(Gepubliceerd in Music Maker #1, 2001)
In 2000 verscheen het conceptalbum Magica van de Amerikaanse hardrockband DIO. Frontman Ronnie James Dio (echte achternaam Padovana) werd in 1975 bekend als zanger van Ritchie Blackmore’s Rainbow. In 1979 verving hij Ozzy Osbourne in Black Sabbath. Drie jaar later richtte hij de band DIO op. Het debuutalbum Holy Diver werd door pers en publiek juichend ontvangen, terwijl de live-concerten erg succesvol waren. Ondanks diverse uitstapjes en veel bezettingswisselingen bestaat de band nog steeds. Ronnie aan het woord over zingen, songschrijven, de wereldhit Love Is All, Ritchie Blackmore en hoe hij zijn onzekerheid op het podium overwon.
DOOR HARRY PATER
FOTOGRAFIE: HENRY KNEGT
Ronnie vertelt over Magica
‘De vorige platen hadden vrij veel maatschappijkritische teksten en het is gebleken dat de fans daar toch niet echt op zaten te wachten. Vandaar dat we dit conceptalbum hebben gemaakt, het eerste in een cyclus van drie. Overigens zal deel twee niet de volgende cd zijn maar die daarna komt. Het is een verhaal over de klassieke strijd tussen goed en kwaad en het speelt zich in meerdere tijden en werelden af. Het verhaal wordt zowel in de songs verteld als door een verteller, ikzelf, aan het eind van het album. Het was geweldig om weer met m’n oude vrienden, Craig Goldy op gitaar en keyboards, Simon Wright op drums en Jimmy Bain op bass, te werken. De plaat is heel goed verkocht, vooral in Europa.
Men kan horen dat we nog altijd de band zijn die we vroeger waren, met dezelfde muziek. We trekken nog steeds veel publiek, al spelen we met name in Europa wel in wat kleinere zalen dan vroeger. Tussen de duizend en tweeduizend mensen, wat niet slecht is gezien het feit dat de wereld de afgelopen tien tot vijftien jaar niet zo goed was voor heavy metal-muziek. Wij zijn een van de weinige bands die nog steeds speelt en nooit echt gestopt is, dit is dan ook geen comeback voor ons. Tussendoor heb ik wel een tijdje bij Black Sabbath gezeten en heb ik andere dingen gedaan, maar de band is nooit opgeheven.’
Je bent vooral bekend vanwege je sterke zangstem
‘Ik heb nooit zangles gehad. Op m’n vijfde begon ik trompet te spelen en ik kwam er al vrij snel achter dat je voor zingen dezelfde techniek nodig hebt als voor het trompet spelen, vanuit het middenrif dus. Talent is ook meegenomen, maar techniek is het belangrijkste. Ik heb ook nooit zangles gewild omdat het, zeker in de rock and roll, beter is om uniek te zijn dan aangeleerde dingen te doen. Voor mijn gevoel zijn zangleraren zangers die geen succes konden krijgen en nu anderen dusdanig lesgeven dat ook zij geen succes kunnen krijgen. Er is een oud gezegde dat luidt ‘zij die het niet kunnen geven les’.
Warm
‘Voor operazangers en andere zogenaamde serieuze zangers (alsof wij niet serieus bezig zijn) is het natuurlijk een ander verhaal, zij moeten van de grond af aan beginnen te leren hoe ze alles moeten doen. Ik hoef ook nooit in te zingen of me op een andere manier op te warmen voordat ik het podium op ga. Ik ben altijd warm. Het is een kwestie van techniek, ik weet wat ik kan en hoe ik het kan en dat is genoeg voor mij. Opwarmen is zonde van mijn tijd. Goede monitors zijn wel essentieel. In Amerika hebben we onze eigen spullen, dus dan is het altijd goed. In Europa en andere werelddelen werken we met gehuurde spullen die aan onze specificaties moeten voldoen. Gelukkig hebben we onze eigen vaste monitormixer en die doet zijn uiterste best om ons een zo goed mogelijk geluid te geven. Het lastigst zijn festivals, omdat je daar haast nooit een soundcheck kunt doen. Overigens zie je mij nooit bij de soundcheck, omdat hij precies weet wat ik wil.
Sinds kort gebruiken we draadloze microfoons tijdens de optredens. Ik had altijd een snoer aan de microfoon omdat ik dat prettig vond, ik wilde iets in m’n hand hebben omdat ik me anders onzeker voelde. Ik ben namelijk ooit als bassist begonnen en toen ik daarna leadzanger werd hield ik me vast aan het microfoonstatief. Daarna liet ik dat langzamerhand los en pas bij de Deep Purple-shows werkte ik voor het eerst draadloos, omdat zij nu eenmaal zo werken. Het struikelen over het microfoonsnoer en het blijven haken van het snoer achter allerlei dingen op het podium behoort nu gelukkig ook tot het verleden.’
Gevoel
‘Mijn stem is in de loop der jaren veel volwassener geworden. Toen ik zeven jaar was begon ik al te zingen. Ik kan niet zeggen dat ie beter is geworden, maar m’n bereik is wel veel groter geworden en natuurlijk is mijn techniek ook gegroeid. Mijn spreekstem is vrij laag terwijl ik behoorlijk hoog kan komen als ik zing. Door de jaren heen is er een zekere ruwheid in m’n stem gekomen die zeker karakteristiek voor mij is waardoor veel mensen mijn stem meteen herkennen. Iedere keer als ik een nummer zing doe ik dat met zoveel gevoel dat het voor mij is alsof het de eerste keer is. Ik heb songs als Holy Diver, Man On The Silver Mountain en Heaven And Hell al zo vaak gezongen, maar toch leg ik er iedere keer weer veel gevoel in. Ik zing die nummers ook nog vrijwel net zo als toen ik ze voor het eerst zong alleen is mijn gevoel iedere keer weer anders. Als zanger is het je taak om de inhoud van de song op een juiste manier over te brengen op de luisteraar. Je moet dus de tekst eerst goed onderzocht hebben en begrijpen waar het over gaat en wat je wilt over brengen, pas dan kun je het echt met gevoel zingen.’
Songs schrijven
‘Ik schrijf m’n songs meestal met behulp van de gitaar, keyboards of de basgitaar en vrijwel altijd samen met de gitarist. Ik schrijf ze vanuit het ritme, want ik vind dat de drummer en de bassist de allerbelangrijkste leden zijn van een band. Als je niet luistert naar wat zij doen en daar ook geen rekening mee houdt, dan mis je de boot helemaal. Daarna bedenk ik een riff en tenslotte de tekst. Ik schrijf geen poëzie, want ik ben geen dichter, ik ben een songwriter. Ik schrijf vooral vanuit titels. Overigens schrijf ik heel graag samen met andere mensen, want zij hebben verschillende benaderingen en dat werkt zeer inspirerend. Als je altijd in je eentje schrijft heb je kans dat je maar één stijl songs maakt en kan het gebeuren dat je jezelf gaat herhalen. Met anderen samen schrijven maakt dat je ook meteen een klankbord hebt.’
Love Is All
‘Love is All is niet het hoogtepunt van mijn carrière geweest, bovendien is het al weer zo lang geleden. Ik heb er wel m’n eerste gouden plaat voor gekregen, al moest daar wel actie voor worden ondernomen omdat mijn naam niet op de plaat en de hoes vermeld stond. De plaat was van Roger Glover & Guests dus Roger kreeg wel een gouden plaat, terwijl hij er helemaal niet op zingt! Hij schreef hem, produceerde hem en speelde er uiteraard basgitaar op, maar IK was de zanger, de stem van dat nummer. Eigenlijk was ik het hele nummer al vergeten tot ik door mijn vrienden van Purple werd gevraagd mee te doen bij het concert met het London Symphony Orchestra. Doordat het orkest meedeed konden er ook andere stukken gedaan worden, zoals het Concerto For Group And Orchestra van Jon Lord én Love Is All. Het was een geweldige ervaring voor ons allemaal.’
Blackmore
‘Als Ritchie Blackmore me nu zou bellen met de vraag om Rainbow opnieuw op te richten dan zeg ik “nee”! Hij heeft tijd genoeg gehad om dat te vragen en er is een periode in mijn leven geweest dat ik ja gezegd zou hebben, maar nu niet meer. Ritchie is een goede vriend van me, ik kan heel goed met hem opschieten. Hij is één van de drie allerbeste gitaristen in de wereld voor wat betreft de rockmuziek, maar hij is ook iemand die denkt dat iedereen maar voor hem klaar blijft staan en dat hij maar met z’n vingers hoeft te klikken en dat men dan komt. Nou, ik kom niet! Ik heb begrepen dat hij nu Middeleeuwse muziek maakt en dat hij daar heel gelukkig mee is. Prima, mooi voor hem. Maar voor mij is het onbegrijpelijk. Hij moet rockmuziek maken, daar is hij heel goed in. Ik wens hem uiteraard het allerbeste toe, maar zonder mij.’
DIO’s bio
10 juli 1942 geboren in Portsmouth, New Hampshire, Verenigde Staten als Ronald James Padavona
1970-1975 Elf, met drie eipees
1975 Roger Glover & Guests met The Butterfly Bali (met o.a. Love Is All)
1975 Rainbow met albums als Ritchie Blackmore’s Rainbow, Rainbow Rising, On Stage en Long Live Rock’n’Roll
1979 Black Sabbath (album Heaven and Hell)
1982 oprichting DIO (o.a. Holy Diver, The Last In Line en Sacred Heart)
1991 Black Sabbath
1992 DIO
2000 Tournee met Deep Purple
2006-2010 Heaven & Hell met Tony Iommi (gitaar), Geezer Butler (basgitaar) en Vinnie Appice (drums)
16 mei 2010 overleden in Houston, Texas, Verenigde Staten