(Gepubliceerd in Musicmaker 09-2007)

Tekst: HARRY PATER
Foto: HENRY KNEGT

Een klein jaar geleden verscheen de cd Over The Border van de Amerikaanse rock & rollband The Brandos, al jaren een graag geziene gast op Europese podia. De kern van de band bestaat uit oprichters Dave Kincaid (zang, gitaar, mandoline) en Ernie Mendillo (bas, zang). Voorafgaand aan de Europese tournee die onder meer leidt naar het Take Root festival in Groningen, Helmond, Hardenberg en Leiden, sprak Musicmaker met beide heren.

The Brandos bestaan sinds halverwege de jaren ’80, toen twee man van de Amerikaanse westkust en twee van de oostkust elkaar in New York ontmoetten en besloten een band te beginnen. In 1987 kwam de eerste cd Honor Among Thieves uit op het Relativity label, dat goed werd ontvangen. In 1989 verkaste de band naar het Duitse SPV label en bracht daarop vier reguliere en twee verzamelalbums uit.

Tussen het vorige studioalbum Pass The Hat uit 1996 en de nieuwe cd zitten tien jaar zonder releases, twee verzamelaars uitgezonderd. Hoe zit dat? 
Dave: ‘Ons contract met SPV was afgelopen en we hadden het druk met andere dingen. We bleven toeren als The Brandos in vooral Duitsland, Scandinavië en Nederland en België. Ook tourden we als support van Willy DeVille door een groot deel van Europa. Iedere twee jaar komen we voor een uitgebreide tournee naar Europa en jaarlijks doen we een aantal optredens rond de kerstdagen. Omdat we geen nieuw album uit hadden en onze grote schare fanbase al onze platen al had, besloten we eind 2004 weer aan een nieuw album te beginnen. Ik begon toen met het schrijven van songs en begin 2006 begonnen we met opnemen, wat een lang proces was. Omdat we geen vaste band meer hebben en omdat Ernie in Italië woont deed ik veel in mijn eentje. We moesten de opnamen zelf financieren en dus zuinig omgaan met de studiotijd. De slagwerkpartijen deed ik in eerste instantie met mijn drumcomputer, later werden die door Frank Funato echt ingespeeld. Op drie songs na dan, want die werden door Dennis Diken en Simon Kirke gedrumd. Ernie kwam een paar keer over naar New York om zijn partijen in te spelen en om suggesties te doen voor veranderingen.’

‘Maar in feite heb ik alle arrangementen en de productie gedaan, wat goed bevallen is. Omdat we op een gegeven moment van concertpromotor in Europa wisselden en de nieuwe graag wilde dat we met een nieuwe cd zouden komen, want dat zou vast weer extra bezoekers opleveren, kwamen we in contact met de mensen van Blue Rose Records, een Duitse maatschappij. Ze wilden ons heel graag hebben en pas nadat we het contract getekend hadden vroegen ze ons of ze een paar van de nieuwe nummers mochten horen. Gelukkig waren ze enthousiast over de songs. Ook het publiek reageerde enthousiast toen we de nieuwe songs speelden. Overigens zijn en blijven de opnamen ons eigendom. Blue Rose brengt de cd in licentie uit. Toen we indertijd bij Relativity tekenden betekende dat meteen dat zij eigenaar van de songs werden, in die tijd was dat bij vrijwel alle Amerikaanse maatschappijen zo. Nou, dat doen we dus nooit meer!’

Dave, naast The Brandos breng je ook platen uit met meer traditionele muziek, zowel Iers als Amerikaans. Hoe dat zo?
Dave: ‘Ik ben al van jongs af aan geboeid door de Amerikaanse Burgeroorlog, waarin ook mijn voorvaderen meevochten. Veel Ieren trokken in die tijd naar Amerika kwamen al dan niet toevallig in die oorlog terecht. Door mijn onderzoeken in bibliotheken, musea en particuliere verzamelingen kwam ik er achter dat er in die oorlog dagelijks teksten werden geschreven door soldaten, vaak als een soort verslag van de gebeurtenissen en gevechten. Die teksten werden veelal op traditionele Ierse muziek gezet, wat betekent dat er soms wel tien of meer liedjes zijn met dezelfde melodie maar met andere teksten. Ik vind het fascinerend om dat uit te zoeken en steeds weer nieuwe dingen te ontdekken. Het inspireert me ook dusdanig dat ik die invloeden ook in The Brandos gebruik. Op de nieuwe cd zijn The Triangle Fire en Dino’s Song daar voorbeelden van, je hoort meteen de typische Ierse klanken van de fluiten en drums. Als laatste track hebben we onze versie van Guantanamera opgenomen, daarin zijn uiteraard nogal wat Mexicaanse invloeden te horen.’

Jullie spelen dus veel in Duitsland en Nederland. Maar hoe zit dat in Amerika?
Ernie: ‘We spelen daar ook wel regelmatig, maar dat is toch anders. Op de een of andere manier hebben Amerikanen niet veel op met traditionele muziek. Wij worden best nog wel op de radio gedraaid, maar alleen op Americana-georiënteerde stations en we spelen veelal in kleinere zalen. In Europa spelen we al jaren voor uitverkochte zalen van minstens duizend man en daarnaast doen we ook veel festivals. Het publiek is hier veel beter geïnformeerd dan dat in de States en daarnaast ook veel beschaafder. In Nederland hebben we volgens mij haast overal wel gespeeld waar een podium is!’

Dave: ‘Ik weet zeker dat wij meer dorpen en steden in Nederland hebben bezocht dan de gemiddelde Nederlander. Noem mij een plaats en ik rij er zó heen, zonder gps apparaat of kaart! En omdat we overal gespeeld hebben kregen we er steeds meer fans bij. We werden vrijwel overal teruggevraagd en als we dan de volgende keer kwamen was de zaal altijd uitverkocht, dus hadden onze fans goed hun best gedaan om anderen in ons te interesseren.’

Ernie: ‘Wat wij ook erg fijn vinden is dat het in Nederland en Duitsland allemaal goed georganiseerd is. Licht en geluid zijn altijd goed en alles eromheen ook. In Amerika willen ze ons nog wel eens in een goedkoop motelletje onderbrengen, wat in onze begintijd in Europa ook wel gebeurde, maar toen wisten wij niet beter. Tegenwoordig wordt onze rider goed gelezen en vaak doet men nog meer. We slapen in hotels met minimaal drie sterren, krijgen uitstekende maaltijden en ook de kleedkamers en catering zijn tegenwoordig heel goed. In onze begintijd speelden we regelmatig in CBGB’s in New York, jullie kennen die club vast wel. In het begin van de punk en new wave beweging in de jaren ’70 speelden daar Blondie, Talking Heads, Patti Smith, Television en de Ramones. Wij speelden daar één keer en de baas, Hilly Kristal, vond ons zó goed dat wij daar maandenlang ieder weekend mochten spelen. We hebben daar heel veel geleerd. Maar de omstandigheden in CBGB’s waren en zijn echt heel slecht. Alleen het geluid was er goed en tegen een kleine vergoeding werden de optredens opgenomen. Wij hebben al die tapes nog. Maar verder… het was gewoon een shithole! De toiletten waren smerig, je dronk er uit flessen want uit de aanwezige glazen wilde je echt niets drinken. Het is echt een legendarische club, vergelijkbaar met The Cavern in Liverpool. Jammer dat Hilly de tent moest sluiten (Hilly overleed eerder dit jaar op 75-jarige leeftijd aan kanker; HP), want hij kon niet meer aan de eisen van deze tijd voldoen en had geen geld voor een verbouwing en wilde dat ook niet meer.’

Website The Brandos fanpage

(Gepubliceerd in De Bassist # 06-2008)

De oudjes doen het nog best, zo was afgelopen juli weer te merken op het jaarlijkse Bospop festival in Weert. Naast toppers als Neil Young, Santana en ZZ Top stond daar (voor de tweede keer in een paar jaar) ook Little Feat voor een enthousiast publiek zijn repertoire van vrijwel uitsluitend klassiekers te spelen. Onze aandacht ging daarbij uiteraard uit naar bassist Kenny Gradney (Louisiana, 1950), die zoals altijd het publiek snel meekreeg met zijn brede lach en enthousiasme.

TEKST: HARRY PATER
FOTO’s: HENRY KNEGT en HARRY PATER

 

Kenny Gradney begroet ons enthousiast in de kleedkamer, backstage op Bospop. Hij bladert meteen deBassist #5 door en vraagt of hij die mag houden. Natuurlijk mag hij dat, als hij dan wel even al onze vragen wil beantwoorden.

Er is net een nieuwe plaat van jullie uitgekomen, Join The Band. Vertel…
‘Klopt, het is een bandgebeuren in samenwerking met Jimmy Buffett. We hebben een stuk of 24 tracks opgenomen, waarvan er veertien op de cd staan. Het zijn allemaal geweldige songs, voor een groot deel Little Feat classics, waarbij we heel veel gasten hebben uitgenodigd om ze in te zingen, al dan niet als duet. Zo doen Jimmy Buffett en Bill Payne Time Loves A Hero. Brooks & Dunn doen een prachtige versie van Willin’. Dave Matthews doet een fantastische uitvoering van Fat Man In The Bathtub en Lowell’s dochter Inara George zingt Trouble samen met Sonny Landreth. En verder doen mensen mee als Chris Robinson van the Black Crowes, Emmylou Harris, Bob Seger, Sam Bush en Vince Gill. Het is een lange lijst met geweldige muzikanten, ik kan ze niet eens allemaal opnoemen, zoveel zijn het er. In december 2004 zijn we ermee begonnen. Onze toetsenist Bill Payne liep al jaren met dit idee rond en hij vertelde het aan Jimmy Buffett. Deze wilde al langer iets samen met ons doen, want hij is een groot fan èn een goede vriend en dit leek hem een aardige gelegenheid. Hij vroeg ons om naar zijn studio in Key West, Florida, te komen. In twaalf dagen tijd namen we daar alle 24 tracks op en de rest van de tijd genoten we van de zon.’

En kwamen al die gastmuzikanten en -zangers toen ook allemaal langs?
‘Nee, dat lukte niet zo snel. Ze waren wel allemaal meteen enthousiast om mee te doen en sommige kwamen zelf met songsuggesties en anderen waren het meteen eens met de song die we voor hen geselecteerd hadden. Wij stuurden hen de tape met de songs toe, waarna zij hun partijen in hun eigen studio of die waar ze toevallig werkten inzongen of inspeelden. Daarom duurde het hele project ook zo lang, bijna drieëneen half jaar in totaal. Maar ja, zo gaat dat. Je moet niet alleen geluk hebben maar vooral ook geduld. Het is, voor alle duidelijkheid, ook geen tribute album. Op deze plaat hoor je vrienden die hun favoriete songs eren. Friends celebrating music, dat is het.’

Je werkt al die jaren samen met drummer Richie Hayward. Jullie zijn vast een geweldig tandem samen.
‘O ja, het is elke avond weer raak. En als het een keertje niet raak is dan schreeuw ik tegen hem ”Pick up that beat!” en dan gaat-ie echt wel loos!’

Hoewel ik geen bassist ben, heb ik toch een aantal basvragen voor je.
‘WAT? Wat? Wat bedoel je dat je geen bassist bent. Dat kan toch helemaal niet als je voor een blad werkt dat deBassist heet? Maar ik begrijp het wel, iedereen heeft zo zijn talenten. Een artikel schrijven is bijvoorbeeld helemaal niets voor mij.’

Vertel eens, waarom ben je basgitaar gaan spelen?
‘Al zolang ik me kan herinneren pakte ik al muziekinstrumenten, dus op heel jonge leeftijd. Ik kom uit een grote en muzikale familie, er was altijd muziek bij ons thuis. Mijn vader werkte in de muziekwereld, mijn broer zong in een doo-wop groep in de jaren ’50 en mijn andere en oudere broers zongen ook. Ik was altijd op zoek naar muziekinstrumenten. Ik speelde een beetje gitaar, maar eigenlijk speelde ik bas. Wist ik veel… mijn neef zag en hoorde dat en kwam toen met een basgitaar aanzetten. “Probeer dit eens, dit past vast veel beter bij jou”, zei hij. En hij had gelijk, het voelde meteen goed. Dit was wat ik altijd al had willen doen, maar ja, ik was dertien en de middelste van elf kinderen en we hadden niet genoeg geld om ook nog eens een basgitaar voor mij te kopen. Zijn broer was Al McKay en die speelde in Earth, Wind & Fire, met Ike & Tina Turner, Isaac Hayes en Sammy Davis Jr. Hij schreef een heleboel songs met Maurice [White van EW&F, red.], zoals Best Of My Love en hij produceerde ook veel platen. Wel gek eigenlijk, want haast iedereen waarmee ik opgroeide werd muzikant, terwijl we toch echt in een vrij arme buurt woonden. De Johnson Three Plus One werden de Brothers Johnson en The Rhythm Rebellion werd Rufus. Allemaal jongens waarmee ik opgroeide, bizar hè?’

En heb je lessen gevolgd?
‘O ja, ik heb les gehad. Niet toen ik pas begon overigens, want toen begon ik gewoon na te spelen wat ik op platen hoorde en bedacht er dan zelf dingen bij. Mijn neef leende me boeken en van daaruit studeerde ik. Daarna kreeg ik les op een muziekschool in Californië en toen bleek dat ik heel veel dingen al wist uit die boeken en het meespelen. Op een gegeven moment leerde mijn leraar mij dingen terwijl ik hem juist weer andere dingen leerde die hij nog niet kende, dus dat was een leuke samenwerking. Ik speelde trouwens al in Little Feat toen ik les nam, dus ik had al de nodig ervaring. Op mijn zestiende speelde ik overigens al bij Ike & Tina Turner, wat een heel goede leerschool voor me was. Op mijn negentiende kwam ik bij Delany & Bonnie en daarvoor had ik al mijn eigen band. Maar toen ik eenmaal bij hen zat en op tournee ging begon het voor mij pas echt goed. En toen ik hen verliet begon ik vrijwel meteen bij Little Feat. Ik werd gebeld of ik auditie wilde doen. Het klikte meteen en we werden al snel goede vrienden. We zijn erg close en muzikaal zitten we allemaal op dezelfde golflengte en daarom zijn we ook nog steeds bij elkaar.’

Wat is volgens jou de functie van de bas?
‘De bassist verbindt de melodie met het ritme. Hij speelt niet alleen met de drummer, hij handhaaft ook samen met de drummer het ritme en tegelijkertijd zorgt hij ervoor dat de melodie gehandhaafd wordt samen met de rest van de band. Hij zet als het ware de fundering voor datgene wat ze gaan spelen. Dat is mijn interpretatie van wat een bassist doet. Het is een dubbelrol, ik speel het ritme van de song en speel de melodie samen met Paul [Barrere, gitarist, red.] of met Bill [Payne, toetsenist, red.]. Wat de bassist doet is heel belangrijk in elke band en bij elke muziekstijl. Het is echt niet wat veel mensen denken, namelijk dat de bassist maar wat doet. In de meeste muzieksoorten is het juist erg belangrijk wat de bassist doet, zoals in jazz, bigbands, funk en rockbands. Als je countrymuziek speelt is dat meestal gewoon D D D D A A A A, en dan zorg je gewoon dat je in de maat speelt, wat trouwens het allerbelangrijkste is. Maat en tempo. Je moet zorgen dat het tempo goed blijft en niet inzakt tijdens het spelen. Ik vind dat ook geweldig om te doen en zo nodig zorg ik ervoor dat het tempo omhoog gaat. Daarom werk ik ook zo graag met Richie Hayward samen. Het gebeurt maar heel zelden dat het bijna misgaat, maar dan is er altijd wel een van ons tweeën die de band dan weer op het juiste spoor brengt, en eerlijk gezegd ben ik bijna altijd degene die dat doet.’

Wat is volgend jou belangrijker: groove, ritme of melodie?
‘Ze zijn even belangrijk. Geen van hen is belangrijker dan de anderen. Je hebt ze allemaal nodig. Een goede groove is geweldig, maar als je een goede groove hebt maar geen goede melodie, dan weet je het wel, dan is het niks, ook al is het een mooi ritme.’

Hoe heb je al die jaren ‘on the road’ overleefd?
‘Lage inname van excessieve zaken als drank en drugs en mijn hoofd altijd recht hebben kunnen houden. En niet te vergeten de muziek. De muziek is het allerbelangrijkste om het zo lang vol te kunnen houden, zolang je daar maar plezier in hebt en er voldoende uitdagingen in ziet kun je net zolang doorgaan als je maar wilt en kunt. Er is nog altijd veel vraag naar ons, zowel als band als ook als individuele muzikanten. Wat dat betreft zijn we echt gezegend! Zoals ik al zei zijn we echt één hechte familie. En zolang de mensen onze muziek willen horen, niet alleen de oude klassiekers maar ook onze nieuwere songs, zolang blijft het voor ons ook interessant. En voor ons is het ook iedere keer weer een uitdaging als we weer nieuwe songs hebben gemaakt, hoe bevalt het ons om die samen te spelen en, ook erg belangrijk, wat vinden onze fans ervan. Een tijdje geleden deden we een concert van tweeënhalf uur, waarin we al onze bekende songs deden en een heleboel andere en iets minder bekende. En zo lang spelen doen we niet vaak, want we zijn inmiddels haast allemaal oldtimers. Na afloop riep een kerel uit het publiek “jullie hebben lang niet alle songs gespeeld!”. Al onze songs… dat zijn er zo’n 160, dan zouden we een week lang moeten spelen!’

Hoe hou je het basspelen interessant?
‘Heel simpel: speel samen met Richie Hayward en je verveelt je nooit! Hij speelt nooit twee keer hetzelfde als dat niet moet. Het spelen met deze lui houdt je vanzelf bezig, want iedere dag is het weer anders. Het is fantastisch om met Richie, Paul, Sam en de rest te spelen, ze zorgen ervoor dat je scherp blijft. Het blijft interessant om met hen samen te spelen. Bovendien ben ik zelf ook altijd wel ergens mee bezig om iets nieuws of anders te doen. Vooral als ik aan het oefenen ben of als we aan het repeteren zijn komen er vaak ideetjes boven borrelen en dan ga ik daarmee verder. Dus gewoon altijd met muziek bezig zijn. En als ik niet met muziek bezig ben dan kun je me op de golfbaan vinden, want dat is mijn andere passie. Dus muziek, golf, muziek, golf, enzovoorts. Ik heb nog veel meer interesses, maar dit zijn de belangrijkste. Muziek staat altijd bovenaan, maar golf zit daar vlak achter. Als ik maar een van de twee zou mogen doen, dan zou dat muziek zijn.’

Doe jij bepaalde oefeningen om jezelf in vorm te houden?
‘Lichamelijk bedoel je? Ik heb een zwarte band in kung fu en ik doe deze sport nog regelmatig en verder speel ik dus veel golf. Voor wat betreft het basspelen doe ik niet veel qua oefeningen. Normaliter doen we drie concerten achter elkaar en hebben we daarna drie dagen vrij. Tijdens soundchecks warm ik op en als we optreden krijgen mijn vingers voldoende beweging, dus ik hoef niet ook nog eens oefeningen te doen. Een enkele keer een beetje stretchen, dat is het wel. Bovendien heb ik ook nog eens een band met Paul, die The Bogey Five heet. Die bestaat uit [Paul] Barrere en ik en Scott Thurston van Tom Petty & the Heartbreakers en Tony Barnacle, de drummer van Jim Belushi’s TV-show die ondermeer bij Bonnie Raitt en Taj Mahal speelde, we zijn allemaal golfers en we doen mee aan golftoernooien en meestal spelen we voorafgaand of na afloop van zo’n toernooi. We spelen dan van alles wat, uiteraard songs van Little Feat, Tom Petty, Bonnie Raitt en songs uit de Blues Brothers films. Heel leuk ter afwisseling en het publiek gaat altijd uit zijn dak als we spelen en wij hebben veel plezier met z’n vieren. En soms wint een van ons zo’n toernooi en dan hebben we natuurlijk helemaal een fijne avond!’

Door wie ben jij eigenlijk muzikaal beïnvloed?
‘Mijn allergrootste muzikale invloed als bassist is zonder twijfel James Jamerson, de groove master van Motown. Hij is degene waardoor ik ben gaan bassen. Alles wat hij speelde op Motown heb ik ook geleerd. Zijn stijl, zijn sound, alles heb ik in het begin gekopieerd en van daaruit heb ik mijn eigen stijl en sound ontwikkeld. Ik ben hem nog elke dag dankbaar! Ik hou ook erg van Paul McCartney, hoewel ik niet zo gek op the Beatles was. Ik was meer een Stones en Zeppelin liefhebber en ook James Brown vond ik geweldig. Maar McCartney is ook van grote invloed op mij geweest, hij is een geweldig melodieuze bassist met heel veel gevoel en punch, hij weet elke noot te raken. Maar Jamerson is echt mijn superheld als het om bassisten gaat. Zoals hij speelt op bijvoorbeeld What’s Going On van Sam Cooke of op al die Stevie Wondersongs, echt fabelachtig!’

KENNY GRADNEY’S GEAR
’Live speel ik op een Kubicki Factor bass die speciaal voor mij gemaakt is in de customshop van Fender. Phil Kubicki bouwt al vanaf zijn achttiende gitaren voor Fender en als ik me niet vergis heeft hij er minstens eentje gebouwd voor Jimi Hendrix. Ik weet zeker dat hij de Rosewood Telecaster voor George Harrison gemaakt heeft. George gaf deze gitaar aan Delany Bramlett nadat deze samen met hem zijn eerste soloplaat gemaakt had. Delany verkocht ‘m vorig jaar op een veiling voor 450.000 dollar. Onvoorstelbaar hè? De Factor is een geweldig instrument, ik gebruik ‘m altijd bij live-optredens en ook vaak in de studio. Ik heb er overigens twee, de ander komt niet uit de custom shop van Fender, maar Phil heeft er wel aan gewerkt. In de studio gebruik ook vaak een ’62 Fender Precision. In de studio gaat het signaal altijd rechtstreeks de tafel in. Live gebruik ik een SWR versterker, die kapot is, ik heb ‘m opgeblazen, en daarom speel ik nu op een nieuwe Ampeg 1600W V4. Ik probeerde deze uit en ik viel steil achterover van het geweldige geluid van dat ding. Mijn geluidsman Howard wist er eentje voor me te krijgen en sindsdien speel ik hier op, echt geweldig! Helaas was deze Ampeg hier in Europa niet te krijgen en daarom speel ik op een andere SWR, die ook goed is maar toch niet zoals die van mij. Ik gebruik altijd Ernie Ball stainless steel snaren, die zijn altijd goed. Effectapparaten gebruik ik niet, de enige effecten die ik gebruik zijn mijn eigen vingers, ha ha ha!’

LITTLE FEAT

De band werd in 1969 opgericht door zanger-gitarist Lowell George en toetsenist Bil Payne. De muziek van de band is vanaf het prille begin een unieke mix van allerlei stijlen als country, jazz, funk, rock & roll, soul, boogie en folk. Het allereerste album Little Feat (1971) bevat de klassieker Willin’ (door velen gecoverd). De opvolger was Sailin’ Shoes (1972) met daarop het aanstekelijke titelnummer. Omdat het commerciële succes na de eerste twee langspeelplaten uitbleef werd de band in 1972 ontbonden, maar korte tijd later opnieuw opgericht, met onder meer Kenny Gradney in de gelederen. In 1973 verscheen Dixie Chicken, een album dat een flinke scheut New Orleans liet horen en een succesvolle periode voor de band introduceerde. Op deze en daaropvolgende platen staan juweeltjes als Fat Man In The Bathtub, Oh Atlanta, Time Loves A Hero en Rock & Roll Doctor. Het live-dubbelalbum Waiting For Columbus wordt nog altijd beschouwd als een van de beste live-albums ooit.

In 1979 slaat het noodlot toe: Lowell George overlijdt aan een hartaanval terwijl hij op tournee is om zijn soloalbum Thanks, I’ll Eat It Here te promoten. De overgebleven bandleden besluiten daarop te stoppen. In 1986 komen ze weer bij elkaar, met Craig Fuller als nieuwe zanger. Hij wordt in 1993 vervangen door zangeres Shaun Murphy, die een nieuwe dimensie toevoegt aan de band.

Line-up:
Bill Payne: keyboards, zang
Paul Barrere: gitaren, zang
Sam Clayton: percussie, zang
Shaun Murphy: zang, tamboerijn
Fred Tackett: gitaar, mandoline, trompet, zang
Kenny Gradney: bas
Richie Hayward: drums, zang

Little Feat website
www.kubicki.com

 

(Gepubliceerd in Musicmaker #8-2007)

Als je deze Musicmaker uit de brievenbus hebt gevist of bij de bladenman hebt gekocht ligt het derde album van het gothic/metalgezelschap EPICA, The Divine Conspiracy, net in de winkel en is de band bezig aan een uitgebreide tournee door Noord-Amerika en Mexico. Niet gek voor een band die nog maar vijf jaar bestaat en het afgelopen jaar te maken kreeg met een failliete platenmaatschappij en een opgestapte drummer. Musicmaker sprak met gitarist-zanger-grunter Mark Jansen in de thuisbasis van EPICA in het Limburgse Reuver.

TEKST: HARRY PATER
FOTOGRAFIE: HENRY KNEGT

Jullie drummer stopte ermee, terwijl er een nieuwe cd moest komen. Hoe hebben jullie dat opgelost?
‘Tijdens de vorige Amerikaanse tour werd het steeds duidelijker dat onze drummer Jeroen Simons het niet meer zo zag zitten. Door de jaren heen werd al duidelijk dat hij het niet zo trok, met name het touren en lang van huis zijn. Het gaf ons de mogelijkheid om een andere drummer te zoeken die beter bij ons nieuwe geluid past, omdat de plaat harder is dan de vorige moesten er ook hardere drumpartijen op en Jeroen was iemand die ons eigenlijk altijd afremde en steeds wilde dat we wat rustiger muziek gingen maken. Dus nu lagen alle mogelijkheden voor ons open en hebben we Ariën van Weesenbeek van God Dethroned gevraagd, die bekend staat als het drumbeest van Nederland. Lange tijd was Ed Warby dat, maar nu is Ariën dat. Coen kende hem al van het conservatorium, waar ze samen gestudeerd hebben dus die link was snel gelegd. We hadden ook al op het afstudeerproject van hem gespeeld, dus we kenden elkaar al een beetje en hadden hem ook al eens op een festival in Zwitserland gezien waar we allebei speelden. Vanaf het moment dat we hem vastgelegd hadden was het een zegen.’

‘Hij heeft de nummers heel snel ingestudeerd en daar waar er volgens hem zwakke plekken zaten heeft hij heel goede suggesties gedaan en hij heeft de cd in vier dagen helemaal ingespeeld. Normaal speelt hij cd’s in één dag in, maar omdat wij er het maximale uit wilden halen hebben we alles waar we niet honderd procent zeker van waren nog een keer gedaan, zodat we uiteindelijk heel tevreden waren. Hij vond dat ook een heel prettige manier van werken. Toen we het resultaat hoorden sloegen we zowat steil achterover en dat is toch iets wat je graag wilt als je een nieuwe plaat maakt. Live werken we nu met twee sessiemuzikanten, Ariën van Weesenbeek en Koen Herfst. Ariën gaat mee naar Amerika en Koen gaat de Europese tour van volgend jaar doen.’

En toen ging ook nog eens jullie platenbaas failliet…
‘Ja, Transmission Records was van de ene op de andere dag bankroet en dat was zowel een nadeel als een voordeel voor ons. Het nadeel was dat we een tijdje zonder label zaten, het voordeel was dat we ons in feite alleen maar konden verbeteren, want we hadden het gevoel dat we tegen ons plafond aan zaten bij Transmission. Al moesten we wel zelf zorgen om de contacten die we via hen met anderen hadden te onderhouden. Hans van Vuuren van Transmission is iemand die er helemaal voor gaat als hij een band ziet zitten, maar als je dan twee albums met hem gemaakt hebt is de rek er een beetje uit en als je dan een conflict met hem krijgt dan heb je een kwade aan hem. Arjen Lucassen kan daar ook over meepraten.’

‘Hans is inmiddels al weer met iets nieuws bezig en ik kan hem zeker aanbevelen als platenbaas voor nieuwe bands, maar teken een contract voor hooguit twee albums! Hans vergelijk ik vaak met Frans Koerver, die heel goed was in het vanuit de eerste divisie naar de eredivisie loodsen van voetbalclubs, maar zodra ze gepromoveerd waren presteerden die clubs onder zijn leiding niet goed.’

‘We hoefden niet eens op zoek naar een nieuwe platenmaatschappij omdat we al snel benaderd werden door verschillende labels. Wij wilden sowieso naar een groter label met betere distributie. Bovenaan ons lijstje stond Nuclear Blast, maar zij waren de enige die ons niet benaderd hadden. We waren heel ver met Century Media, we hadden vier maanden onderhandeld, toen we alsnog benaderd werden door Nuclear Blast. Ze hadden gehoord dat onze nieuwe plaat heel goed was en de grote baas zei dat hij er iets van wilde horen. Dus hebben we hem twee nummers gestuurd en hem er bij verteld dat we al bijna rond waren met Century Media. Binnen twee dagen hing hij al weer aan de lijn en zei: “Ik moet jullie hebben”, dus toen hadden we een goede onderhandelingspositie en konden we eisen stellen. Ik vertelde hem dat de pen eigenlijk al boven het contract met Century Media hing, maar dat als hij met een aanbod zou komen dat wij niet konden weigeren, dat we dan voor hem zouden kiezen èn dat hij binnen een week moest reageren. Ik geloof dat hij binnen drie dagen met een geweldig aanbod kwam en we zijn toen naar ze toe gereden en de laatste punten uitonderhandeld, dus tekenden we bij Nuclear Blast.’

‘Achteraf hoorden we dat dit de op één na snelste contractondertekening bij hen was. Er was één band die het contract zonder te lezen getekend had, dat was de snelste. Maar wij hebben het contract uiteraard eerst door een advocate laten lezen om niet de fouten maken die we indertijd met Transmission hebben gemaakt. Als beginnende band teken je toch al snel om maar een contract te hebben en weet je ook meestal niet waar je precies op moet letten, maar je tekent toch omdat je anders misschien vijf jaar later nog steeds onbekend bent. Nu waren we door schade en schande wijs geworden. Want Hans van Vuuren heeft vlak voor het faillissement alle rechten gauw aan zijn vrouw verkocht, zodat die veilig waren voor hem. We stellen wel alles in het werk om daar een goede oplossing voor te vinden. Hopelijk komen we daar snel uit. Ik hou niet van conflicten en wil ze zo snel mogelijk de wereld uit hebben.’

‘Het grote voordeel van Nuclear Blast is dat ze echt wereldwijd werken, met vestigingen in Noord-Amerika, Zuid-Amerika en Japan, wat allemaal gebieden zijn waar wij populair zijn, maar waar onze platen tot dan toe niet of nauwelijks te koop waren. En wij willen graag zowel in de kleine metalplatenzaken als in de winkelketens liggen en zij zorgen daarvoor. Toen wij in Zuid-Amerika op tournee waren kregen we steeds te horen dat ze onze cd’s nergens konden kopen, wat een rechtstreeks gevolg was van het feit dat Transmission klein was en maar weinig distributiekanalen had.’

Ook deze cd is geproduceerd door de befaamde Sascha Paeth in zijn Gate Studio in Wolfsburg. Waarom hebben jullie opnieuw voor hem gekozen?
‘Omdat hij zo ongelooflijk goed is en echt het beste uit je weet te halen. We zijn in november vorig jaar voor het eerst de studio ingegaan om de drums op te nemen, hoewel we op dat moment zonder platencontract zaten. Maar de mensen van de studio hadden veel vertrouwen in ons en beloofden ons niet meteen met rekeningen sturen te beginnen. Zij waren er net als ons van overtuigd dat wij binnen de kortste keren wel een nieuwe deal zouden sluiten en dat klopte dan ook. Wij konden dus ook alle tijd nemen die we nodig hadden en hadden geen druk van de platenmaatschappij die ons achter de broek zat om maar zo snel mogelijk een kant en klare plaat te hebben. Geen druk betekent ook dat je veel relaxter bent in het spelen en arrangeren en dergelijke. Sascha is heel goed in het maken van een goede sound, maar toen wij aangaven onze sound te willen veranderen was hij daar niet meteen van overtuigd. Maar na wat experimenteren veranderde hij van mening en ging hij enthousiast aan de slag.’

Op de nieuwe plaat zijn orkestraties en koorzang te horen. Hoe ging dat in z’n werk?
‘We leggen de lat steeds hoger en voordat we aan deze plaat begonnen hebben we met elkaar besproken wat we wilden gaan doen. Het resulteerde in het schrijven van langere nummers, meer complexere stukken en van alles iets meer, dus bombastischer. Maar ook hebben we de gitaren meer de ruimte gegeven als we vonden dat dit nodig was. Vroeger schreven we vrijwel alles vanaf de toetsen, nu ook vanaf de gitaar, waardoor de nummers toch anders worden en dan rond de gitaarriffs worden geschreven. Omdat we veel naar soundtracks luisteren blijft dat iets wat in je achterhoofd blijft hangen, dus hoe je het ook wendt of keert, de muziek wordt dan orkestraler en bombastischer. Dit kun je vooral horen bij het laatste nummer, het titelnummer van het album. De vorige cd was een soundtrack cd en we wilden nu sowieso twee bandcd’s maken, maar de soundtrack blijft binnen de cd een belangrijke plaats innemen.’

‘Het koor hebben we ingehuurd, maar voor de orkestraties hebben we gebruik gemaakt van de orkestbank van MIRO. Tegenwoordig heb je zulke goede samples, waarmee je hele orkesten uit een doosje kunt toveren. We hebben meer dan ooit zelf de arrangementen gedaan en die stuurden we dan naar de man die onze sounds converteerde. Deze man is van onmisbare waarde geweest, hij is daar zo in thuis en heeft alle nieuwste snufjes op samplegebied dat hij er iedere keer weer iets mooiers van maakte dan wij durfden dromen. Simone bedacht zelf haar zanglijnen en dat werkte ook heel goed. Eerlijk gezegd kon ik na de ruim zes maanden die we aan deze plaat werkten deze nummers niet meer horen en ik heb er dan ook bewust even afstand van genomen. Maar nu luister ik er weer met plezier naar. Muziekmaken bestaat uit drie onderdelen: het creëren van muziek (bedenken, schrijven, proberen), het opnemen en het uitvoeren (optreden). Daarvan vind ik het creëren het allermooist om te doen, dan het optreden en in de studio ben ik het liefst zo kort mogelijk.’

In 2002 werd jij plotseling uit After Forever gegooid, hoe kijk je daar op terug?
‘Dat was een vreemde ervaring, maar achteraf gezien heeft het gewoon zo moeten zijn. Daardoor miste ik allerlei dingen als een tour met Nightwish, een optreden op Pinkpop en bij Kopspijkers. Allemaal zaken waar ik me al blij mee had gemaakt en die ineens niet meer doorgingen voor mij. Maar het is goed geweest, want het was toch een kwestie van twee kapiteins op een schip en sindsdien kunnen Sander (Gommans, bandleider van After Forever; HP) en ik allebei doen wat we graag willen. Ik hou helemaal niet van conflicten en wil ze altijd zo snel mogelijk uit de wereld helpen. En omdat Sander ook hier in Reuver woont kwamen we elkaar vaak tegen, vooral bij de supermarkt. De eerste keer dat we elkaar zagen ontliepen we elkaar, maar de volgende keer was het al “hoi” en daarna “hoe gaat het” en binnen de kortste keren gingen we samen een bakkie koffie drinken en hebben we het uitgepraat. We zijn dus al heel lang weer on speaking terms en wel zodanig dat Sander op onze nieuwe cd meezingt. Zo kan het dus ook.’

En dan gaan jullie vanaf begin september op tournee. Een indrukwekkend schema volgens jullie website.
‘Ja, we gaan eerst naar de States (19 shows) en Canada (3) en dan doen we een optreden in Mexico. In oktober en november doen we Europa aan als voorprogramma van Sonata Arctica en eind november doen we drie shows in Mexico. Daarna een clubtour door Nederland en begin volgend jaar gaan we dan uitgebreid touren in Zuid-Amerika. Onze agenda is tot mei 2008 al helemaal ingevuld. De meeste optredens waren al geboekt voordat ook maar bekend was of en wanneer er een nieuw album zou komen, dus men zag zeker potentie voor ons. We hebben zowel in Noord-Amerika als in Zuid-Amerika een boeker die allebei hun markt goed kennen en ons optredens weten te verzorgen. In Nederland doet Mojo dat en met alle drie zijn we heel tevreden.’

Vertel eens, hoe gaat dat als jullie naar Amerika gaan?
‘We nemen onze crew mee en onze gitaren. In Amerika hebben we de beschikking over een tourbus waarin we met z’n twaalven reizen. We kunnen daar goed in uitrusten, want we worden gereden. Alle andere apparatuur die we nodig hebben is gehuurd en als we aankomen staat die al voor ons klaar. Die spullen worden in een aanhanger achter de bus gedaan en zo hebben we alles bij ons wat we nodig hebben. Overal waar we optreden staat een PA installatie, of gehuurd of de vaste installatie van de zaal. We hebben onze eigen geluidsman bij ons en die is onmisbaar. Hij kent ons repertoire door en door en weet overal een goed geluid uit te halen. We spelen in zalen van verschillende grootte, van 150 man tot boven de duizend. Het gaat om clubs, theaters en kleine arena’s en soms festivals. De vorige keer toen we door de States tourden reed ons voorprogramma in een camper, wat inhield dat zij om de beurt moesten rijden. Dat is heel vermoeiend, en ik ben blij dat ons dat bespaard blijft.’

‘Overigens levert zo’n tour door Amerika ons financieel niets op en kost het ons alleen maar geld. Maar hopelijk verkopen we veel merchandise om het verlies zo klein mogelijk te maken. Helaas kunnen we niet zoveel spullen meenemen als we wel zouden willen, maar zodra je boven het maximum gewicht uit komt moet je flink bijbetalen, dus dat gaat niet. Vandaar dat we een deel van de merchandise in Amerika laten maken. Je zit dan wel meteen vast aan grote hoeveelheden en dus hopen we dat we alles kunnen verkopen, want wat overblijft kunnen we waarschijnlijk niet mee terug naar Nederland nemen. In Zuid-Amerika zijn de afstanden tussen de steden waar we spelen zo groot dat we ons noodgedwongen per vliegtuig moeten verplaatsen. Alleen tussen Sao Paolo en Rio is het nog te doen met de bus, maar dat is het dan ook. Onze promotor aldaar zorgt er voor dat er overal de gewenste backline staat en ook alle andere zaken worden perfect geregeld.’

Met de band op tournee, dan gebeurt er vast wel eens wat…
‘We zijn in Zuid-Amerika behoorlijk populair, dat hebben we tijdens de vorige tour goed gemerkt. Sommige fans reizen ons overal achterna, terwijl ze het over het algemeen financieel echt niet zo goed hebben. Overal waar we komen staan er al rijen fans voor de deur van de zaal of bij de backstage ingang en het gebeurt regelmatig dat fans proberen de bus of de backstageruimte binnen te dringen, wat een enkele keer nog lukt ook. Als we op tournee zijn filmen we vaak wat er rond de optredens gebeurt en op een van die opnamen is te zien hoe een meisje zich eerst de bus probeert in te praten en als dat niet lukt blijft ze aan het halfopen raam hangen om op die manier toch naar binnen te kunnen. Maar de ingang waardoor de bus naar binnen moet is te smal, de bus past er net tussendoor, dus uiteindelijk moet ze haar poging opgeven. Het zijn hondstrouwe fans en zoals overal ter wereld gebeurt er bij onze concerten nooit iets vervelends, het gaat er altijd heel gemoedelijk aan toe. Natuurlijk hebben we onderling ook veel plezier. We hebben twee officiële fanclubs en een stuk of vijftien onofficiële, die pas door ons erkend worden als ze bewezen hebben zich aan de afspraken te houden.’

Je krijgt binnenkort je eigen Hufmaster gitaar. Vertel…
‘Dat klopt, ik werd door gitaarbouwer Patrick Hufschmid benaderd of ik interesse had in een signature model van de Hufmaster. Ik mag zelf bepalen wat er allemaal op en in moet en hoe de gitaar er uit gaat zien, uitgaand van het prototype van de Hufmaster 7. Het gaat er natuurlijk niet alleen om hoe de gitaar klinkt, maar ook hoe die er uitziet! We hebben er veel contact over gehad en als alles meezit kan ik ‘m al meenemen op onze Amerikaanse tournee.’

EPICA’s GEAR

SIMONE SIMONS, zang:
Shure SM 58 mic
Sennheiser in-ear monitoring

MARK JANSEN, gitaar, zang:
Hufschmid Hufmaster 7 string
Ibanez Universe
Ibanez 7 string custom made
Ibanez 7 string S series
Mesa Boogie TriAxis pre-amp
Mesa Boogie 50:50 power amp
Mesa Boogie Rectifier 2*12 inch V30’s
Mesa Boogie Abacus footswitch
Rocktron Intellifex LE effects processor
Furman PL – Pro/E power conditioner
Sennheiser wireless system
Korg DTR2 tuner
Paul Lenders flightcase
Randall Isolation cab
Audio Technika AE2500 mic
Dunlop Tortex pics
Ernie Ball strings
Sennheiser in-ear monitoring
Shure mics

AD SLUIJTER, gitaar:
Gibson Les Paul Custom ’57 Ebony
Gibson Les Paul Standard Ebony
Epiphone Les Paul Custom Ebony
Epiphone Les Paul Standard Red
Epiphone 1958 Korina Explorer
Mesa Boogie MarkIV
Mesa Boogie TriAxis pre-amp
Mesa Boogie 2:90 power amp
Mesa Boogie Rectifier 2*12 inch V30’s
Mesa Boogie Abacus footswitch
Rocktron Intellifex Online effects processor
Furman PL – Pro/E power conditioner
Sennheiser G2 wireless system
Korg DTR2 tuner
Paul Lenders flightcase
Randall Isolation cab
Audio Technika AE2500 mic
Dunlop Tortex & Jazz III pics
D’addario & Ernie Ball strings
Sennheiser in-ear monitoring

COEN JANSSEN, synths, piano:
Roland XP 30
Roland XV 88
Clavia Nordlead
Akai Z4 sampler
Pro Tools 6.7 (laptop)
Digi-design Digi 002 audio interfaces
Sennheiser in-ear monitors
Technics SXP50 stage-piano
Microkorg
Roland AX-7

YVES HUTS, bass:
Ampeg Head SVT350H
Ampeg Cabinet SVT410HLF
Yamaha Bass
Korg DTR 1000 tuner
Dunlop Pics
Sennheiser wireless system
Sennheiser in-ear monitoring

 

Website

 

(Gepubliceerd in NOIZE Rockmagazine #1 – 1993)

Interview: Harry Pater en Henry Knegt
Fotografie: Henry Knegt

Als je het over mega-acts hebt kom je al gauw uit bij de heren van TOTO. Dit najaar gaf de band een aan­tal ruim van te voren uit­verkochte concerten in ons land, met in de gelederen de nieuwe drummer Simon Phil­lips (die o.a. bij The Who en Jeff Beck speelde). De band fun­geerde vorig jaar als een soort jury van een ta­lentenjacht van de Duitse afdeling van hun pla­tenmaat­schappij Sony Music. Aan de band de (twij­felachtige) eer om de tapes te beluis­te­ren. Tijdens een bij­eenkomst met voorname­lijk Duitse persverte­genwoordigers was ook een NOIZE dele­gatie aanwezig. Het bier had (vooral voor Steve Lu­kather) al rij­kelijk gevloeid voor­dat de heren de pers tege­moet traden. Het bleek te­vens een van de al­ler­laatste interviews te zijn die met de kort daarna overle­den drum­mer Jeff Porca­ro plaatsvond. De mannen achter de tafel waren David Paich (toetsen, zang), Jeff Porcaro (drums), Mike Porcaro (basgitaar) en Steve Lukather (gitaar, zang).

Hoe moe­ten be­gin­nen­de bands volgens TOTO te werk gaan om bekend te wor­den?
Jeff Porcaro: ‘Demotapes naar een platenmaat­schappij sturen of op deze manier, meedoen aan een soort Battle Of The Bands, vooral als die wedstrijd, zoals deze, met veel publici­teit omgeven is naar de mensen in de busi­ness toe, dus naar platen­maat­schappijen, A&R mensen, radio en pers… Het is een mooie kans voor onbe­kende bands om ge­hoord te worden en er­kenning te verkrijgen voor hun muziek. Het gaat alle­maal heel ge­moedelijk en gebroe­der­lijk. De bands komen samen bij een evenement als dit. En muziek is iets dat ons na aan het hart ligt, niet zozeer en­tertainment, maar de muziek. Wij hebben in elk ge­val veel goede muziek gehoord bij deze tapes.’
Steve Lukather: ‘Ja, het was soms erg indrukwekkend wat we te horen kregen. We hoor­den veel verschillende stijlen en dat was heel interessant. Daarom was het voor ons ook erg moeilijk om  een keuze te maken.’

De reden dat TOTO is uitgeno­digd is duide­lijk: “het is een van de beste bands die er ooit ge­weest zijn. Elk lid van de band is een le­gendarisch instrumen­ta­list” (zei een Duitse journalist)
Steve: ‘Ja, vooral aan de bar, ha ha ha!’  

Hoe hebben jullie die tapes beoordeeld?
Steve: ‘Het was erg moeilijk, want we heb­ben naar vijfendertig band­jes geluisterd, allemaal met ver­schil­lende stijlen. Veel van je mu­ziek beoordeling is afhankelijk van je per­soonlijke smaak. Wij luiste­ren allemaal naar allerlei verschil­lende soorten muziek en som­mi­gen van ons houden van één specifieke soort. Wij hebben alle­maal gejureerd op basis van iede­re muziekstijl. Het is moeilijk om de ­beste te kiezen. Het is net zo­iets als: wie is de knapste jongen of het knapste meisje, het hangt er maar net vanaf wie er naar kijkt. Over het algemeen vond ik dat iedereen erg goed was. Het is altijd moeilijk om aan een wed­strijd mee te doen, want er kan er maar één winnen en de anderen verliezen, maar dat betekent, ze­ker in dit geval, niet dat degenen die verliezen niet goed zijn. Wij waren geluk­kig ook niet de enige juryleden, er waren nog meer mensen betrokken, die doorgaans veel des­kundiger zijn dan wij.’
Jeff: ‘Ik was nogal on­der de indruk van de kwaliteit van de pro­ductie van de verschil­lende demo’s, goed qua geluid en arrangemen­ten. Zoals Steve al zei was er veel verschil­len­de muziek, wat goed om te horen is. We hoorden niet veel van hetzelfde gelukkig. Dus niet al­leen disco of rock-‘n-roll. Het is goed te weten dat er hier veel muziek ge­maakt wordt.’  

Hebben jullie nog iets typisch Duits gehoord?
Steve: ‘Ja, er waren veel nummers bij die over bier gingen. Grap­je!’
Jeff: Ik hoorde niet iets specifiek Duits. Er zat in elk geval geen hoempapa bij.’
David Paich: ‘Maar er zat ook niet een Vijfde van Beethoven bij’.
Steve: ‘Hoewel ik wel in de Beethoven Suite ver­blijf…’
Da­vid: ‘Ik denk dat dat nu juist maakt dat muziek zo univer­seel is. Er is niets specifiek Duits, en er is ook niet iets specifiek Californisch. Het is allemaal rit­misch, melodieus en leuk.’
Steve: ‘Er is maar een beperkte interpre­tatie mogelijk, welke taal je ook spreekt. Het is maar net in wel­ke volgorde en welke persoonlijke touch je er aan geeft.’
Jeff: ‘Ik geloof dat alles wat wij gehoord hebben een kans maakt om succes te hebben. In welke mate van succes dan ook. Er is zoveel ver­schillende muziek op MTV en Sky Channel, er is veel diversiteit in de mu­ziek, dus elke band maakt een kans. Ik heb geleerd dat het veel van geluk af hangt. Je hebt alle­maal talent en je schrijft goede mu­ziek. Het is gewoon geluk heb­ben dat de juiste persoon er ken­nis van neemt. Op de juiste tijd en plaats zijn en als de juiste mensen in je geïnteres­seerd zijn en achter je staan. Gelukkig, en dit zeg ik niet om Sony op te hemelen hoor, is Sony Duitsland erg mu­ziek gericht, wat wij erg fijn vinden. Een van de redenen waarom wij zo succesvol zijn, vooral in Euro­pa, is dat wij een platenmaat­schappij achter ons hebben staan die het niet belangrijk vindt dat we geen mooie jon­gens zijn en dat we niet zo best kunnen dansen. Het gaat hen alleen om de kracht van de muziek en uiteinde­lijk gaat het daar toch ook om?! Tot de bands die in deze wedstrijd niet in de top drie zijn beland zou ik wil­len zeggen: geef de moed niet op, er komt altijd nog een kans. ga alsjeblieft door want het komt allemaal wel. Heb gewoon plezier in het maken van muziek.’

Vinden jullie het wel een goed idee dat deze wedstrijd door een pla­tenmaatschappij annex cassettefirma is uitge­schreven?
Steve: ‘Ik zou zeggen JA! Ik en benieuwd wat de hoofdprijs is. Win­nen ze geld en een platencontract? Dan is het een prima zaak!’
Jeff: ‘De manier waarop deze wedstrijd is georgani­seerd dit jaar vind ik erg goed, vooral omdat het niet uitgeschreven is door een muziekin­strumenten firma. Bij Sony gaat het om de muziek, om welke dan ook. Het gaat er om welke muziek er leeft, zo werd het ook bena­derd. Dat merkte ik ook toen wij vanmiddag onze soundcheck deden, de hele sfeer en feeling die iedereen heeft. Het zou leuk ge­weest zijn als wij een paar dagen de tijd hadden gehad om met alle deelnemende bands te praten over muziek en aanverwante za­ken om op die manier van elkaar te kunnen leren. Ik hoop dat Sony doorgaat met het orga­niseren van dit soort wedstrijden. Het is goed voor de jonge mu­zikan­ten. Het is goed dat dit op lan­delijk niveau plaats vindt, het zou nog be­ter zijn als het in alle landen zou ge­beu­ren en dat er dan een internatio­nale e­ind­strijd zou komen. In de States is er geen geld meer voor muzikan­ten en voor dit soort activiteiten. We hopen dat dit zal doorgaan. Wij willen er in ieder ge­val graag voor terug komen. Iets als een muzieksymposium zou ook erg leuk zijn.’
Steve: ‘Ja, en dan gaan we na afloop naar mijn kamer om dronken te worden!’

Even over TOTO zelf. Eerst waren jullie met z’n zessen, toen vijf, nu vier…
Jeff: ‘…and then there were three… De jon­gens die nu nog in de band zitten zijn met elkaar opgegroeid. We hebben in ons contract staan dat als er nu nog iemand vertrekt het dan gedaan is met TOTO. We zijn nu met ons vieren, met minder kan het niet.’ (Inmiddels weten we beter…).  

Zullen jullie er ooit nog weer vaste mensen bijhalen?
Jeff: ‘Je weet het na­tuurlijk nooit, maar ik betwijfel het ten zeer­ste dat we ooit weer met vijf man zullen zijn. We hebben genoeg van leadzangers die mislukken. We hadden steeds een zanger die ons min of meer werd opgedron­gen vanwege tournees en zo. Dit wordt een hele nieuwe TOTO. Luke (Steve Luka­ther) zingt en hij is een prima zanger. Hij zong altijd al rock’n’roll en van alles en nog wat. maar alleen in bluesclubs in L.A. Het wordt tijd dat hij de zanger wordt en het is leuker voor ons want we spelen nu meer rock met bluesin­vloeden. We kun­nen nu veel meer doen!’

De nieuwe cd “Kingdom Of Desire” laat, zoals jullie wellicht al ge­hoord hebben, een lek­kere heavy TOTO horen die ons in­ziens tot de allerbeste hoort die de band ooit heeft ge­maakt! Ook de live op­tredens bewezen dat, ieder concert duurde bijna drie uur, dàt is nog eens waar voor je geld!

(Gepubliceerd in NOIZE Rockmagazine #1,  januari 1990)

De bekendste Nederlandse rockgroep is ongetwijfeld het Haagse viertal Cesar Zuiderwijk (drums, percussie), Rinus Gerritsen (bas, keyboards), George Kooymans (gitaar, zang) en Barry Hay (zang, gitaar, dwarsfluit, saxofoon) samen vormen zij sinds het begin van de jaren zeventig de onverwoestbare GOLDEN EARRING.

De groep ontstond in 1961 als beatgroep The Golden Earrings en had in 1965 een eerste hit met “Please go”. Eind 1966 komt Barry Hay de gelederen versterken nadat de eerste zanger Frans Krassenburgs de groep had verlaten. Na verschillende wisselingen op de drumkruk (o.a. de bekende producer Jaap Eggermont was jarenlang Earring-drummer) kwam eind 1969 Cesar Zuiderwijk de groep versterken. Tot op de dag van vandaag is dit viertal bij elkaar gebleven. Korte tijd kwam stergitarist Eelco Gelling (van het beroemde Drentse Bluesgezelschap Cuby + Blizzards) de groep versterken evenals, iets eerder, Robert-Jan Stips, die tegenwoordig bij de Nits zlt. Beiden hielden het echter niet lang vol bij de Earring. In 1969 werd de groepsnaam van Golden Earrings veranderd in Golden Earring en veranderde de muziekstijl drastisch!

De Earring heeft verscheidene grote hits gehad in Nederland en daarbuiten. Met name Radar love schopte het ver: hoog in de Amerikaanse Top 10, De Earring vertrok dan ook (het was inmiddels eind 1974 geworden) voor een uitgebreide tournee naar de Verenigde Staten, die erg succesvol was. De volgende platen brachten helaas niet het succes dat de Earring graag gegund was. De afgelopen zomer maakte de Earring een uitgebreide tournee door ons land. Ondergetekende heeft de groep het afgelopen seizoen vier keer live bezig gezien en durft dan ook rustig te stellen dat de Earring, ondanks dat het geen broekies meer zijn nog steeds een erg goede live band is, die ook prima platen weet te maken Keeper of the Flame is zeker een van de beste Earring-platen van de afgelopen vijftien jaar. Het (normaal gesproken) twee uur durende Earring-concert geeft een goed overzicht van wat de groep in de afgelopen vijftien jaar heeft gedaan. Tijdens de vorige tournee kwam ook het repertoire van voor die tijd aan de beurt, nu stond uiteraard ook de nieuwe plaat centraal.

We spraken met zanger Barry Hay in de kleedkamer van het sportpark De Boshoek in het Overijsselse Hardenberg, waar de groep de uitsmijter was van het Klepperpop Festival, voor zo’n 2000 bezoekers.
De eerste vraag aan Barry: kun je in het kort vertellen hoe de Earring ontstaan is?
“Het is vroeger ontstaan als een bandje op school eigenlijk. We speelden gewoon eh… iedereen ging gewoon in een bandje spelen om meisjes te versieren op school en op ‘t strand en zo, en we speelden toen op schoolavondjes en in jeugdhonken, eigenlijk alleen in Den Haag. ‘t Eerste plaatje werd een hit en toen gingen we eigenlijk pas buiten Den Haag spelen. Veel covers speelden we, dat deed iedereen toen. Ik denk dat bijna elk bandje in het begin covers heeft gespeeld, elk bandje op de hele wereld eigenlijk. Je leert van andermans liedjes zelf spelen.”
Wat heeft Barry vóór de Earring gedaan?
“Ik heb voor de Earring eerst in een band gezeten die DON’T heette en die was vooral in de wijk waar we woonden heel erg populair en effe later ben ik gekomen bij een band die heette THE HAIGS en dat was een vrij populaire band in Nederland. We speelden door heel Nederland en Duitsland en België.  Ik heb ook nog een maandje bij SHOCKING BLUE gezeten en dat vond ik wel aardig maar ik kon niet zo goed met die jongens opschieten en toen werd ik bij de Earring gevraagd voor de single Sound of the Screaming Day en dat leek me wel leuk en dat was een goede binnenkomer” (want: een flinke hit!).”

Door welke andere artiesten zijn de Earring beïnvloed?
“We zijn net als iedereen in die periode door iedereen beïnvloed. We luisterden naar alles, ik luisterde van zeg maar John Lee Hooker, blues weetjewel, naar Dingo Garcia, Argentijnse harpmuziek, gewoon naar alles, en wat daar tussen zat: Them, de Stones, noem maar op, Little Richard, alles waar ik m’n handen op kon leggen daar luisterde ik naar.”
Doe je dat nog steeds? “Minder dan toen, ik was toen fanatieker, ook omdat ik niks wist weetjewel, zo van: wat is dat? Bob Dylan? Oooh, weer wat nieuws en op een gegeven moment weet je
het wel en zoveel dingen die nu nieuw zijn die zijn meestal niet van het gehalte van de dingen die toen nieuw waren, moet ik helaas tot mijn spijt zeggen.”

Wat vindt Barry ervan dat veel artiesten en groepen van “toen” nu weer populair zijn? Eric Clapton, de Rolling Stones, Pink Floyd, enzovoorts.
“Het is toch gewoon kwaliteit weetje. Dat is bijna niet meer in te halen. Ik bedoel… er zijn heel weinig van die nieuwe bandjes, ja je hebt Duran Duran en wat heb je nog meer… hoe heten die andere klootzakken nou weer… Spandau Ballet, nou dat schiet niet op weet je wel. Dat is gewoon… ik ben benieuwd of die over tien jaar nog steeds staan te spelen. U2 en Simple Minds springen er dan wel een beetje boven uit, moet ik zeggen.”

De Earring heeft in de afgelopen achtentwintig jaar zoveel songs gemaakt, dat ze natuurlijk niet alles meer live kunnen spelen (“Gelukkig niet. anders zouden we zes en een half uur op de bühne staan iedere keer” zegt Barry).
Zijn er songs die Barry graag live zou willen spelen maar die niet gespeeld kunnen worden?
“We doen wel een paar nummers van vroeger die heel leuk zijn om te doen. Ik zou Mad love is coming bijvoorbeeld graag willen doen maar de charme van dat nummer vond ik de slidegitaar van Eelco Gelling daarin en die is hier niet meer dus dan mist er gewoon iets weet je wel. En daarom spelen we het ook niet meer.”

Jullie hebben vorig jaar een soort ‘gouwe ouwe’ tournee gedaan.
“Ja, daarvan zijn er een paar nummers blijven hangen die toch leuk waren, dingen als Please go en Sound of the Screaming Day die spelen we niet meer maar songs als Back home en She flies on strange wings en Just a little bit of peace in my heart die zijn overgebleven van die toer.”

Hoe worden nieuwe songs gemaakt nu niet alle Earring-leden meer in Den Haag wonen (George Kooijmans woont in België)?
“Ik rij gewoon naar hem (=George) toe, hij heeft meestal een ideetje. We zijn meestal gemiddeld een keer per week bij elkaar doordeweeks, niet om te spelen natuurlijk maar om aan nieuwe songs te werken. Ik rij naar hem toe, hij heeft een idee en dat werken we dan uit. Het is erg makkelijk werken want hij heeft een studio en we hebben dus gewoon vierentwintig sporen om op te pielen. Meestal is het zo dat we dan zo’n middag, avond en nacht stormen, dan hebben we wel wat.”

Gaan jullie het dan ook meteen live uitproberen?
“Nou soms wel, maar als we met een elpee bezig zijn hebben we daar meestal niet zoveel tijd voor want dan is net meer… dan ben je meer aan het opnemen dan aan het uitproberen. Dat gebeurt meestal later pas. We merken meestal pas later of een song het op de Bühne doet of niet.”

Golden Earring was de publiekstrekker van het Parkpopfestival in Den Haag, waar ruim driehonderdduizend mensen kwamen.
Hoe is het spelen op dit festival Barry bevallen?
“Het was heel erg leuk om te doen. We hadden alleen een beetje pech met de opnamewagen. Bepaalde lijnen waren verkeerd geschakeld. Het geluid op de PA was heel erg goed maar het geluid dat je op de teevee gaat horen daar klopt geen reet van en dat is echt heel spijtig. Want we deden een week later met dezelfde radiowagen iets voor Countdown (Café) met Huizerpop en dat klonk tien keer zo goed. Het is altijd verschrikkelijk lullig en ironisch dat op zo’n festival dat je naar buiten toe voor de mensen fantastisch klinkt en alles weet je wel, en het wordt gefilmd en het wordt op teevee uitgezonden dadelijk, misschien een kwartier of twintig minuten ervan en het klinkt helemaal kut weet je wel. het ziet er wel aardig uit, daar niet van, maar eh… een week later doe je iets waar in de plaats van driehonderdduizend misschien dertigduizend man staan en dat klinkt geweldig. dat zeikt mij verschrikkelijk af… maar ja, de wereld zit toch slecht in elkaar wat dat betreft.”

Wat vindt Barry van het in de openlucht spelen?
“Ik vind in de openlucht spelen leuk als het ‘s avonds is, overdag vind ik het verschrikkelijk vervelend of je moet zoiets hebben als Parkpop dat het stralend weer is en dat er een enorme sfeer hangt en dat iedereen in een festivalstemming is, dan ik het leuk. Maar meestal is het zo dat je eigenlijk in je blote kloten staat en je ziet al die mensen en het is allemaal… het heeft weinig glamour gewoon. Het geluid is meestal niet zo goed, want een zaal heeft natuurlijk akoestiek en buiten is er gewoon geen akoestiek, dan krijg je soms een ‘doppler’effekt.” (Je hoort jezelf meteen terug bij het zingen/praten.)
Enkele weken later zagen we de Earring op het verregende TT-Zomerpopfestival in Assen; Barry & Co. gingen er stevig tegenaan en van geen zin hebben was o.i. niets te merken!

Doet de Earring ook mee aan moderne technieken als sampling?
Barry: “Ja, vooral Rinus is daar een kei in geworden. Die is daar gelukkig ingedoken. Dat is meestal bij ons zo, als iets zich aandient, dat minstens één dan wel zich daar in verdiepen gaat. En Cesar die bemoeit zich daar ook wel mee maar ik heb het idee dat-ie nog steeds geen bal van begrijpt van hoe het allemaal zit. Die drukt wel op knoppen en trekt er een heel geleerd gezicht bij maar er gebeurt meestal niks en dan moet Rinus erbij komen om het helemaal goed te doen. Maar we doen het wel en Rinus heeft een hele ingewikkelde geschakelde MIDI-installatie op de Bühne met eh… dat bouwt ie zelf allemaal met een soort eh.., hij gebruikt een Taurus-voetklavier (RUSH-fans kennen dat van Geddy Lee en Alex Lifeson) en die heeft-ie zelf MIDI gemaakt en dat wordt dan gestuurd naar… hij heeft daar een of andere professor achter staan met hele ingewikkelde lijsten die die allemaal moet … dat ie elke keer met nieuwe nummers nieuwe samples moet invoeren, dat werkt heel goed. En Cesar heeft uiteraard die dingen die wij kwibussen noemen (elektronische onderdelen van het drumstel, die doorzichtig zijn en boven het drumstel hangen), die kubusjes, en daar zitten ook samples in. De jas (met allemaal elektronische onderdeeltjes waarmee hij kan ‘drummen’) gebruikt hij niet veel meer, het hangt er vanaf hoe zijn pet staat. De ene keer wel, de andere keer weer niet. Maar het werkt wel heel goed hoor, die samples. We gebruiken alleen geen vocal samples, dat doen we niet. Je hebt bands die gewoon hele koortjes samplen maar dat doen we niet.”

Bezoekt Barry zelf wel eens concerten van andere artiesten?
“Ja hoor. Vrij geregeld. (…) We zijn naar Dylan geweest, maar dat vond ik… dat was eigenlijk wat ontluisterend voor mij. lk had hem een keer in New York zien spelen en toen was ik er echt weer helemaal kapot van maar ik vond hem nu een beetje… ik weet niet. Ik vond het wel goed hoor, maar ik wil gewoon uit m’n dak gaan als ik ergens naar ga kijken.”
Heeft Barry op Parkpop nog iets van de andere bands gezien?
“Living Colour heb ik gezien en die vond ik geweldig, heel goed. En Flaco Jimenez natuurlijk, want daar ben ik al heel lang een fan van. Dat vond ik eigenlijk het leukste, da’s wereldmuziek weet je wel.”

Kijkt Barry wel eens naar andere Nederlandse bands?
“Nou ja, als ze aan komen waaien. We hebben in Den Haag een paar van die clubs waar die bandjes dan eens aantreden en daar ga ik wel eens kijken, de vaste dinsdagavond kun je wel in De Paap en dan weet ik van te voren meestal niet wat daar staat.”

Succes in Amerika…
“Het had meer kunnen zijn als we er waren blijven wonen. Er zijn plannen om er weer naar toe te gaan. De release van “Radar Love” van White Lion, ik weet niet of je die hebt gehoord… “Radar Love” zit nu enorm in de lift weer. Er komt een elpee uit met favourite albumtracks, het heet geloof ik zoiets als “The continuing story of Radar Love” of zo. Die platenmaatschappij duikt er natuurlijk gelijk op en het is wel een aardige elpee want er staan dingen op, albumtracks op die elpee of CD eigenlijk, langere dingen allemaal weet je wel, “Mad love is coming”, Eight miles high”, albumfavorieten dus. Men verwacht dat daar weer een beetje kommotie omheen komt en dat we er dan weer naartoe kunnen gaan.”

Luistert Barry ook naar z’n eigen muziek?
“Soms ja, maar heel toevallig dan als iemand het perse wil dan. lk had laatst iemand op visite en die wilde To the hilt weer horen. En toen dacht ik wel van ‘goh nee hè’, maar dan zet je het op en het viel me mee, en dan vind ik het wel weer leuk als het langskomt en dan krijg je toch wel weer herinneringen. Maar ja, weet je, als je een elpee net afhebt dan luister je er niet meer naar omdat je dan al een jaar lang mee bezig bent geweest en dan komt het zo langzamerhand je neus en oren uit. ” En dan moet je het nog live spelen natuurlijk? “Ja, maar
dat is heel wat anders. Een nummer verandert gewoon, elke keer als je net speelt is het weer anders.”

Houdt Barry ook een plakboek over de Earring bij, verzamelt hij ook knipsels en zo?
“Mijn vriendin doet dat voor me, die gooit ze in een grote doos of zo, ik ( weet niet wat ze ermee doet, voor later.” Heeft Barry veel van die dozen? “Behoorlijk wat ja, tijdschriften en zo, weet je wel. M’n moeder zie ik zo eens in de drie jaar, die was toevallig verleden week in Nederland, en die krijgt dan zo’n pakket. Ik koop er altijd twee. Twee van dit en twee van dat. Een is dan voor mijn moeder en die gaat dan met een heel pak tijdschriften weer naar huis en ik geloof dat zij ook een soort boek bijhoudt, maar ik weet niet wat zij ermee doet.”

Wat doet Barry met kritieken? Toen we het interview hadden stond er net een lovende kritiek in KERRANG!
“Dat was een goeie, dat vind ik heerlijk ja. Dan trek ik gelijk een fles open natuurlijk. Maar ik zag bijvoorbeeld ook… ik ben geabonneerd op de HUMO, een Belgisch blad, dat vind ik echt een heel goed blad hoor, maar ik weet niet of ik ze nu nog even goed vind. Want daar stond een recensie in over ons die was zo pijnlijk slecht, dat was echt verschrikkelijk, olala. Ik heb even overwogen om mijn abonnement op te zeggen, en het is dat het zo’n goed blad is.., ik vond het wel spijtig. Ik denk dat ik nog wel een keer een briefje stuur dat ik het spijtig vind. Het was niet terechte kritiek vond ik, als ze gaan zeggen “van de laatste tien elpees die ze hebben uitgebracht kun je één redelijke elpee maken” dan vind ik dat erg flauw. Volgens mij is dat niet zo. En dat George elke keer dezelfde licks speelt enzo, dat is volgens mij ook niet zo. Het was duidelijk geschreven door iemand die eigenlijk ons niet zo leuk vindt en dat zou hetzelfde zijn als ik nou van Spandau Ballet een kritiek over die band zou moeten schrijven, dan ik ook iets schrijven als “brallerige potserige, zoals gewoonlijk weer door merg en been gaande onzin, geleuter” (op plat Haags uitgesproken), dan zou die ook zo zijn, die kritiek. Het leukste is natuurlijk als iemand een review schrijft over iemand dat die de muziek ook een beetje waardeert, die dat leuk vindt. (…)”

My killer, my shadow zou aanvankelijk titelsong van de film “Amsterdamned” van Dick Maas (de regisseur van Earringclips als When the lady smiles, Twilight zone en Let’s turn the world around) worden.
Barry: “het ging heel vreemd allemaal. Het was zo, wij boden Dick aan om daar een nummer voor te schrijven, omdat we goede vrienden zijn met Dick, en dat vond hij prachtig. Hij hoorde de eerste aanzet ervan en dat vond hij prima, maar hij was ook met Loïs Lane bezig, want dat zijn ook hele goeie vrienden of vriendinnetjes eigenlijk van hem; dat kan ik me voorstellen hoor, ik zou ook liever met Loïs Lane weggaan dan met ons… Toen was dat nummer af en toen bleek dat het eigenlijk voor de aftiteling bedoeld was dat nummer van ons, maar het was veel te heavy, want je ziet dan Monique van de Ven en Huub Stapel in een waterfiets idyllisch zoenend door een kanaal varen en als je dan “My killer, my shadow” daarachter hoort dan klopt het niet helemaal, je moet eigenlijk vogeltjes horen twinkeleren enzo. Dus dat ging dus gewoon niet door. Maar we hadden dat nummer nog steeds en dat was ook mooi meegenomen, want het is een goed nummer.”

Natuurlijk vroegen we Barry naar een leuk voorval uit de Earring-historie:
“Ik kan me herinneren dat we ooit een keer in Berlijn speelden en we hadden al een paar keer meegemaakt dat we bij de grens moeilijkheden hadden. Ik moest m’n saxofoon bijvoorbeeld halen en iets blazen voor die vopo’s, dat soort stomme dingen weet je wel, of ze lieten je dan twee uur wachten terwijl we naast hadden om bij een soundcheck te komen en dat dan een van die eikels naar je toekwam en zei ‘Wat doen jullie hier nog’, terwijl ze vijf minuten geleden nog tegen je hebben gezegd ‘staan blijven’. Gewoon sarren dus, en daar hadden we genoeg van. Toen kwamen we erachter dat we beter een vliegtuigje konden charteren, een klein acht persoons Cessna’tje, en we vliegen naar Berlijn, anderhalf uur vliegen, en dan zorgen dat je voor twaalf uur op het vliegveld bent want dan gaat het vliegveld Tempelhof daar dan dicht. (…) Om half twaalf waren we gestopt met de show en toen met die zweetkleren aan in dat busje, politie ervoor met zwaailichten en alles naar het vliegveld. We zijn allemaal waanzinnig op tijd en we duiken allemaal zwetend dat vliegtuigje in, stinkend met z’n allen (…). We zitten in dat vliegtuig en we zijn een half uur onderweg en ja hoor, de eerste moet natuurlijk al weer pissen! En we hebben nog een uur te gaan. Nou, als er een moet pissen dan moeten de anderen ook natuurlijk, maar ja, we zitten op weet ik hoeveel kilometer daar boven in de lucht en het is zo’n klein vliegtuigje dus daar zit geen wc in dus wat doe je in een panieksituatie… Nu doe ik het nog wel eens, dan neem ik van die grote flessen B3-tomatensap mee, want daar past-ie wel in weet je wel, en die sluit wat makkelijker af ook. Maar we vragen aan de pilote wat we nou moeten doen. Zij zegt dat er achterin het toestel zo’n plastic doos met een buis en een trechter is. Nou moet je je voorstellen: het is een tuinstang waar ze een trechter aan hebben gemaakt, maar je kunt niet echt staan in zo’n ding, de communicerende vaten werken niet echt helemaal goed daar hahahaa, dus je zit zittend te pissen en opeens moeten er zes man pissen en dat ding wil maar niet doorlopen… op een gegeven moment zaten we met dat trechtertje omhoog als een infuus, een pisinfuus en allemaal de slappe lach weetjewel, de een na de ander moest zeiken, dus eh… we lagen echt te gillen dus terwijl de een probeerde dat ding angstvallig omhoog te houden. Een soort Keeper of the flame, een Olympisch pisvuur was dat, hahaaaa!”

Wat is volgens Barry de beste Earring-song?
“Achteruit kijkend is dat natuurlijk Radar Love omdat die gewoon het meeste succes heeft opgeleverd. Da’s makkelijk zat. Ik bedoel: dat is gelijk aan, toch? lk vind dat we een hele boel goeie songs hebben gemaakt, maar het zijn altijd degenen die het meeste sukses hebben die het beste zijn. Voor de mensen is het zo dat… kijk, als je bijvoorbeeld drie jaar lang geen hit hebt dan komen er minder mensen naar je kijken. Als je één keer één song uitbrengt die een hit is, dan zitten er ineens twee keer zoveel mensen in de zaal. Niet omdat je dan een betere band bent of zo, maar omdat je gewoon één nummer hebt gemaakt die aanslaat. Dus daar draait het altijd om.”

Hoe is het met Barry’s oren na achtentwintig jaar live optreden?
“Mijn oren gaan merkbaar achteruit, vooral als iemand een beetje binnensmonds spreekt dan heb ik er moeite mee. Ik ben gelukkig niet zo doof als Pete Townshend want die hoort bijna niks meer, dan moet je echt met van die megafoons werken als je kontakt met hem wilt krijgen. Wat er bij George uitkomt dat is een bepaalde snijdende frekwentie, gitaar vooral is echt heel erg, en dan is er een bepaald middengebied wat je gewoon verliest. Ik hou van heel erg veel hoog in een plaat en dat komt voor iemand anders weer veel te hoog
over, maar dat komt omdat dat bij mij weg is. (…) Ik geloof dat ik wel de doofste ben van de hele band, maar aan de andere kant bevalt het me ook wel hoor, het is wel Lekker rustig, hahahaaa!” Is dat niet lastig met produceren? “Ik ben niet toondoof of hifidoof, ik ben geneigd om het ietsje briljanter te maken allemaal, iets meer presence erbij te doen. Maar met produceren hoeft dat geen handicap te zijn. Je hebt producers die gewoon met één oor werken ook. Stereograpjes gaan dan niet zo goed op… Maar ik kan wel een goeie sound maken nog steeds.”

Heeft Barry nog een advies aan beginnende bands?
“Hou er alsjeblieft meteen mee op! Hahaha! Ga een baan zoeken, hahahaaaa! Wordt dokter of tandarts of zo, vooral loodgieters schijnen het heel erg goed te doen tegenwoordig. In de buurt bij ons zie ik vaak een glazenwasser die reed in een Porsche. Een Porsche met een bakkie erachter met ladders. Ik denk dat ie per dag zo’n tweehonderd ramen wast en er vijftig opgeeft aan de belasting, weet je wel. Zo’n honderdvijftig zwarte ramen doet ie dan. Die meneer kan drie keer per jaar op vakantie en alles en die heeft het veel beter dan welke beginnende band dan ook. Absoluut! Want weet je, een beginnende band moet gewoon rekening houden met dat ie eerst gewoon minstens een paar jaar door de drek moet, echt door de shit. Wadend door de shit om naar de top te komen. Zo werkt dat. Het beste is gewoon om zoveel mogelijk songs te schrijven, zoveel mogelijk goeie songs. Zonder goeie songs kun je het gewoon schudden, kun je het gewoon vergeten. En dansorkesten die spelen goeie songs, maar die spelen goeie songs van andere mensen en die werken vijf keer in de week en die hebben een hartstikke goeie boterham, maar ja, daar zit natuurlijk geen romantiek in natuurlijk. Dat is het niet. Ik zou zeggen: doorzetten gewoon, veel neuken, weinig slapen, veel zuipen, kortom: rock and roll!”

 

(Gepubliceerd in Music Maker #1, 2001)

In 2000 verscheen het conceptalbum Magica van de Amerikaanse hardrockband DIO. Frontman Ronnie James Dio (echte achternaam Padovana) werd in 1975 bekend als zanger van Ritchie Blackmore’s Rainbow. In 1979 verving hij Ozzy Osbourne in Black Sabbath. Drie jaar later richtte hij de band DIO op. Het debuutalbum Holy Diver werd door pers en publiek juichend ontvangen, terwijl de live-concerten erg succesvol waren. Ondanks diverse uitstapjes en veel bezettingswisselingen bestaat de band nog steeds. Ronnie aan het woord over zingen, songschrijven, de wereldhit Love Is All, Ritchie Blackmore en hoe hij zijn onzekerheid op het podium overwon.

DOOR HARRY PATER
FOTOGRAFIE: HENRY KNEGT

Ronnie vertelt over Magica
‘De vorige platen hadden vrij veel maatschappijkritische teksten en het is gebleken dat de fans daar toch niet echt op zaten te wachten. Vandaar dat we dit conceptalbum hebben gemaakt, het eerste in een cyclus van drie. Overigens zal deel twee niet de volgende cd zijn maar die daarna komt. Het is een verhaal over de klassieke strijd tussen goed en kwaad en het speelt zich in meerdere tijden en werelden af. Het verhaal wordt zowel in de songs verteld als door een verteller, ikzelf, aan het eind van het album. Het was geweldig om weer met m’n oude vrienden, Craig Goldy op gitaar en keyboards, Simon Wright op drums en Jimmy Bain op bass, te werken. De plaat is heel goed verkocht, vooral in Europa.
Men kan horen dat we nog altijd de band zijn die we vroeger waren, met dezelfde muziek. We trekken nog steeds veel publiek, al spelen we met name in Europa wel in wat kleinere zalen dan vroeger. Tussen de duizend en tweeduizend mensen, wat niet slecht is gezien het feit dat de wereld de afgelopen tien tot vijftien jaar niet zo goed was voor heavy metal-muziek. Wij zijn een van de weinige bands die nog steeds speelt en nooit echt gestopt is, dit is dan ook geen comeback voor ons. Tussendoor heb ik wel een tijdje bij Black Sabbath gezeten en heb ik andere dingen gedaan, maar de band is nooit opgeheven.’

Je bent vooral bekend vanwege je sterke zangstem
‘Ik heb nooit zangles gehad. Op m’n vijfde begon ik trompet te spelen en ik kwam er al vrij snel achter dat je voor zingen dezelfde techniek nodig hebt als voor het trompet spelen, vanuit het middenrif dus. Talent is ook meegenomen, maar techniek is het belangrijkste. Ik heb ook nooit zangles gewild omdat het, zeker in de rock and roll, beter is om uniek te zijn dan aangeleerde dingen te doen. Voor mijn gevoel zijn zangleraren zangers die geen succes konden krijgen en nu anderen dusdanig lesgeven dat ook zij geen succes kunnen krijgen. Er is een oud gezegde dat luidt ‘zij die het niet kunnen geven les’.

Warm
‘Voor operazangers en andere zogenaamde serieuze zangers (alsof wij niet serieus bezig zijn) is het natuurlijk een ander verhaal, zij moeten van de grond af aan beginnen te leren hoe ze alles moeten doen. Ik hoef ook nooit in te zingen of me op een andere manier op te warmen voordat ik het podium op ga. Ik ben altijd warm. Het is een kwestie van techniek, ik weet wat ik kan en hoe ik het kan en dat is genoeg voor mij. Opwarmen is zonde van mijn tijd. Goede monitors zijn wel essentieel. In Amerika hebben we onze eigen spullen, dus dan is het altijd goed. In Europa en andere werelddelen werken we met gehuurde spullen die aan onze specificaties moeten voldoen. Gelukkig hebben we onze eigen vaste monitormixer en die doet zijn uiterste best om ons een zo goed mogelijk geluid te geven. Het lastigst zijn festivals, omdat je daar haast nooit een soundcheck kunt doen. Overigens zie je mij nooit bij de soundcheck, omdat hij precies weet wat ik wil.
Sinds kort gebruiken we draadloze microfoons tijdens de optredens. Ik had altijd een snoer aan de microfoon omdat ik dat prettig vond, ik wilde iets in m’n hand hebben omdat ik me anders onzeker voelde. Ik ben namelijk ooit als bassist begonnen en toen ik daarna leadzanger werd hield ik me vast aan het microfoonstatief. Daarna liet ik dat langzamerhand los en pas bij de Deep Purple-shows werkte ik voor het eerst draadloos, omdat zij nu eenmaal zo werken. Het struikelen over het microfoonsnoer en het blijven haken van het snoer achter allerlei dingen op het podium behoort nu gelukkig ook tot het verleden.’

Gevoel
‘Mijn stem is in de loop der jaren veel volwassener geworden. Toen ik zeven jaar was begon ik al te zingen. Ik kan niet zeggen dat ie beter is geworden, maar m’n bereik is wel veel groter geworden en natuurlijk is mijn techniek ook gegroeid. Mijn spreekstem is vrij laag terwijl ik behoorlijk hoog kan komen als ik zing. Door de jaren heen is er een zekere ruwheid in m’n stem gekomen die zeker karakteristiek voor mij is waardoor veel mensen mijn stem meteen herkennen. Iedere keer als ik een nummer zing doe ik dat met zoveel gevoel dat het voor mij is alsof het de eerste keer is. Ik heb songs als Holy Diver, Man On The Silver Mountain en Heaven And Hell al zo vaak gezongen, maar toch leg ik er iedere keer weer veel gevoel in. Ik zing die nummers ook nog vrijwel net zo als toen ik ze voor het eerst zong alleen is mijn gevoel iedere keer weer anders. Als zanger is het je taak om de inhoud van de song op een juiste manier over te brengen op de luisteraar. Je moet dus de tekst eerst goed onderzocht hebben en begrijpen waar het over gaat en wat je wilt over brengen, pas dan kun je het echt met gevoel zingen.’

Songs schrijven
‘Ik schrijf m’n songs meestal met behulp van de gitaar, keyboards of de basgitaar en vrijwel altijd samen met de gitarist. Ik schrijf ze vanuit het ritme, want ik vind dat de drummer en de bassist de allerbelangrijkste leden zijn van een band. Als je niet luistert naar wat zij doen en daar ook geen rekening mee houdt, dan mis je de boot helemaal. Daarna bedenk ik een riff en tenslotte de tekst. Ik schrijf geen poëzie, want ik ben geen dichter, ik ben een songwriter. Ik schrijf vooral vanuit titels. Overigens schrijf ik heel graag samen met andere mensen, want zij hebben verschillende benaderingen en dat werkt zeer inspirerend. Als je altijd in je eentje schrijft heb je kans dat je maar één stijl songs maakt en kan het gebeuren dat je jezelf gaat herhalen. Met anderen samen schrijven maakt dat je ook meteen een klankbord hebt.’

Love Is All
‘Love is All is niet het hoogtepunt van mijn carrière geweest, bovendien is het al weer zo lang geleden. Ik heb er wel m’n eerste gouden plaat voor gekregen, al moest daar wel actie voor worden ondernomen omdat mijn naam niet op de plaat en de hoes vermeld stond. De plaat was van Roger Glover & Guests dus Roger kreeg wel een gouden plaat, terwijl hij er helemaal niet op zingt! Hij schreef hem, produceerde hem en speelde er uiteraard basgitaar op, maar IK was de zanger, de stem van dat nummer. Eigenlijk was ik het hele nummer al vergeten tot ik door mijn vrienden van Purple werd gevraagd mee te doen bij het concert met het London Symphony Orchestra. Doordat het orkest meedeed konden er ook andere stukken gedaan worden, zoals het Concerto For Group And Orchestra van Jon Lord én Love Is All. Het was een geweldige ervaring voor ons allemaal.’

Blackmore
‘Als Ritchie Blackmore me nu zou bellen met de vraag om Rainbow opnieuw op te richten dan zeg ik “nee”! Hij heeft tijd genoeg gehad om dat te vragen en er is een periode in mijn leven geweest dat ik ja gezegd zou hebben, maar nu niet meer. Ritchie is een goede vriend van me, ik kan heel goed met hem opschieten. Hij is één van de drie allerbeste gitaristen in de wereld voor wat betreft de rockmuziek, maar hij is ook iemand die denkt dat iedereen maar voor hem klaar blijft staan en dat hij maar met z’n vingers hoeft te klikken en dat men dan komt. Nou, ik kom niet! Ik heb begrepen dat hij nu Middeleeuwse muziek maakt en dat hij daar heel gelukkig mee is. Prima, mooi voor hem. Maar voor mij is het onbegrijpelijk. Hij moet rockmuziek maken, daar is hij heel goed in. Ik wens hem uiteraard het allerbeste toe, maar zonder mij.’

Officiële website

DIO’s bio 

10 juli 1942 geboren in Portsmouth, New Hampshire, Verenigde Staten als Ronald James Padavona
1970-1975 Elf, met drie eipees
1975 Roger Glover & Guests met The Butterfly Bali (met o.a. Love Is All)
1975 Rainbow met albums als Ritchie Blackmore’s Rainbow, Rainbow Rising, On Stage en Long Live Rock’n’Roll
1979 Black Sabbath (album Heaven and Hell)
1982 oprichting DIO (o.a. Holy Diver, The Last In Line en Sacred Heart)
1991 Black Sabbath
1992 DIO
2000 Tournee met Deep Purple
2006-2010 Heaven & Hell met Tony Iommi (gitaar), Geezer Butler (basgitaar) en Vinnie Appice (drums)
16 mei 2010 overleden in Houston, Texas, Verenigde Staten