(Gepubliceerd in NOIZE Rockmagazine #4, 1990)
Interview en fotografie: Henry Knegt
Bewerking: Harry Pater
Ieder redactielid van NOIZE heeft natuurlijk zo z’n eigen favorieten. Henry, Deep Purple-fan van het eerste uur, toog deze keer helemaal naar het Duitse Bielefeld om de paarse ruiter hemzelf eens aan de tand te voelen over wel en wee van de Deep Purple-split, zijn solowerk, en wat dies meer zij! In het volgende nummer volgt een uitgebreid gesprek met gitarist Steve Morris, de man die voor een groot deel het geluid van Gillan live bepaalt. Na dat concert werd Gillan uit de band gegooid en kort daarna vervangen door de Amerikaanse ex-Rainbow zanger Joe Lynn Turner, met wie het album Slaves And Masters werd opgenomen en de band ook toerde, onder meer in Ahoy’ Rotterdam.
Ian, de laatste keer dat ik je zag was op 29 september 1988, tijdens het allerlaatste Deep Purple concert in de Stadthalle in Bremen. Herinner je dat concert nog?
‘Jazeker, dat was erg droevig. Ik herinner me de sfeer in de kleedkamer na de show, erg slecht. Er waren ongeveer 1500 mensen in een zaal waarin 6000 mensen konden en op het eind was er erg weinig applaus. Er gebeurde niets en het was niet goed. De show was precies hetzelfde, het klonk allemaal erg oud, er sprong geen vonk meer over, het vuur was gedoofd. Ik zal het nooit vergeten.’
Is er een verschil tussen het nu afscheid nemen van Deep Purple en in 1973 met Roger (Glover)?
‘Jazeker, toen was het afscheid in Osaka ook erna emotioneel, erg moeilijk. Ik had er nu geen kans voor maar dat maakt niets meer uit, maar toen zou ik ook uit de muziek stappen en nooit meer zingen. Ik ben nu wel erg blij, het Deep Purple gebeuren is heel moeilijk te verklaren, ik weet zelf niet eens hoe het gegaan is. Ik begrijp het niet, maar ook dat is mijn versie van de waarheid. De waarheid zit op die dag dat de beslissing werd genomen dat ze mij niet meer als zanger te willen hebben, op die dag in Bremen, en in november 1988 wilden ze me niet meer bij het schrijven van songs hebben. Waarom en door wie die beslissingen genomen zijn weet ik niet, ik kan alleen maar gissen. Ik weet dat het Ritchie is en de manager (Bruce Payne, HK), maar wie het voortouw nam in het proces, daar kan ik alleen maar naar gissen. Maar ik weet ook dat het Deep Purple niet meer is. Ik ben een groot fan van Deep Purple!’
Speel je daarom ook oude Purple songs?
‘Jazeker, ik ben en blijf er een fan van en het zijn geweldige nummers!’
Je speelt ‘When A Blind Man Cries’, een prima song, en Wasted Sunsets’ vind ik ook erg goed.
‘Ja, prachtige songs zijn dat, Purple is een deel van mijn leven, een groot deel zelfs, maar het is niet mijn hele leven!’
Is er veel verschil tussen de Ian Gillan Band, Gillan en Ian Gillan nu?
‘Het laatste, nu dus, dat ben ik met een backing groep, in termen van menselijke relaties is er geen verschil. Musici kun je niet scheiden van zangers, je moet met elkaar werken, ik hou van hen net zoals ik van Colin Towns, John McCoy en alle anderen hou, Janick Gers en Bernie Tormé. Nu praten we alleen niet over business of de muziek, dat zijn mijn persoonlijke beslissingen, ik wil dit of dat doen en alles wat er nu gebeurt, goed of fout, is mijn verantwoordelijkheid. Ik doe nu alles zelf omdat ik dat moet doen, ik wil het weten. lk moet een positieve draai maken met het oog op de toekomst. Uit Deep Purple gegooid worden is het ergste wat me in m’n hele leven is overkomen, Het is verschrikkelijk, vernietigend en verbijsterend! Gelukkig werd ik daarna heel goed geholpen en gesterkt door mijn vrouw, kind, familie en vrienden. Maar ik kan zoiets nooit weer laten gebeuren, nooit. Mijn situatie nu sterkt mij enorm.
Ging je na Deep Purple op tournee als Garth Rocket?
‘Nee, zo was het niet. lk deed Garth Rocket & The Moonshiners toen ik nog in Deep Purple zat, voordat ik ontslagen werd. De eerste Garth Rocket show was voordat er ook nog maar iets gebeurd was, waarvan ik niets wist. De reden dat ik Garth Rocket deed was dat ik moe en ziek was van twee jaar proberen om een plaat te maken. Ik kon er niet meer tegen, ik wilde optreden, ik wilde zingen, maar in Purple deden we ook individuele projecten, van Jesus Christ Superstar tot Concerto, Butterfly Ball, Gillan-Glover, etcetera. Deze ideeën hadden we altijd. Deep Purple is belangrijk, maar niet mijn hele leven, Ik kan niet maar gaan zitten en wachten op Mr. Fuckin’ Blackmore, totdat die met zijn vingers knipt en zegt laten het nu doen. Ik heb veel ideeën en ik heb respect voor Purple, maar ik kan echt niet zitten en wachten totdat hij klaar is. Ik hou van het leven en als ik er aan terugdenk word ik nu er pas kwaad om, erg kwaad. That little shithead just screwed everything up en hij kan helemaal geen gitaar meer spelen tegenwoordig. Vroeger was hij fantastisch. Dus, om op je vraag terug te komen, het Garth Rocket idee was om mezelf in kwijt te kunnen, puur voor de lol dus.’
Hoe kwam je aan je medemuzikanten?
‘Door een vriend van me, dj Phil Easton, in Liverpool. Hij liet me met Steve Morris kennismaken en Steve bracht de rest van de band erbij, The Moonshiners en dat geldt ook voor deze band. Ik heb er niets mee te maken gehad, ik kende ze helemaal niet, Steve heeft ze allemaal opgetrommeld en ingewerkt. Ik ben erg tevreden met de band, Ted en Chris speelden vroeger in de Sensational Alex Harvey Band en MSG, en ze spelen erg goed, Gillan is geen groep. Het is misschien moeilijk te begrijpen, omdat ik altijd in een band heb gezeten. Zij zijn alleen maar de musici, ik zit niet meer in een groep. Of ze bij mij blijven spelen hangt af van Steve, hij is de leider van de band, het is mijn backing groep.’
Tijdens je eerste optreden met deze band in Duitsland, vorige week in Bremen, zag ik een derde gitarist/zanger.
‘Eigenlijk is het een zanger die een beetje gitaar speelt. Zijn naam is David Lloyd. Hij en de band zijn gewoonweg fantastisch. Waarom hij er een beetje verscholen bij staat? Er is op de podia waarop wij spelen nu eenmaal niet zoveel ruimte, maar hij komt af en toe wel naar voren. Hij is er voornamelijk voor de koortjes, hij heeft een fucking goede stem! Hij is een aanvulling voor de muziek, het is niet omdat hij er zo goed uitziet!’
Hoe schrijf jij je songs?
‘Dat is een lang en gecompliceerd proces, maar het is eigenlijk gemakkelijk maar moeilijk uit te leggen. Er zijn zoveel verschillende manieren om songs te schrijven. De meest normale manier is dat Steve mij een bandje laat horen met een idee erop, een ritmestructuur, een akkoordenstructuur, een gitaarriff en zo, en dat plakken we dan aan elkaar, en dat is dan de backing tape. Dan zeg ik of ik het wel of niet leuk vind, of ik zeg dit is wel goed maar dat stukje niet, en dan veranderen we dat. Dat is het begin en daarna maken we een arrangement, maar er is nog steeds geen beslissing genomen of het nu wel of niet een song wordt. Dit doen we altijd, elke dag en iedere week. De teksten zijn ook zo complex voor mij, de woorden en de melodie horen bij elkaar evenals de refreinen. Voor de meeste mensen is niet zozeer de betekenis van de tekst belangrijk maar vooral de klank van de tekst. Dat geldt overigens niet voor mij, al heb ik er natuurlijk wel mee te maken.
Voordat je de vrijheid hebt om je te uiten moet je je kracht gebruiken, daarmee bedoel ik dat je goed moet oppassen met welke toonsoort je begint en zo. Je moet niet te hoog beginnen, anders loop je later vast.’
Hierna geeft Ian een uitgebreide lezing over de voor- en nadelen van allerlei toonsoorten in de songs, waar wij (eerlijk is eerlijk) niet erg veel van begrijpen.
‘Het is voor mij een natuurlijk iets geworden, iedere dag een nieuw lied te schrijven. Niet dat het elke dag een tophit wordt, maar ik schrijf iedere dag. Het kan humoristisch zijn of juist droevig, of iets dat me kwaad maakt. Ik heb dan ook al vele boeken vol geschreven en aan het eind van elk jaar lees ik ze allemaal door en dan put ik daaruit inspiratie voor nieuwe songs. Ik zie dan zinnen, woorden, enzovoorts, waar ik dan weer iets mee kan doen. lk herinner me een keer dat ik erg dronken was en dat er een vent erg lastig was, of ik zag een mooie vrouw, ik maakte iets mee, ik zag een berg, ik was op reis, het hotel, een vliegtuig, een stomme priester op tv, een politicus, enzovoorts. Het zijn de sleutels die je geheugen weer openen. Als je alles opschrijft wat er met je gebeurt, is het als rijden op een kaart met schaal 1:1, een soort dagboek dus. En op die manier kan ik dan teksten maken.’
Hoe houd je je stem op peil?
‘Daar maak ik mij geen zorgen over. Het enige dat mij bezorgd maakt is als ik ziek word, als ik kou vat. Als ik een griepje krijg gaan mijn stembanden opzetten, maar dat is niet zo erg. Je stem klinkt alleen een beetje anders. Maar als ik een griepje heb is mijn stem na drie dagen bijna weg en dan duurt het zeker tien dagen voor het weer normaal wordt. Dat is een probleem en als dus iemand bij mij komt die verkouden is dan word ik erg kwaad. Ze denken dan niet na, want die infectie kan wij veel ongemak bezorgen. lk zing door tot het pijn doet, totdat ik niet meer elke avond kan optreden. Ik ben niet aan gijn stembanden geopereerd, wel zijn mijn amandelen weggehaald, een normale menselijke gebeurtenis. Als je zingt heb je veel problemen met je keel. lk had er zo’n vier keer per jaar last van. Als je amandelen geïnfecteerd zijn is dat erg lastig. Kijk, je amandelen fungeren als een zekering, ze nemen alle infecties over om te voorkomen dat ze naar andere delen van je lichaam gaan. Het werd bij mij steeds erger en de amandelen werden steeds groter omdat ze zo vaak geïnfecteerd waren. Als ik op een verkeerde manier zong, op een niet-natuurlijke manier, dan kreeg ik problemen met de stembanden. Als je bijvoorbeeld met je handen graaft, krijg je blaren op je handen en later eelt. Drummers krijgen dat ook als ze lang op tournee zijn, ze krijgen dan een harde huid op hun handen. Hetzelfde geldt voor de stembanden. Als je dus niet normaal zingt en niet veel oefent dan krijg je er als het ware blaren op, en je stembanden gaan dan extra vibreren en daardoor krijg je er extra blaren op en daardoor klinkt je stem niet meer goed, het lijkt op een snaar met kauwgum erop. Het geeft je niet het juiste stemgeluid. Het wordt iedere dag erger en op een gegeven moment heb je helemaal geen stem meer. Alle doktoren in Harley Street in Londen, dezelfde die mensen als Elton John, Paul Young en Rod Stewart hebben behandeld, zeiden dat ik een operatie moest ondergaan om deze blaren te verwijderen. Het was niet gevaarlijk, maar ik wilde het niet doen, want na die tijd zit je met een klein litteken èn de blaren kunnen altijd terugkomen. Toen sprak ik een dokter in Duitsland en die zei dat de blaren vanzelf zouden weggaan als je je stem maar goed gebruikt. Hij zei, waarom zing je niet zoals het hoort? Kijk eens naar je amandelen, die zijn niet best. Als die eruit zijn verdwijnen de blaren vanzelf. Zo gezegd zo gedaan en sinds die tijd heb ik geen last meer. Je moet de oorzaak opsporen en niet het probleem. Je moet er over nadenken en ik vertrouw doktoren helemaal niet, ze zijn nog erger dan politici. Het enige dat goed is aan hen is hun motivatie.’
Hoe blijf je lichamelijk in conditie?
‘Ik doe veel aan sport als ik niet op tournee ben: zwemmen, voetballen, lopen en ik werk veel in en om mijn huis: metselen, graven en dergelijke, ik woon in een oud huis, het zijn eigenlijk meer oude boerenschuren, varkensstallen, zolders, gemeenschappelijke ruimten en zo. Heel groot èn een puinhoop. Als je dat wilt veranderen moet je veel doen. Mijn vrouw is fantastisch; ze onderhoudt de hele tuin en nog veel meer. We wonen echt op het platteland. Ik kom oorspronkelijk uit de stad, en als je dan een jaar op tournee bent geweest en stad na stad hebt bezocht dan wil je wel rust. Sommige mensen denken dat als ik ’s ochtends opsta meteen Speed King begin te zingen, maar dat is dus niet zo, ik ben erg rustig. Mijn vrouw houdt ook niet zo van die muziek en na een jaar moet je ook rust hebben want anders word je gek, je moet echt in retraite. Als ik thuis ben mag ik van mijn vrouw geen rock & roll zanger meer zijn maar een man en vader en vriend. We hebben samen een dochtertje met een sterk willetje. Ze heeft slechte rapporten op school maar ze wordt later een prima mens, dat weet ik zeker!’
Of het moeilijk is om veel en vaak van huis te zijn?
‘Voor hen is het moeilijker dan voor mij, Ik hou net zoveel van hen als zij van mij houden, maar ik word volledig bezet door mijn werk, die andere familie van mij, de band en de crew. Je moet er niet teveel over nadenken, anders word je gek. Het is belangrijk om je familie niet mee op tournee te nemen. Dat is verkeerd, het verziekt je alles. Het verziekt de bedoeling van de rock & roll en van je optreden. Er zijn nu eenmaal dingen die je niet aan je familie kunt laten zien als je op tournee bent. Trouwens, je slaapt bijna de hele dag (en in vele havens een nieuw liefje?!?!). De show is erg belangrijk en ik kan dan ook niet voldoende aandacht aan ze schenken.’
Was de opname voor de Rock Aid Armenia-plaat (“Smoke On The Water”) een pijnlijke confrontatie met Ritchie?
‘Nee, ik heb iedereen ontmoet die aan die plaat heeft meegewerkt, behalve hem, Ritchie, zoals gewoonlijk een dickhead, kwam op een dag toen er niemand was. Alle kamera’s moesten weg en zo. Sterren als Brian May, David Gilmour, Bryan Adams, Bruce Dickinson en Paul Rodgers vond hij ver beneden zich staan.’
Wat vond je van het project, muzikaal gezien en het goede doel?
‘Muzikaal gezien is het natuurlijk erg moeilijk. Kijk, als je een vriendschappelijke voetbalwedstrijd ziet, kijk je ook niet naar de kwaliteit. Hetzelfde geldt voor dit project, het is om geld in te zamelen en het is leuk!’
Wat is je mening over oude Peep Purple opnamen die nu (weer) uitgebracht zijn (zoals ‘Live In Scandinavia” op cd)?
‘Het is vooral voor de fans, ik verzamel bijna geen elpees. Ik heb er de tijd niet voor en ze worden gestolen. Ik krijg van alles en als ik thuiskom is haast alles weer weg! Als het nieuw materiaal is, is het in orde, voor de fans vooral, maar als het een andere en minder goede versie is, dan is het eigenlijk een bootleg. Het is acceptabel want sommigen willen alles hebben, van elke avond. Nou, dat vind ik prima, Ik hou alleen niet van de gedachte van de platenmaatschappij, om er zoveel mogelijk geld mee te verdienen. Het is hetzelfde als de bootleggers.’
Wat vind je van bootlegs? Er zijn er alleen van Deep Purple al vele tientallen uitgebracht.
‘Bootlegs vind ik fantastisch! lk ben er een grote fan van en ook van het principe erachter. Mijn mening is dat iedereen in staat moet zijn om foto’s te maken en te tapen tijdens een concert. Soms wil de organisatie of de hal het niet en dan wordt het moeilijk. Maar ik moedig het wel aan, Tape it! Ik vind het prima. Weet je, ik ben nog nooit iemand tegengekomen die een bootleg had en die geen officiële elpees had. Het zakelijke argument klopt dus niet. De mensen die bootlegs kopen zijn de echte fans. Ze kopen eerst de studioplaten en dan pas bootlegs. Het neemt ons geen brood uit de mond!’
Een tijdje geleden bracht je de single ‘South Africa’ uit.
‘Uitgebracht is niet het juiste woord, Bernie Marsden schreef de song, hij woont vlakbij me, en toen we eens een drankje tot ons namen in een pub vertelde hij over een goede song. Ik luisterde ernaar en vond het fantastisch, een sterk gevoel en met goede bedoelingen. lk liet het daarop horen op het kantoor van mijn manager en ze vonden het goed en stuurden het door naar Virgin Records. Die boekten een studio, voor twee dagen, maar even later belden ze op dat het niet doorging, terwijl wij de studio en de musici al hadden vastgelegd. Ik vroeg: waarom zijn jullie van mening veranderd? Zij zeiden: de song is niet goed. lk vroeg waarom liegen jullie? Ik heb toch doorgezet en het enige wat ze toen gedaan hebben is het plaatje persen. Er is promotie voor gedaan, geen marketing en toen ik hoorde dat de managing director van Virgin uit Zuid Afrika afkomstig was, wist ik wel genoeg, Je ziet het het is allemaal politiek!’
Ben je daarom naar Teldec (bij ons WEA) gegaan?
‘Nou, ik ben eerst nog bij hen gebleven, maar na deze ervaring was mijn carrière bij Virgin toch wel beëindigd, want ik bleef maar doordrammen over de South Africa single. Ze wilden niet meer fatsoenlijk met mij praten en toen heb ik de cd met Roger gedaan en ze deden niets, en toen heb ik een brief aan Richard Bones geschreven en daarin duidelijk gemaakt dat de liefde over was. Bye, bye, ik ga! Teldec is prima, ze deden alles voor me, Het is de beste maatschappij die ik tot nu toe gehad heb (Harvest, Polydor, EMI en Virgin). Die anderen waren wel goed, maar zij zijn beter. Mijn carrière betekent nu nog niet veel voor ze, nu ik uit Purple ben, want dat ging neerwaarts. Ik heb tien jaar lang geen eigen band gehad en het is dan ook een flinke klus om het nu uit te bouwen. Dat is ook de reden dat we eerst in kleine clubs spelen, “It’s just like starting over” zei John Lennon dat ook al niet?
IAN GILLAN’s BAND:
Ian Gillan: lead vocals/harmonica/percussion
Steve Morris: lead guitar
Mike O’Donoghue: guitars
Ted McKenna: drums
Chris Glenn: bass
Tommy Eyre: keyboards
David Lloyd: backing vocals/guitar/percussion
Official website: https://gillan.com/
UPDATE
In 1992 trad Gillan opnieuw toe tot Deep Purple en is ook anno 2025 de leadzanger van de band, die na het vertrek van Blackmore in 1993 na een korte tournee met Joe Satriani als opvolger Steve Morse als nieuwe gitarist aantrok. Deze hernieuwde line-up beviel erg goed en had veel succes. Morse stopte in 2022 en werd opgevolgd door de vrij jonge Simon McBride. In 2002 stopte organist/toetsenist Jon Lord, die werd opgevolgd door de Ierse Don Airey. Eigenlijk is alleen drummer Ian Paice het enige originele Deep Purple bandlid van de oorspronkelijke bezetting. Deep Purple toert nog steeds!