelefoons. Vroeger had je daarbij vaak last van storingen, vooral als je in de buurt van een vliegveld optrad, maar die dingen zijn tegenwoordig zo goed dat je daar geen last meer van hebt. Ook belangrijk is een goede monitormixer, die weet wat goed voor je is. Ik heb de oortelefoons ook niet al te hard staan. In het begin moest ik er heel erg aan wennen, omdat ik de reacties van het publiek niet meekreeg. Tegenwoordig is wat ik hoor een mix van mijn stem, de muziek van de band en het publieksgeluid.’

Je wordt veel geprezen door collega’s en hebt al heel wat onderscheidingen gekregen vanwege je zangkwaliteiten. Maar door wie ben jij beïnvloed?
‘Iedere keer als ik hoor of lees dat iemand mij bewondert dan springt mijn hart een beetje omhoog. Ik beschouw het echt als een Godsgeschenk dat ik dit talent heb gekregen, ik ben er dan ook erg zuinig op zoals ik je al vertelde. Ik ben vooral door soulzangers geïnspireerd, Sam Cooke, the Temptations, Four Tops, Aretha Franklin en Otis Redding. In mijn jeugd draaide ik bijna uitsluitend soulmuziek, Tamla/Motown vooral. Maar ook blueszangers als John Lee Hooker en niet te vergeten Muddy Waters waren en zijn van grote invloed op mij.’

Je bent niet alleen leadzanger, je speelt ook gitaar. Waar speel je het liefst op?
‘Ik heb een heleboel gitaren, ook al ben ik niet echt een verzamelaar zoals sommige van mijn collega’s. Momenteel speel ik op een Yamaha APX900, een akoestisch-elektrische gitaar, die heel fijn speelt. Het grote voordeel van deze gitaar is dat er geen problemen zijn met feedback, wat je bij akoestische gitaren toch vrij snel hebt als er met hoge volumes gespeeld wordt. Verder bespeel ik een Korg T-100 piano. Wat we meestal doen is dat er een gewone piano wordt neergezet en dat de Korg er dan in gezet wordt. Vooral omdat ik een gewone piano er veel mooier vind uitzien dan zo’n modern ding. Het publiek denkt dan dat ik op een gewone oude piano speel, terwijl het toch gewoon de Korg is die ze horen. Mijn favoriete microfoons zijn van Shure, liefst de SM58 , en de laatste jaren de draadloze variant daarvan. Draadloze microfoons geven je zoveel vrijheid als zanger, zeker als je zoals met QPR op grote podia met catwalks speelt. De meeste zangers en zangeressen van tegenwoordig werken met draadloze microfoons.’

Al zag ik vorig jaar Roger Daltrey van The Who die daar blijkbaar niets van moet hebben…
‘Nee, dat kan ik begrijpen in zijn geval. Ik neem aan dat zijn microfoon flink ingetaped was met een lang snoer? Anders kan hij natuurlijk niet zijn befaamde act doen met het rondzwaaien van zijn microfoon.’

 

Paul Rodgers website

v.l.n.r. Steve Hogarth (‘h’), Ian Mosley, Steve Rothery en Mark Kelly
(Pete Trewavas was even weg)

 

(Gepubliceerd in NOIZE Rockmagazine 1996)

Interview en foto’s: Harry Pater

Begin april 1996 verscheen het dubbele live-album Made Again van Marillion. Op 22 april trad de band op in het Utrechtse Vredenburg. Een dag eerder trad de band op in het radioprogramma Leidse Kade Live van de KRO op Radio 3, dat ‘s middags wordt opgenomen en ‘s avonds tussen acht en tien uitgezonden. Enkele tientallen gelukkigen hadden een (gratis) kaartje voor het programma weten te bemachtigen, waardoor ze de band een half uurtje semi-akoestisch zagen en hoorden optreden. NOIZE sprak ‘s middags met toetsenist Mark Kelly.

Jullie nieuwe cd kwam in Engeland nog uit op EMI, in Europa echter op Castle. Waarom?
‘We zitten niet meer bij EMI. Wij hadden een contract met hen en dat is nu afgelopen, in dat contract stond dat wij ze aan het eind van de contractperiode een liveplaat zouden laten uitbrengen, wereldwijd. Maar wij wilden helemaal niet dat zij de plaat zouden uitbrengen omdat ze de vorige twee studioplaten helemaal niet gepromoot hebben, met name in Engeland en Duitsland niet. Ze deden het echt heel slecht. Misschien zijn we wel gewoon te lang bij ze geweest. In Nederland was het wel beter. Het was net alsof EMI Marillion voor kennisgeving aannam als er weer een nieuw album uitkwam, zo van: o ja, ze hebben een nieuwe plaat, nou ja, hun fans zullen het wel weer aanschaffen. En vervolgens gingen ze weer verder met Eternal of de Pet Shop Boys, of wat er dan ook in de mode was op dat moment. Een label als EMI is er niet voor de muziek, ze zijn er volledig mee bezig om geld te verdienen. Hun opstelling ten opzichte van de muziek is in de loop van de jaren veranderd. Vroeger hadden ze veel meer een lange termijn kijk op de zaak, nu is het echt een kwestie van: we willen nu snel en veel geld verdienen.
Die manier van werken past niet bij een band als wij. Wij vinden dat we artiesten zijn en dat we niet om die redenen in de muziek zitten. We begonnen ons dan ook steeds minder thuis te voelen bij hen en toen het eind van ons contract naderde zeiden we dan ook dat we ergens anders wilden tekenen. Uiteindelijk sloten we een overeenkomst met hen waarin werd afgesproken dat zij ons het live album terug zouden geven, behalve voor Engeland. Zodoende kwamen we bij Castle terecht, die al eerder hadden laten weten in ons geïnteresseerd te zijn. Zij zijn begonnen met het uitbrengen van oud materiaal van bands die niet meer bestaan en artiesten die er niet meer zijn. Ze zijn overgenomen door Alliance, een Amerikaanse maatschappij, die blijkbaar flink wat geld in Castle gestopt heeft, en nu zijn ze zich aan het ontwikkelen tot een hedendaags label met hedendaagse artiesten in plaats van met artiesten die geen platen meer maken. Zij benaderden ons toen ze hoorden dat wij bij EMI weg wilden. Zeker zakelijk gezien is het nu veel beter geregeld. Met EMI was het zo, dat omdat we bij EMI in Londen getekend hadden, we alleen met EMI Londen te maken hadden, en zij hadden dan weer contact met de afdelingen in de rest van de wereld. Wij hadden dus niets te maken met de EMI afdelingen in de rest van de wereld. Wij hoorden nooit meteen hoe het ergens ging, wij hoorden het altijd via via via Londen, dus vaak veel te laat om ergens op te kunnen reageren. Bovendien wilden ze helemaal niet dat wij met de andere afdelingen spraken. Als wij bijvoorbeeld met EMI in Nederland wilden praten om te horen hoe het hier ging en zo, dan waren zij niet erg meewerkend, zeg maar gerust dat ze ons tegenwerkten. Dat lag dus niet aan de Nederlandse afdeling maar aan het hoofdkantoor.’

‘Nu hebben we veel beter en nauwer contact met alle gebieden waar we vertegenwoordigd zijn. We horen meteen of er iets aan de hand is, of ze willen dat we voor promotie of optredens komen en dergelijke. Bovendien zijn we ons eigen label begonnen, Raw, dat door Castle gedistribueerd wordt. Dat betekent onder meer dat de rechten voor de songs naar ons teruggaan als we Castle zouden verlaten, terwijl het in het geval van EMI zo is dat zij voor eeuwig de rechten op de songs hebben, hetgeen dus big business voor hen is. Kleine dingen zoals het zelf eigenaar zijn van je eigen songs maken het waard om je eigen label te beginnen.’

Spelen jullie Kayleigh ook tijdens deze korte tournee?
‘Nee. Sterker nog, we spelen geen enkel nummer uit de Fish periode in de set, alleen in de toegiften spelen we er een paar, als het publiek ze wil horen. Dat is onvermijdelijk omdat we zoveel nieuwe songs geschreven en opgenomen hebben sinds Steve in de band zit, dat het oudere materiaal langzaam maar zeker plaatsmaakt voor nieuwere songs. Uiteraard spelen we een paar heel oude songs als Freaks en Market Square Heroes, wat immers onze eerste single was, maar dat zijn wel de allerlaatste songs die we spelen als het publiek echt meer wil horen, maar in het echte optreden spelen we alleen songs die in de afgelopen zeven jaar geschreven zijn. Ik geloof ook heilig in het feit dat de band speelt wat het publiek graag wil horen.’
‘Bands die op tournee gaan en alleen materiaal van het nieuwste album spelen zijn volgens mij verkeerd bezig. Het publiek wil ook graag de favoriete songs horen naast de nieuwe songs, als band moet je daar een goed evenwicht in zien aan te brengen. Kayleigh is inderdaad onze grootste hit, maar ik geloof niet dat het de meest favoriete song van ons publiek, onze fans, is. Het is de Marillion song die iedereen kent, fans en niet fans, en een song die iedereen nog altijd vaak hoort, maar er zijn genoeg andere songs die men graag hoort. Wij als band luisteren goed naar wat de fans tegen ons zeggen, en het is ons gebleken dat we die song vaak genoeg hebben gespeeld en dat we het een tijdje moeten laten rusten. Dat wil niet zeggen dat we het nooit meer zullen spelen. Tijdens deze tour, hoewel, het zijn maar vier optredens, spelen we oude songs als Seasons End, die we al vijf jaar niet meer gespeeld hebben en waarvoor we echt goed moesten repeteren om ze weer te kunnen spelen, maar we hoorden dat de mensen die songs graag wilden horen en dus probeerden we een goede balans tussen oude en nieuwe songs te vinden.’

Waarom eigenlijk maar vier optredens en geen echte tour?
‘We zouden eigenlijk helemaal niet gaan optreden. Het is immers een live album en er is dus geen nieuwe materiaal om te spelen. Er was in feite ook geen liveplaat gepland; we zouden ooit wel weer een live album maken, maar het kwam wat eerder door het vertrek bij EMI en de beloofde live cd. We hebben live opnamen gemaakt van de Holidays In Eden tour, de Brave tour en de Afraid Of Sunlight tour, die we ooit wel eens zouden gaan uitbrengen, maar dat is dus allemaal vervroegd. We werken allemaal aan soloprojecten, waardoor de volgende studioplaat wat langer op zich laat wachten dan gebruikelijk, werd besloten om dus de live plaat uit te brengen. Vanwege dit alles wilden we ook niet optreden na de release, omdat dan de soloprojecten minstens drie tot vier maanden zouden blijven liggen, maar Castle wilde graag dat we een paar optredens ter promotie gingen doen, dus als compromis werd besloten om één optreden in Nederland, Duitsland, Frankrijk en Engeland te doen, en daarna weer met onze eigen projecten verder te gaan. Het zijn in feite allemaal fancluboptredens, want in Nederland heeft de fanclub alle kaarten opgekocht en ook in de andere landen zijn het voornamelijk leden van de fanclub en dat is mooi, we hebben dan een veel intiemere sfeer dan als we bijvoorbeeld in Ahoy’ spelen, wat eigenlijk een veel te grote hal is. Nu we er eenmaal mee bezig zijn wilde ik eigenlijk dat we meer dan vier optredens deden. Ik bedoel, ik ben twee weken bezig geweest om alle songs weer op een rijtje te krijgen en daarna hebben we een week gerepeteerd omdat we vooral songs spelen die we al lang niet meer spelen, en dat allemaal voor vier optredens… Het optreden in Parijs was snel uitverkocht en omdat we de dag erna vrij hebben zeiden we laten we nog een optreden in Parijs doen, maar onze manager zei dat we het moesten laten zoals we hadden afgesproken en het kleinschalig houden, het was immers niet als een tournee gepland en we hadden er ook geen tijd voor.’

Op Made Again staat de volledige Brave cd in een live versie. Op jullie vorige live dubbelalbum The Thieving Magpie deden jullie hetzelfde met Misplaced Childhood. Die plaat kwam uit nadat Fish de band verlaten had. Is het nu toevallig zo gebeurd of zit er meer achter?
‘Het was niet de opzet om het op dezelfde manier te doen als de vorige liveplaat, al zijn er natuurlijk wel veel overeenkomsten. We brachten vier studioplaten uit, de derde was een conceptplaat en die kwam in een live versie terug op het vijfde album. Hetzelfde deden we toen met Fish. Het lijkt erop alsof we zeven jaar later precies hetzelfde doen. Maar eerlijk waar, het was niet zo gepland, het gebeurde gewoon zo. Zowel Brave als Misplaced Childhood blijken alleen te werken als je ze helemaal speelt, speel je er alleen maar een paar songs van dan is het verband weg, de songs van deze albums horen gewoon bij elkaar. De meeste songs zijn geen songs maar meer als de hoofdstukken van een boek, en als je die door elkaar husselt is het verband weg. Behalve dat we vonden dat we het hele Brave album er op wilden zetten was het ook zo dat we live opnamen gemaakt hadden van de Holidays In Eden tour in 1991, drie optredens uit Parijs van de Brave tour die heel goed geworden waren en opnamen van de meest recente tour, die Rotterdam gemaakt zijn. Dus toen we inventariseerden wat we aan opnamen hadden leek het ons het beste om het op deze manier te doen.’

‘Dus op de ene cd de helft van het concert in Londen en de helft van Rotterdam en op de andere cd de Brave show uit Parijs. We proberen van onze fouten te leren. We kregen kritiek op The Thieving Magpie, omdat dat een verzameling van opnamen uit verschillende jaren was van heel veel verschillende optredens. Zo had je een song uit 1984, die werd gevolgd door een song uit 1987 en daarna weer eentje uit 1983, en zo, dus er zat geen continuïteit in. De mensen zeiden dat ze liever één optreden horen dan een verzameling opnamen van allerlei verschillende optredens. Dus eigenlijk meer als een live bootleg. Hoewel, als je een live bootleg wilt dan kun je uit een heleboel verschillende kiezen, maar wij wilden iets uitbrengen met een betere kwaliteit dan dat. Als compromis kwamen we met deze plaat, we hebben niet met de volgorde en met de opnamen geknoeid, dus weinig overdubs en zo. We hebben de opnamen zo dichtbij het origineel gelaten als mogelijk was. We wilden de atmosfeer van de optredens waarvan ze gemaakt zijn zo goed mogelijk behouden.’

Over bootlegs gesproken. Jullie optreden voor de radio vandaag zal ongetwijfeld binnen de kortste keren op cd te verkrijgen zijn. Wat vinden jullie daarvan?
‘Tja, hoelang duurt het tegenwoordig om een cd te maken, een week? Kan het ons wat schelen… het is uitermate vlijend als mensen concertopnamen van Marillion verzamelen op cd of op vinyl. Ik heb het in het verleden ook gedaan met andere bands, ik heb ook een paar bootlegs verzameld. Het is gewoon een ander aspect van de band waar je van houdt. Je hebt de studio cd’s of elpees en de liveplaten en daarnaast heb je de bootlegs en die zijn toch weer anders. Wat dat betreft heb ik er absoluut geen probleem mee. We hebben er zelfs geen problemen mee dat de mensen die de bootlegs maken ons er niet voor betalen! Ze komen ons heus niet aan het eind van het jaar een cheque brengen met de opbrengsten van de bootlegs, ha ha. Het is wel jammer dat het vaak zulke slechte opnamen zijn, vooral omdat je tegenwoordig zulke goede apparatuur hebt zoals digitale recorders.’
‘Je koopt cd’s en dan verwacht je iets speciaals met goede kwaliteit en niet opnamen die op een simpel recordertje gemaakt zijn met een simpele microfoon en dat je dan de mensen om de microfoon hoort schreeuwen en praten en de kwaliteit is dan matig tot slecht. Het is schandalig dat je twee tot drie keer zoveel als een gewone cd moet betalen voor iets dat de prijs absoluut niet waard is. Wij vechten er op onze manier tegen, want wij hebben zelf een paar live cd’s op ons eigen label uitgebracht met een paar duizend exemplaren per stuk, die we alleen via de fanclubs verkopen, van bepaalde opnamen. We maakten er eentje in 1991, Live At The Borderline, opgenomen in een kleine club in Londen. Maar wat gebeurde er: iemand maakte een kopie van die cd en noemde die Another Secret Gig en er stond bij dat deze ergens in New York was opgenomen, maar dat was dus niet waar want de opnamen waren uit Londen. Dus fans kochten die cd voor veel meer geld dan de originele en thuisgekomen kwamen ze tot de ontdekking dat ze die al hadden. Dus in feite voorzien wij de bootleggers tegenwoordig van kwalitatief goede opnamen. Je kunt niet van ze winnen dus, dat is wel duidelijk, maar that’s life.’

Afraid Of Sunlight was nogal een verschil met de vorige platen. Kunnen we van de volgende studioplaat iets dergelijks verwachten of wellicht nog meer verschil?
‘Dat verwacht ik wel. Ten eerste omdat we altijd al hebben geprobeerd om ieder album met iets anders te komen, we wilden nooit dat de volgende plaat een logisch vervolg op de vorige zou zijn. Ieder volgend album was een reactie op de vorige. Afraid Of Sunlight was in feite een reactie op Brave. We hebben zo lang aan ieder detail van Brave gewerkt om het precies zo te krijgen als wij dat wilden, dat Afraid Of Sunlight veel sneller klaar was. De songs hiervoor waren meer experimenteel, ze weken meer af van ons, zeg maar, normale gebruikelijke werk, we werkten anders aan de songs dan voorheen. Sommige songs hadden nooit op een Marillion album van vijf jaar geleden gekund. Maar wij dachten: Wat kan het ons verrekken, we proberen het gewoon en zien wel hoe het gaat. We proberen altijd om verder te gaan in onze ontwikkeling. Persoonlijk geloof ik dat we met bepaalde songs voor elkaar gekregen hebben wat we wilden en dat we dat met andere songs niet voor elkaar kregen, maar we zullen daar op de volgende plaat wel weer een antwoord hebben. Zo gaat het namelijk altijd.’

Soloprojecten
‘Waarom de volgende plaat in elk geval anders zal zijn is het feit dat we allemaal met onze eigen projecten bezig zijn. Iedereen is op zijn eigen nieuwe manier van werken en dat zal ongetwijfeld invloed hebben op het volgende Marillion project. We zullen uiteraard allemaal met nieuwe invloeden van buitenaf komen als we weer bij elkaar komen. De manier van schrijven van het nieuwe album zal in elk geval anders zijn, in feite is het meer als bij Seasons End, toen we het meeste materiaal zonder Steve Hogarth schreven omdat hij pas bij de band kwam toen we al bijna klaar waren. Steve begint namelijk met zijn eigen solo album als wij met het nieuwe Marillion album beginnen te schrijven. Het zal waarschijnlijk nu net zo als toen gaan dat wij de muziek klaar hebben als hij er bij komt en aan de teksten begint. Op zich werkt dat ook wel snel. Wat mezelf betreft ben ik nu met eigen ideeën bezig te ontwikkelen tot songs, iets wat ik in het verleden nooit deed. Ik had wel wat ideetjes, maar die liet ik dan aan de rest van de band horen en dan maakten we er samen iets nieuws van, maar omdat ik met mijn eigen project bezig ben word ik toch min of meer gedwongen om zelf aan het werk te gaan, ik werk dan nu ook met computers en zo. Ik denk ook dat ik die lijn doortrek naar mijn werk voor Marillion en dat ik mijn eigen ideeën voor songs uitwerk en ze dan pas aan de rest van de band laat beoordelen. Dus dat kan ook een reden zijn om weer een ander soort songs voor de volgende plaat te maken dan er anders gekomen zouden zijn. Datzelfde zal ongetwijfeld ook voor de rest van de band gelden, omdat ze haast allemaal aan hun eigen solo albums werken.’

Vertel eens wat over die soloprojecten. Zal de jouwe een keyboard-georiënteerde plaat worden bijvoorbeeld?
‘Goeie vraag. In feite ben ik het minst ver heen met mijn project van iedereen. Ik heb mijn ideeën en opzet gewijzigd namelijk in de periode dat ik er mee bezig was. Het zou een instrumentale plaat worden, maar nu heb ik de zanger van Jump, de band die in ons voorprogramma speelt, erbij. Hij zingt op heel wat van de stukken van de plaat en heeft daardoor voor veel veranderingen gezorgd. Het zal zeker wat agressieve elementen hebben. In eerste instantie zou het een volledig met keyboards, drumcomputers, samples en sequensers gedomineerde plaat worden, maar het bleek dat het toch allemaal veel te klinisch klonk voor veel van de songs, dus uiteindelijk zal ik toch weer met een complete band gaan werken, met een echte drummer in plaats van een drummachine, Pete zal basgitaar spelen en Ian zal in elk geval op een paar stukken meedoen, dus het zal geheel anders worden dan wat ik in eerste instantie van plan was.’

‘h (Steve Hogarth) werkt met verschillende mensen die niets met Marillion te maken hebben en gaat iets doen dat in helemaal niets op Marillion lijkt. Steve Rothery is bijna klaar met zijn project, wat een meer een soort bandproject is dat The Wishing Tree heet. Hij heeft een zangeres erbij en het doet me wat denken aan All About Eve en Joni Mitchell, dus wat meer akoestisch met vrouwenstem, dus ook dat is compleet anders dan Marillion. Ian heeft een project met een Franse gitarist, Sylvain Gouvenir genaamd, die in een Franse progressieve rockband gespeeld heeft. Sylvain heeft de meeste muziek geschreven en Ian heeft met hem aan de arrangementen gewerkt en dat is een volledig instrumentale plaat en voor zover ik weet is dat nu al uit. Je ziet dus dat we allemaal geheel verschillende dingen doen. Ik heb over Pete nog niets verteld, maar Pete heeft geen soloplannen maar werkt met iedereen mee, dus wij houden hem wel bezig. Je hebt nu eenmaal niet veel soloplaten van bassisten en drummers. Solo albums… dat is in feite een stomme uitdrukking die muzikanten gebruiken als ze met andere mensen gaan werken. Want laten we eerlijk zijn: ik maak geen solo album, al was dat wel de opzet, maar nu werk ik al met een zanger, ik denk op sommige stukken een bassist, gitarist en drummer nodig te hebben, dus het is absoluut geen solo album in de ware zin van het woord. We noemen ze maar outside projects denk ik, projecten buiten Marillion om.’

De afgelopen vijftien jaar bestond het leven van jullie toch voornamelijk uit een ononderbroken volgorde van platen maken, platen promoten, toeren, platen maken, etc. Wat doen jullie in de tussentijd?
‘Het feit dat we nu haast allemaal met die soloprojecten of outside projecten bezig zijn is een onderbreking van die cyclus van schrijven, opnemen en toeren. Dat is overigens helemaal geen vervelend leven hoor, we lopen echt niet tegen elkaar te zeuren van O God, nu moeten we alweer op tournee of weer een nieuwe plaat opnemen, zo werkt het bij ons niet. Alleen misschien als je weer moet beginnen met schrijven, want je begint doorgaans vanaf het nulpunt te werken. Maar ik vind het een goede cyclus want tegen de tijd dat je genoeg hebt van opnamen kun je gaan toeren en na drie tot vier maanden toeren heb je dat wel weer gezien en… nu heb ik bijvoorbeeld al weer zin en inspiratie om voor een nieuw album van Marillion te gaan schrijven, hoewel ik met mijn eigen project bezig ben geweest is het toch prettiger om met de band te werken dan in je eentje, want dat is toch wel eenzaam werken. We hebben trouwens helemaal niet de gewoonte om lang vrijaf te nemen. Het is bij ons niet zo dat we lang niets doen of met auto’s te racen of te zeilvliegen of zo, wij zijn geen Pink Floyd en we hebben niet zoveel geld om dat soort dingen te doen. Ook als we op tournee zijn hebben we niet echt veel vrije tijd.’

‘We staan doorgaans ‘s ochtends om een uur of tien op in ons hotel, we vertrekken daarna naar het volgende optreden, waar we meestal rond vier uur zijn, dan doen we een soundcheck om een uur of vijf, daarna gaan we naar het hotel, eten wat en rusten wat en tegen acht uur gaan we weer naar de zaal, dan treden we zo’n twee uur op en nadien drinken we nog wat en gaan soms naar een bar of een club, dan weer terug naar het hotel om te slapen en om tien uur de volgende morgen weer op. Je ziet dat er niet zo heel veel tijd is om iets anders te doen. Alleen als je langer in één en dezelfde plaats blijft heb je meer vrije tijd. Alleen onderweg in de bus lezen we of zitten achter de computer te spelen of te werken. De meeste vrije tijd is niet echt vrije tijd maar meer een kwestie van rondhangen en wachten op het volgende dat gedaan moet worden.’

Als je moet optreden en je weet dat het wordt opgenomen voor plaat- of radio-opname, ben je je daar dan extra van bewust?
‘Jawel, al is het tegenwoordig natuurlijk niet meer zo paniekerig als in het verleden, maar een zekere extra druk is er altijd wel, je wilt het immers zo goed mogelijk op tape krijgen. Maar omdat we tegenwoordig onze eigen mobiele studio met eigen recorder hebben die we ieder gewenst moment kunnen gebruiken en als we niet tevreden zijn de opnamen gewoon in de kast laten liggen en wachten tot we een betere opname hebben is het tegenwoordig haast geen probleem meer. In het verleden moesten we een mobiele studio huren en dat was nogal duur en dus wilde je zo snel en zo goed mogelijk de opnamen maken, waardoor je juist fouten ging maken, en als je die opnamen dan niet kon gebruiken vanwege die fouten dan had je in feite geld weggegooid. In Parijs hebben we alle drie avonden opgenomen tijdens de Brave tour. De eerste avond gebruik je dan om alles goed door te nemen en dat is ook wel nodig, want regelmatig zijn er dingen die kapot zijn of niet goed afgesteld zijn. Het is tenslotte een live show, en er hoeft bijvoorbeeld alleen maar een microfoon voor de basdrum niet goed te zijn en je kunt de opname al niet meer gebruiken. Omdat we drie avonden hadden was er niet veel druk en toen bleek dat de tweede avond de beste van de drie was. Wij dachten zelf dat de eerste avond het beste was, maar terugluisterend bleek toch dat het de tweede avond was die het best weergaf hoe wij het wilden hebben.’

Jullie spelen in hallen als Ahoy’, in concertzalen als Vredenburg en in clubs als Aladin in Bremen. Waar geef je de voorkeur aan?
‘Dat hangt van het soort optreden af. De Brave tour hebben we bewust in clubs gedaan omdat de intimiteit van het album in grotere zalen niet tot z’n recht komt. In Nederland deden we toen iets van tien optredens in kleinere zalen in plaats van één keer in Ahoy’. Ikzelf geef de voorkeur aan spelen in kleinere zalen. Grote zalen zijn ook prima, vooral als je een groot publiek hebt, maar als je alleen maar in grote zalen speelt wordt het vervelend, want je verliest het contact met het publiek en je verliest het contact met de andere leden van de band omdat je op een groot podium speelt en je ziet elkaar amper. Als ik terugdenk aan de Clutching At Straws tour… dat was een miserabele tour. Het was net alsof we toen ieder voor zich alleen aan het spelen waren, ik stond op een grote verhoging en ik had geen enkel contact met iemand van de band en je mist dan alle lol die je hebt zoals wanneer Pete bij me komt en me iets leuks vertelt. Kortom: je mist dan de interactie tussen de muzikanten op het podium die je wel hebt als je op een klein podium staat. Bovendien, ik stond zover achterop het podium dat ik de eerste rijen van het publiek niet eens kon zien, dus het contact met hen is er dan ook helemaal niet. Je vraagt je dan echt af: wat doe ik hier in vredesnaam? Je hebt dan niet eens het gevoel dat je voor een publiek staat te spelen, je speelt alleen maar voor dat geluid dat je hoort als je stopt met spelen.’

‘Eén of twee keer tijdens een tournee in zulke grote hallen of festivals, da’s prima, maar iedere keer: nee dank je wel! We hebben bijvoorbeeld in Mexico en in Rio in voetbalstadions gespeeld en de eerste keer dat je dat meemaakt is dat helemaal te gek, maar na een paar keer heb je dat echt wel gezien. Dus wat mij betreft speel ik liever in kleinere zalen. Vredenburg is groot genoeg. Als je in een band als Bon Jovi speelt, met alleen maar zulke stadions, dat lijkt me vreselijk langdradig. Ik heb het dan op een veel kleinere schaal zelf meegemaakt, maar ik moet er toch niet aan denken om iedere keer in stadions te spelen. Het wordt gewoon vervelend, het is gewoon de menselijke natuur, maar op een gegeven moment waardeer je het niet eens meer, want het doet je niets. Je kunt de mensen halverwege het stadion niet eens meer horen, laat staan zien.’

Is er nog wel eens contact tussen jullie en Fish?
‘Nou, eigenlijk alleen via onze wederzijdse advocaten. Hij is namelijk nogal inhalig en probeerde een aantal keren meer geld te ontvangen dan hem toekwam. Hij is een paar jaar geleden eens bij een optreden van ons geweest en toen hebben we na afloop nog even hallo tegen elkaar gezegd, maar da’s alles. We zijn indertijd niet voor niets uit elkaar gegaan en vooral de manier waarop hij met de split in de pers is omgegaan heeft er voor gezorgd dat we niet echt on speaking terms met hem zijn. Marillion is nu echt een vriendengroep, we zien elkaar ook buiten de studio en podia om, iets wat toen niet meer gebeurde. Omdat hij een moeilijke periode doormaakte hadden wij ook een rottijd. Nu is alles anders, gelukkig.’

Marillion website

(Gepubliceerd in NOIZE Rockmagazine #2 – 1993)

Interview: Harry Pater/Henry Knegt
Fotografie: Harry Pater

JETHRO TULL viert dit jaar zijn vijfentwintigjarig bestaan met een vierdelige cd-boxset met o.a. veel live-opnamen en outtakes uit de afgelopen kwart eeuw. Daarnaast doet de band rond Ian Anderson tijdens een uitgebreide wereldtournee veel landen aan, waaronder een uitverkocht Vredenburg in Utrecht. Bij onze oosterburen doet de band voornamelijk openluchtconcerten met een andere legendarische band als speciale gast: Procol Harum.

NOIZE sprak uitvoerig met bandleider, zanger en dwarsfluitist Ian Anderson, die zich als een zeer aangename gesprekspartner ontpopte. Toen een van ons hem vroeg zijn privé-exemplaar van de elpee “Thick As A Brick” te signeren vertelde Ian dat hij deze zelf niet eens meer had. Kortgeleden had hij nog een exemplaar te koop gezien, maar hij vond vijftig pond toch wel wat veel voor een tweedehandsje… We praatten over het verschil tussen heden en verleden, zoals wat betreft het opnemen van platen:

‘Het duurt tegenwoordig veel langer om een plaat op te nemen dan vroeger. Dat ligt in de eerste plaats aan het feit dat de sound perfect moet zijn voor de gevoelige oren van tegenwoordig. Sinds de uitvinding van de cd en andere audiotechnische verbeteringen moet je daar meer op letten. Vroeger kon je bijvoorbeeld niet teveel lage tonen op een elpee zetten, omdat de naalden en platenspelers en vooral de luidsprekers daar niet tegen konden. De hartslag op Dark Side Of The Moon van Pink Floyd bijvoorbeeld heeft heel wat mensen speakers en glaswerk gekost. Op cd komt die plaat pas goed tot z’n recht. Hetzelfde geldt voor onze platen. Veel van de muziek die je tegenwoordig hoort wordt gemaakt door de computer, het ritme is dan perfect, rekenkundig klopt het allemaal precies, maar toch mis ik dan het gevoel dat er bij hoort. Als je dan bijvoorbeeld teruggaat naar Baby Please Don’t Go van Them met Van Morrison, dan hoor je een enorm goede sound en een prima vertolking, die nooit beter had kunnen zijn met moderne apparatuur, samples en drumcomputers en zo.’

‘Ik denk wel dat de grote rockmuziek geweest is, je kunt het bijna niet meer verbeteren tenzij je erg origineel en goed bent. Iedere jonge rockfanaat heeft al zoveel muziek gehoord als hij een jaar of twintig is. Ze hebben al zoveel geschiedenis gehoord en ze worden erg kieskeurig omdat ze zo verwend zijn met de sound van vandaag de dag. Ze beseffen vaak niet hoe goed de muziek van “vroeger” wel niet is, alleen maar omdat de sound hen ouderwets voorkomt, ze doen vaak niet eens de moeite om door het “slechte” geluid heen te prikken om echt naar de muziek te luisteren. De goeden niet te na gesproken natuurlijk, want ik spreek vooral de laatste tijd regelmatig zeer jonge muziekfans die juist naar de oude bands uit de jaren zestig en zeventig luisteren in plaats van naar de moderne bands, omdat ze vinden dat die niet het door hen gewenste gevoel uitdrukken. De muziek van tegenwoordig veroorzaakt niet meer dezelfde mate van opwinding, dezelfde relevantie in sociaal en emotioneel opzicht in de gevaarlijke reis van puber naar volwassene als dat het geval was bij de mensen die opgroeiden met de muziek van de jaren zestig en zeventig. Wij proberen deze gevoelens in onze muziek te leggen, maar we moeten tegelijkertijd accepteren dat we moeten concurreren met de machines. Wij en andere bands zitten nu langer in de studio om alles kloppend te maken en om het gevoel van de “primitieve” rockmuziek van zo’n dertig jaar geleden te pakken te krijgen en dat valt absoluut niet mee. Het kan aan ons eigen gevoel liggen, maar wij zijn van mening dat de digitale opnamen, hoe mooi ze ook klinken, toch niet dàt warme gevoel geven als de ouderwetse analoge opnamen. Als je dan hoort van bands als Dire Straits, Simple Minds en Def Leppard die meer dan een jaar in de studio zitten om één plaat op te nemen… dat vind ik wel erg lang. Wij doen er ongeveer drie maanden over, maar als je ouder wordt gaat niet alles meer zo snel als je wel wilt en je hebt dan ook andere behoeften en bezigheden. Daarnaast wonen wij allemaal in verschillende plaatsen behoorlijk ver uit elkaar dus we zien elkaar ook niet al te vaak, alleen bij plaatopnamen en tijdens tournees eigenlijk. Ik heb geen vast plan bij het opnemen van een nieuw album, iedere keer probeer ik het weer anders te doen.’

Kun je vertellen hoe je songs schrijft?
‘Elke song heeft ook een andere ontstaansgeschiedenis, geboorte. Soms gaan we de studio in met geen enkel idee van wat we nu weer eens zullen gaan opnemen en dan ontstaat er spontaan iets tijdens het jammen. Dan weer kom ik met een complete song aanzetten en een andere keer gebeurt het dat ik met een beetje muziek en een kant-en-klare tekst kom en dat we samen de song arrangeren. Ik wil ook absoluut geen voorgekookt proces om een song te maken. Het moet iedere keer weer anders zijn. De ene keer begin ik met een titel, een andere keer heb ik een paar zinnen of een onderwerp in mijn hoofd, soms heb ik een hele melodie bedacht en soms een enkele riff van waaruit we dan een song fabriceren. Soms heb ik alleen een stukje song op fluit of op een ander instrument gemaakt en maken we van daaruit een song. De meeste songs die we op plaat zetten zijn niet ouder dan een jaar. Ik schrijf veel meer dan we op een plaat kwijt kunnen, dus selecteren we alleen de beste. De rest is dan niet goed genoeg. Het gebeurt maar zelden dat we een song gebruiken die we al eerder hebben laten liggen.’

Dus je werkt niet zoals Bruce Springsteen dat doet, die songs op een nieuwe plaat zet die hij soms al wel tien jaar eerder geschreven heeft?
‘Nee, zo werk ik niet. Als een song niet door de, zeg maar, eerste selectie komt, dan was die typisch niet goed genoeg, dus waarom zou-die dan later wel geschikt zijn? Heb je een nieuw album gemaakt dan ga je daarna op tournee om die plaat te promoten. Je hebt dan geen tijd om songs te schrijven. Dus alle ideeën worden niet gebruikt. Je moet maar zo rekenen: als je een idee had voor een song en je kunt het je later niet meer herinneren, dan is dat idee gewoon niet goed genoeg geweest. De meeste songs die wij opnemen zijn vlak voor of tijdens het opnameproces geschreven. Ik ben de gelukkige eigenaar van een eigen studio en ik ben de enige die erin mag, ik wil er geen vieze jonge rockers in hebben…’

Jullie zitten al meer dan twintig jaar bij dezelfde platenmaatschappij, Chrysalis, na eerst een paar jaar bij Island gezeten te hebben. Dat moet dus wel goed bevallen…
‘Niemand heeft een contract voor het leven en we hebben niet altijd een even goede verhouding, maar er is een zekere mate van loyaliteit tussen hen en ons. Ik werk in Engeland al drieëntwintig jaar met dezelfde ‘agent” en in de States al tweeëntwintig jaar. De meeste leden van onze crew zijn ook al vijftien jaar of langer bij ons. Je hoeft het natuurlijk niet overal mee eens te zijn, we hebben zelfs zeer regelmatig stevige aanvaringen, maar mede dankzij het feit dat we al zo lang samenwerken komen we er altijd weer uit zonder dat de ander het gevoel heeft iets verloren te hebben, hoewel wij natuurlijk niet altijd onze zin krijgen natuurlijk. De mensen in de platenwereld komen en gaan. Bij haast iedere nieuwe plaat heb ik weer met andere A&R mensen te maken en dan moet je je iedere keer weer opnieuw bewijzen aan een jonge gast die vaak nog nooit van je gehoord heeft en dus ook niet weet dat jij voor een gedeelte voor zijn salaris zorgt.’

Even een reisje langs Memory Lane. In 1972 verscheen het klassieke Jethro Tull album “Thick As A Brick”, met dat prachtige hoesontwerp: een complete uitvouwbare krant met allerlei echt lijkende artikelen en foto’s. Was het gemakkelijk om dat moeilijk realiseerbare hoesontwerp erdoor te krijgen bij de platenmaatschappij?
‘Terry Ellis was toen onze manager en zowel hij als Chrysalis waren er niet blij mee. Hij vond het een belachelijk idee, met name omdat hij het zelf niet bedacht had. Nu waren veel van zijn ideeën wel goed, al vond ik de hoes van Aqualung ook niet mooi. Niemand had ooit een debuutplaat gemaakt zonder de naam van de artiest of band op de hoes. De Thick As A Brick hoes kostte ons, dat waren Jeffrey Hammond-Hammond, John Evan, Roy Aldridge en ik, erg veel tijd en moeite. Het maken van de hoes kostte ons zelfs meer tijd dan het opnemen van de plaat! Maar we wilden dan ook iets anders dan anderen maken. We hebben er ook een aantal prijzen mee gewonnen èn de plaat heeft goed verkocht, dus het moet toch wel een goed idee geweest zijn. Bij latere persingen heeft Chrysalis echter gemeend de krant weg te laten en alleen een gedeelte van de voorpagina op de hoes af te drukken. Dus fans: alleen als je de hoes met de krant hebt heb je de originele versie! Ikzelf heb er niets eens een meer, ik gaf in het verleden nogal eens platen weg aan vrienden en bekenden, tot ik op een gegeven moment ontdekte dat ik er zelf geen exemplaar meer van had… Het hoesontwerp zie ik nog steeds als een beetje kunst en zeker een van de beste Jethro Tull-platenhoezen.’

Over onderscheidingen gesproken. Een paar jaar geleden kregen jullie een American Music Award, een Grammy, in de sector hardrock en heavy metal. Iets dat vriend en vijand verbaasde, alleen al de nominatie in die categorie al…
‘Het was voor ons ook een verrassing dat we in die categorie genomineerd werden. Ik werd opgebeld met die mededeling en toen vroeg ik wie er nog meer genomineerde waren. Dat waren Metallica, Iggy Pop en Jane’s Addiction. Ik zei toen: “Jongens, oppassen want we kunnen wel eens gaan winnen!” Niemand geloofde mij, want ze dachten allemaal dat Metallica zou gaan winnen. Zij zelf ook trouwens, want waarom zouden ze daar anders hebben opgetreden tijdens de uitreiking? Moet ik nog naar de States? vroeg ik aan de platenmaatschappij, want ik was toen bezig met het opnemen van de plaat. Ze zeiden dat ze me wel zouden bellen als dachten dat dat nodig was. Twee dagen vóór de uitreiking belde ik ze zelf maar weer eens op om te vragen of ik toch maar niet moest gaan. “Nee”, zeiden ze. “We denken toch niet dat je een kans maakt om te winnen, bovendien zijn Huey Lewis en Pat Benatar er ook al.” Toen werd ik opeens opgebeld vanuit de VS met de doodleuke mededeling dat we de Grammy gewonnen hadden. Veel journalisten waren kwaad, Metallica was kwaad en veel van hun fans waren kwaad omdat zij er live gespeeld hadden, dus namen zij aan dat de prijs wel naar hen zou gaan. Ook Alice Cooper was verontwaardigd, hij kon het onwillige publiek niet stil krijgen toen hij de Grammy wilde uitreiken. Aardige man verder hoor, die Alice. Maar hoe dan ook, het is nu eenmaal een feit dat Jethro Tull geen heavy metal band is en ook geen hardrock band. Maar ik daag iedereen uit om te bewijzen dat er in onze muziek géén hardrockinvloeden zitten, zeker als je naar onze live-shows kijkt. Onze live uitvoeringen bevatten veel hardrock elementen. Onder hardrock verstaan we harde riffs, keiharde drums, gierende gitaarsolo’s en gierende vocalen. Allemaal erg eendimensionaal dus. Muziek heeft meer elementen zoals drama, licht en schaduw, teksten, volume en tonen, en die horen er allemaal bij. Metallica is “red meat and potatoes” vind ik. Ik doe er wat salade bij, pastiches en zeebanket. Muziek maken is net als de liefde bedrijven vind ik, je kunt het snel op-en-neer doen of er samen iets moois van maken…’

Vind het muziek maken nog net zo leuk als 25 jaar geleden? 
‘Ik vind het erg leuk wat ik doe, dit is ook hetgeen ik het beste kan doen. Ik weet dat ik een van de beste tekstschrijvers in de rock’n’roll muziekwereld ben. Ik weet dat, maar als je geen Engelsman bent weet je dat niet omdat je dan bepaalde essentiële dingen mist, hoe goed je de engelse taal ook beheerst. Ik heb ook shit geschreven, maar ook songs waar ik erg trots op ben. Ik zit bij de bovenste twintig van beste songschrijvers. Ik ken niet veel mensen die net zo goed zijn als ik. Bob Dylan en Mark Knopfler zijn zeer goed. Ik heb die nieuwste Metallica cd een tijdje geleden gekocht, ik wilde toch eens weten waarom al die mensen dachten dat zij die Grammy hadden moeten krijgen en niet wij. De teksten zijn nog slechter dan die van Spinal Tap, ze zijn bij het infantiele af, zo slecht. Het zullen best wel aardige kerels zijn hoor maar ze zullen de geschiedenisboeken niet halen, ze zullen geruisloos verdwijnen zoals er zoveel geruisloos verdwenen zijn in de afgelopen dertig jaar.’

‘Hetzelfde geldt voor Bryan Adams vind ik. Hij vertegenwoordigt de middenklasse, hij speelt de “middle of the road” muziek van de rock & roll. Het is vriendelijke en geïndustrialiseerde rock & roll. Het klinkt goed, het zit goed in elkaar, hij ziet er goed uit en zingt goed, maakt goede video’s en goede concerten, maar hij zal de geschiedenisboeken niet halen. Ex-president Gorbatsjov bijvoorbeeld wel, evenals de Beatles, de Stones, Sex Pistols… Metallica en Bryan Adams missen dat beetje extra waardoor ze zich onsterfelijk maken. Jethro Tull? Wij zijn er bijna om een plaatsje in de geschiedenisboeken te krijgen, we werken er nog steeds aan. Als je ooit eens een slechte kritiek over Jethro Tull leest, de meeste zullen overigens sowieso negatief zijn, bedenk je dan wel dat Ian Anderson de baan van die journalist zó kan overnemen, maar dat dit andersom niet geldt! Ze moeten vaak een deadline halen en soms zien ze alleen maar de eerste drie songs van een optreden. Soms vragen ze zelfs van tevoren om de setlist, maar die krijgen ze niet van mij, want ik ga het hen niet gemakkelijker maken dan ze het al hebben. Als ze zo graag willen weten welke songs we spelen moeten ze tot het eind wachten. Op die manier krijg je ook een eerlijker verslag van een concert.’

Mick Box van Uriah Heep vertelde ons eens van een kritiek op een concert van hen dat op het laatste moment was afgelast…
‘… En natuurlijk werd het concert afgekraakt, of niet soms? Zulke figuren zouden en plein public aan de muur genageld moeten worden. Het is absurd dat zulke mensen zich journalist mogen noemen en dat ze er nog voor betaald worden ook! Toen ik zestien jaar was ben ik een keer naar de plaatselijke krant gegaan om mediacommunicatie en journalistiek te bestuderen. Dat accepteerden ze daar niet. Later wilde ik bij de politie en ook daar wilden ze me niet, dus toen bleef er voor mij niets anders over dan de muziek!’

 

https://jethrotull.com/