(Gepubliceerd in Music Maker #10 – oktober 2001)
TEKST & FOTOGRAFIE: HARRY PATER
(live foto’s: BOSpop, Weert, 14 juli 2001 als gasten van After Forever)
Het album Fate of a Dreamer van Ambeon was Antjes Absolute Aanrader van september. Ambeon is een project van de 41-jarige gitarist/producer Arjen Lucassen en de veertienjarige Astrid van der Veen. Lucassen maakte de afgelopen jaren furore met zijn symfonische rock-project Ayreon (al zes albums met meer dan vijftig verschillende vocalisten) en speelde dáárvoor in de hardrockband Vengeance. Van der Veen maakte een solo-cd in eigen beheer. In de tuin van Lucassens huis annex Electric Castle Studio in de buurt van Breda vertelt het tweetal hoe het zo gekomen is.
Arjen Lucassen
Arjen Lucassen: ‘Voordat ik hier aan begon had ik net ProTools gekocht. Nu heb ik een gruwelijke ‘hekel aan het lezen van handleidingen. dus doe ik gewoon niet. Ik heb iemand ingehuurd om me in een paar weken tijd te leren ermee te werken. Ideeën had ik nog niet, want ik had net het laatste Ayreon-album afgemaakt. Dus besloot ik om al m’n Ayreon-nummers in ProTools te laden en daar wat mee te gaan rommelen, om te zien wat de mogelijkheden waren en het systeem te leren kennen. Ik dacht: komt er iets uit dan kan ik dat altijd nog via m’n website gaan verkopen. Ik ben gaan knippen en plakken en dingen omdraaien. Op een gegeven moment bedacht ik dat ik er elektronische muziek van kon maken, een beetje in de trant van Tangerine Dream. Dus heel ambient, rustig, alleen synthesizers, af en toe een gitaar en op een of twee nummers een vrouwenstem. Ik ging niet echt opzoek naar een zangeres, maar had wel iemand in m’n hoofd als Kate Bush. Maar ja, die had ik al drie keer eerder benaderd en steeds had ze het te druk of zo.’
Opsturen
‘Ik krijg wekelijks heel veel cd’s en bandjes binnen van mensen. Op een gegeven moment kreeg ik een e-mailtje van iemand die schreef: ‘Je kent mij niet. ik ken jouw muziek niet en ik ken Ayreon niet. Maar ik was bezig met opnames van een cd van een veertienjarig meisje en toen kwam er iemand binnen die Ayreon-fan is en die meteen zei: “Dit is te gek, dit is echt iets voor Ayreon!” Die jongen gaf me jouw e-mailadres. Heb je interesse, zal ik wat opsturen?’ Ik antwoordde dat hij dat maar moest doen en ik kreeg wat ingepakte bestanden die ik moest uitpakken om ze te beluisteren. Omdat ik helemaal niets van computers weet kon ik die niet openen. Ik had het nogal druk en deed daarom verder geen moeite.’
‘Twee weken later belde die jongen weer met de vraag wat ik ervan vond. Ik vertelde hem dat ik ze niet kon openen, waarop hij me uitlegde wat ik moest doen. Ik draaide die nummers en viel bijna achterover van verbazing: wat is dit?!? Ik vond het helemaal te gek, het klonk absoluut niet als een meisje van veertien, maar als een ervaren Amerikaanse zangeres van in de twintig. Het was niet alleen supergoed, het was ook precies de stem die ik zocht.’
Astrid van der Veen
Moeder
‘Ik haalde m’n vrouw erbij om te luisteren – zij is heel kritisch – en zij vond het ook te gek. Ik heb Astrid gelijk gebeld, kreeg eerst haar moeder aan de lijn en moest eerst uitleggen wie ik was en wat ik wilde en daarna maakten we een afspraak.’
Astrid Van der Veen: ‘Ik kende jou helemaal niet, had nog nooit van je gehoord voordat je belde. Je hebt me toen je Ayreon-cd’s toegestuurd zodat ik wist wat je deed en dat vond ik heel erg gaaf. Ik wist wel dat die jongen opnamen naar jou had gestuurd, maar ik dacht bij mezelf: hij doet maar, ik zie wel of er iets uitkomt.’
Astrid gaat verder: ‘Ik ben al heel jong, vanaf mijn negende, begonnen met Engels leren. Ik vond het een mooie taal en m’n vader had allerlei lesboeken. Ik lees bijvoorbeeld ook graag in woordenboeken. Toen ik een jaar of zeven, acht was kreeg ik m’n eerste keyboard en daarop begon ik zelf liedjes te schrijven en teksten erbij te verzinnen, in het Nederlands. Vanaf de tijd dat ik Engels kon schrijven ging ik teksten in het Engels maken, dat vind ik toch prettiger. Ik schrijf teksten vanuit het gevoel dat ik bij de muziek krijg en vandaar dat ik ook heel verschillende teksten schrijf, ieder gevoel is immers weer anders. Ik speel zelf piano en zing. Toen dat een beetje serieus begon te worden heb ik m’n eigen cd Beautiful Red opgenomen en in eigen beheer uitgebracht. De cd ligt niet in de winkel, ik verkoop ‘m zelf via m’n website en bij optredens. Heel veel mensen vergelijken mijn muziek met Kate Bush, Tori Amos en An Pierlé. Maar mijn muziek is anders; veel rustiger dan wat zij doen. Bij m’n eigen cd schreef ik overigens tekst en melodie tegelijkertijd. Ik heb niet echt zangles gehad, al heb ik wel veel van m’n moeder geleerd. Zij is ook zangeres geweest.’
Eén take
Arjen: ‘Ik wilde dat ze eerst m’n muziek leerde kennen om zeker te weten dat ze erachter kon staan. Daarna vroeg ik haar of ze wilde meewerken aan mijn muziek. De eerste dag dat ze hier was hebben we meteen Cold Metal en Temple of the Cat opgenomen, die op de For Ayreonauts Only-cd terechtgekomen zijn, een soort verzamelplaat met alternatieve versies van Ayreon nummers. Ze zong ze allebei meteen in één take in! Die heb ik desondanks niet laten staan; we hebben daarna nog een paar takes gedaan. Maar we hoeven ook haast nooit dingetjes te veranderen of opnieuw te doen, het is vrijwel altijd meteen goed. Fantastisch dat ze dat kan, zeker als je bedenkt dat het de eerste keer voor haar is dat ze op deze manier aan opnamen meewerkt. Ze heeft ook een heel eigen draai gegeven aan met name Temple of the Cat, heel anders dan Jacqueline (Govaerts, van Krezip, die ook met Lucassen werkte) dat gedaan heeft. Niemand zal het zo maar even zingen als Astrid!’
Vrije hand
‘Diezelfde dag namen we ook twee nummers voor het nieuwe project Fate of a Dreamer op, nummers waarvan ze de teksten zelf geschreven had. Omdat dit allemaal zo fijn ging besloot ik m’n plannen te wijzigen. In plaats van een instrumentale plaat te maken met twee gezongen nummers, besloot ik het om te draaien en op twee instrumentals na, alles door Astrid te laten inzingen. Ik veranderde die nummers en ik gaf haar de vrije hand om alle teksten en zangmelodieën te schrijven.’
‘Verschillende mensen verklaarden mij voor gek om haar zoveel vrijheid te geven, maar ik dacht terug aan David Gilmour die ooit Kate Bush ontdekte en haar ook de vrije hand gaf. Stel je voor dat hij had gezegd: “Nee, Wuthering Heights moet anders”, dat zou toch eeuwig zonde geweest zijn?’
Meer over Ayreon
Arjen: ‘Ik heb Ronnie James Dio benaderd om aan het volgende Ayreon-project mee te werken en hij had wel interesse. Ik zal niet rusten tot ik met hem gewerkt heb, hij is de beste zanger van de wereld en hij wordt alleen nog maar beter! Die man is zo vreselijk goed, niet te geloven. Ik heb inmiddels met meer dan vijftig zangers en zangeressen gewerkt waarbij de een het voor niets deed en de ander iets vroeg en een enkeling heel veel geld. De grootste afzetmarkt is Duitsland, daar verkopen we echt heel veel cd’s. Ik heb ook nog geen enkele slechte recensie gehad van zowel Ayreon als Ambeon. De enige kritiek op Ambeon was dat men de cd niet lang genoeg vond duren. Het werk van Ayreon live uitvoeren is eigenlijk onmogelijk. Ik krijg nooit al die vocalisten tegelijk bij elkaar en anderen het laten zingen is ook geen optie omdat het zulke verschillende zangers en zangeressen zijn. Naast Ayreon doe ik ook heel veel voor anderen, ik schrijf nummers, speel gitaar en toetsen en produceer. Dit kost me ook heel veel tijd, maar ik vind het te gek om te doen.’
Webstekken:
www.ayreon.com
https://www.arjenlucassen.com/content/arjens-projects/ambeon/