(Gepubliceerd in NOIZE Rockmagazine #1 – 1990)
INTERVIEW: HARRY PATER
FOTOGRAFIE: HARRY PATER & HENRY KNEGT
Menigeen zal in de maand augustus 1989 de film “Woodstock” op de televisie hebben gezien, de documentaire over het gelijknamige legendarische popfestival dat in augustus 1969 in de buurt van New York werd gehouden. Op dit festival traden van tal van grote namen van die tijd (en sommige zelfs van deze tijd) op; in de film waren niet alle artiesten te zien als gevolg van, je raadt het al, financiële of juridische redenen. Wel te zien waren o.a. The Who, Jimi Hendrix, Joe Cocker en… de Britse groep TEN YEARS AFTER. Deze groep die in 1967 werd opgericht, een tiental uitstekende en goede elpees afleverde (o.a. Undead, Ssssh en Stonedhedge en vooral het live-dubbelalbum Recorded Live) en eind jaren zeventig werd opgeheven en in 1978 als Ten Years Later korte tijd opdook, had in 1983 een reünieconcert gegeven (dat op video verkrijgbaar is), waarna het weer stil werd rond de groep.
In 1988 trad de groep op een aantal blues/rockfestivals in Duitsland en België op en in juni van dit jaar gaf de groep twee optredens in Nederland, in de originele line-up: Alvin Lee (zang en gitaar), Ric Lee (drums; géén familie van Alvin), Chick Churchill (keyboards) en Leo Lyons (basgitaar). Het optreden dat fotograaf Henry Knegt en verslaggever Harry Pater bezochten vond plaats op zaterdag 17 juni in de openlucht achter de jongerensociëteit Goeroe in het Zuidoost-Drentse Schoonebeek. Dankzij veel publiciteit in de regionale pers, via affiches en spandoeken kwamen zo’n twaalfhonderd rockliefhebbers (qua leeftijd tussen de zestien en zestig; er waren ook heel wat ouwe rockers/hippies bij!), van heinde en verre, naar het optreden. Hoewel er maar één stuk (nl. Victim of circumstance) van de nieuwste plaat About Time werd gespeeld deed het optreden geenszins gedateerd aan, al was het merendeel van de gespeelde songs minstens vijftien á twintig jaar oud. De stemming bij muzikanten en publiek zat er vanaf het eerste nummer al goed in. Uiteraard werden nummers als Love like a man, Hear me callin’ en natuurlijk het bekendste TYA- nummer I’m goin’ home (in de lange, van Woodstock bekende, versie) gespeeld, als afsluiter. De nieuwe cd/lp/mc kwam eind augustus uit en mag gerust tot de betere platen van TYA gerekend worden. De van o.a. ZZ Top en Joe Cocker bekende producer Terry Manning heeft er voor gezorgd dat de ‘roots’ van TYA een jaren ’80/’90-feel hebben gekregen, zonder dat de muziek aan kracht daardoor inboet!
Voorafgaand aan het optreden van Ten Years After spraken we met bassist Leo Lyons, die nog precies zo basgitaar speelt als te zien was op Woodstock: heel erg heftig dus! De heren van Ten Years After zien er na twintig jaar niet echt zoveel jaren ouder uit; ze zijn wel wat steviger (Alvin) of grijzer (Leo, Ric) geworden en hebben wat duidelijker kraaienpootjes (Chick) gekregen, maar toch…
Waarom is Ten Years After opnieuw begonnen?
‘Twaalf maanden geleden werden we gevraagd om een aantal festivals te doen en we kwamen weer bij elkaar uitsluitend voor die festivals. Het ging erg goed en leuk en al gauw werd het een sneeuwbaleffect en nu zijn we weer helemaal bij elkaar. De laatste keer dat we daarvoor samen hadden gespeeld was (met uitzondering van het reünieconcert in 1983; HP) in 1974. Het was geweldig om weer samen te spelen, eerst waren we in ltalië en daarna in Duitsland, en het was fantastisch dat zoveel mensen kwamen kijken en zich amuseerden, net als wij trouwens.’
Wat deed je tussen 1974 en 1988?
‘Ik heb voornamelijk als platenproducer en geluidstechnicus gewerkt, voornamelijk met rockbands als Magnum en UFO. Twee jaar geleden had ik genoeg van het werken in de studio en formeerde mijn eigen groep The Cake. We verkochten helaas geen platen in Nederland. Ongeveer tegelijkertijd begon Ten Years After weer en toen besloot ik weer met hen te gaan spelen. Ik ben een schrijver en schrijf vrij veel, dus komt er nieuw materiaal en ongetwijfeld zal ik weer als producer gaan werken, maar op het moment bevalt het live spelen me het beste.’
Waarom heeft Leo de nieuwe plaat van Ten Years After niet zelf geproduceerd?
‘De band is te lang bij elkaar geweest vóór 1974 en we kennen elkaar al zo lang en zo goed dat je een onafhankelijke partij nodig hebt om te produceren. Het is anders veel te moeilijk, net zoiets als je vrouw leren autorijden… We zijn door veel verschillende artiesten beïnvloed. Alvin en ik.., wij alle vier komen uit dezelfde buurt uit de Midlands, uit Nottinghamshire, Alvin en ik spelen al samen sinds 1961 en het was vooral blues en rock and roll, dat waren onze invloeden, Elvis Presley, Chuck Berry, Little Richard en Big Bill Broonzy en Huddy Leadbetter (Leadbelly) en dat soort muzikanten.’
Veel jongeren zijn de ‘oude’ muziek, de rock and roll en de blues, weer gaan ontdekken. Wat vind je daarvan?
‘Uiteraard is dat erg goed voor ons. Ik heb altijd van rock and roll gehouden en ik denk dat veel mensen live muziek willen zien en om zich te vermaken. We hebben verschillende stadia meegemaakt, de mensen willen weer iets anders, we hebben vooral in Engeland de punk meegemaakt en de zogenaamde romantische muziek (Spandau Ballet
etc.) en al die gimmick-groepen en opeens willen de mensen weer oude rock horen. Je merkt het aan de televisiereclame waar ze oude rock en soulsongs gebruiken uit de jaren ’50, ’60 en ’70. Veel mensen die ik spreek zijn geïnteresseerd in deze muziek.’
Wat vindt Leo van de moderne muziek?
‘Sommige muziek vind ik erg goed. Het verschil tussen toen ik begon en nu is dat er nu goed geld te verdienen valt en dat er meer marketing en merchandising (= verkoop van t-shirts, posters, etc.), je hebt video’s enzovoorts. In veel gevallen heb je nu meer te maken met mode dan vroeger. Veel muziek kan zonder gimmicks en modeverschijnselen niet bestaan, maar desondanks is er toch veel goede muziek, ik luister veel naar Amerikaanse muziek. Behalve van U2, Deacon Blue en Guns ‘n Roses hou ik van veel verschillende stijlen. Ik hou in bepaalde perioden van bepaalde muziek en in de volgende periode misschien van iets heel anders. Op dit moment luister ik veel naar Steve Earle, een Amerikaanse country-rocker en vele andere. (…) Ik kocht de eerste elpee van Madonna, die vond ik erg goed, haar nieuwste heb ik niet gekocht. Ik vind bijvoorbeeld de Gypsy Kings ook erg goed. De ene week draai ik in de auto deze muziek, de volgende week U2, dan Guns ‘n Roses, dan countryrock, je hebt steeds van die fases, weet je. Ik draai geen Ten Years After, ik draai geen muziek waar ik bij betrokken ben; tijdens opnemen en mixen hoor je het al vaak genoeg.’
Hoe vindt producer Leo Lyons de opnamekwaliteit van I’m goin’home uit 1968?
‘Het is erg moeilijk om dat objectief te bekijken. Het heeft een bepaalde energie en ik mag het nog steeds graag live spelen, het is een geweldig communicatiemiddel met het publiek, maar wat kan je nog meer zeggen, je kunt het niet analyseren. De geluidskwaliteit van tegenwoordig is natuurlijk niet te vergelijken met toen, toch klinkt het volgens mij nog zeer behoorlijk.’
Wat is Leo’s mening over trashmetal?
‘Sommige groepen vind ik goed. Ik draai wel eens tapes van Anthrax en consorten in mijn auto en dan draai ik twee á drie uur niets anders, Sommige muziek is erg goed; je kunt de muziek natuurlijk niet los zien van de image, de manier waarop het publiek zich gedraagt en zo, al dat bij elkaar vormt de herkenbaarheid van trashmetal. Veel trashmuzikanten nemen zichzelf niet erg serieus, niet? Ik ken veel trash- en heavy metal muzikanten die op het podium erg ‘heavy’ zijn maar die in het dagelijks leven heel anders zijn. Mijn favoriete band is uiteraard Spinal Tap, een groep die in een Amerikaanse film een stereotype heavy metal band voorstelde; te vergelijken met Bad News die in 1988 Queen’s “Bohemian Rhapsody” op ‘originele’ manier bewerkten!’
WOODSTOCK 20 jaar later
Leo kan zich het Woodstock-festival nog goed herinneren. Op dat moment was het voor hen eigenlijk het zoveelste popfestival, al waren er veel meer mensen dan bij de andere festivals. Pas nadat de film en de soundtrack uit waren bleek hoeveel invloed die beiden op het succes van Ten Years After hadden. Uiteraard hadden ze contact met andere optredende acts als Jimi Hendrix, Santana en The Who, maar, zo vertelde Leo, die kwam je op de meeste festivals in die tijd tegen. Toen Jimi Hendrix voor het eerst naar Europa kwam vroeg hij Leo of hij zijn bassist wilde zijn. Leo besloot echter bij Ten Years After te blijven. Ze hebben samen vele festivals bespeeld in die tijd (o.a. het Isle of Wight-festival).
Veel gitaristen zeggen sterk door Jimi Hendrix beïnvloed te zijn.
Leo: ‘Hij was zeer vernieuwend op de gitaar en is dat eigenlijk nog steeds. Het is dan ook helemaal niet vreemd dat zoveel mensen door hem beïnvloed zijn. Eddie Van Halen is ook iemand die behoorlijk origineel was en die veel navolgers kreeg, al heeft Eddie ook veel van Jimi geleerd.’
Leo gaat zo vaak als hij kan naar concerten van andere artiesten. Hij had naar Michael Jackson gewild maar kon geen kaartje bemachtigen.
‘De laatste band die ik zag was de opnieuw geformeerde Bad Company, een week of vijf geleden in Memphis. Ik heb Prince niet live gezien, alleen op video en dat vond ik wel genoeg. Het is wel spectaculair, maar… ik weet het niet. Ik zag (Bruce) Springsteen in Wembley Arena. Dat was erg goed, dat was voordat ik weer ging spelen, ik was nog producer toen. Het is erg moeilijk als je muzikant bent en al geruime tijd niet meer opgetreden hebt en je komt dan bij een concert dat alles heeft: sfeer, veel publiek, fantastische muziek… Hoewel hij goed was werd ik er depressief van, want ik wilde weer spelen. Ik ben er een paar dagen echt kapot van geweest zó goed vond ik het en zo graag wilde ik weer spelen. Hoewel Springsteen vier uur lang optrad kon ik het optreden niet helemaal bijwonen, zo depressief werd ik ervan. Kort daarna richtte ik mijn band op. Als wij optreden, vooral op festivals, ga ik altijd vroeg naar het terrein of de zaal, om de andere bands te zien spelen en contact te hebben met de fans. Vorig jaar zag ik o.a. T’Pau, Foreigner, Jethro Tull en Bo Diddley.’
Veel bands van de oude garde zijn weer volop bezig: Pink Floyd, Rolling Stones, The Who, Deep Purple (“Ik vraag me af waarom”, zei Leo).
Wat vindt hij daarvan?
‘Er is duidelijk vraag naar, anders zouden die bands niet meer bij elkaar komen. Ik denk dat er een fundamenteel probleem is voor nieuwe bands: er zijn niet zoveel gelegenheden op te treden, in Engeland in elk geval niet. Toen ik begon kon je in elke bar of pub optreden. Nu zijn er maar een paar zalen waar je kunt spelen en het kost veel geld, want je moet een PA huren, een bus, enzovoorts. Zelfs brandstof is tegenwoordig duur, dus het is erg moeilijk voor nieuwe bands om ervaring op te doen. Wat vaak gebeurt is dat ze een platencontract krijgen nog voordat ze podiumervaring hebben en ze hebben dan vaak wel talent maar hebben dat nog niet voldoende ontwikkeld en als ze dan moeten optreden vallen ze doorgaans door de mand! Daardoor is er een groot gat ontstaan tussen dit soort bands en bands die wel ervaring hebben en waar de mensen naar toe gaan. Als je in het publiek staat wil je geen mensen zien playbacken maar wil je echte live muziek horen. Als je om meer roept en enthousiast bent wordt de band ook enthousiast en door die wisselwerking tussen band en publiek worden het goede optredens. Overigens hebben die ‘oude’ vaak ook meer kwaliteit!’
Leo benadrukte dat we de terugkeer van Ten Years After niet moeten zien als een comeback voor het geld of als een soort ‘back to the sixties’, de band werkt (mede d.m.v. de nieuwe plaat) hard aan de toekomst, zonder overigens het verleden te vergeten. In Nieuw-Schoonebeek en op de nieuwe plaat werd duidelijk dat dát wel goed zit! Alvin, Ric, Chick en Leo hebben er duidelijk weer zin in!
http://www.ten-years-after.co.uk/
Anno 2024 is Ten Years After nog steeds actief aan het toeren, maar alleen Chick Churchill en Ric Lee zijn nog van de partij. Alvin Lee verliet de band definitief in 2003. Alvin Lee’s laatste optreden was op het Ribs & Blues festival in Raalte, op 29 mei 2012. Na het overlijden van Alvin Lee op 6 maart 2013 in het Spaanse Marbella, gingen de overige bandleden door, met zanger/gitarist Joe Gooch als vervanger. In 2014 werd hij vervangen door zanger/gitarist Marcus Bonfanti en verliet Leo Lyons de band, hij werd vervangen door veteraan Colin Hodgkinson. In het najaar van 2024 maakte Bonfanti zijn vertrek bekend, maar maakt nog wel de lopende tournee af.