Archives for april 2023

(Gepubliceerd in Musicmaker 09-2008)

Door velen wordt hij beschouwd als de beste bluesy rockzanger ooit. Paul Rodgers (17 december 1949, Middlesbrough, Engeland) werd veertig jaar geleden (1968) bekend als de leadzanger van Free, met onvergetelijke songs als All Right Now, Wishing Well, My Brother Jake en Mr. Big. Daarna maakte hij furore met Bad Company, met klassiekers als Can’t Get Enough, Feel Like Making Love en Shooting Star. Samen met o.a. Jimmy Page vormde hij korte tijd The Firm. Daarna was hij vooral met zijn solocarrière actief, Al treedt hij nog steeds regelmatig onder de naam Bad Company op, doorgaans met de leden van zijn eigen band.

TEKST EN FOTO’S: HARRY PATER

Vijfentwintig jaar geleden werd Pauls eerste soloalbum uitgebracht, Cut Loose. Tijdens zijn solocarrière maakte hij verschillende albums, waaronder een eerbetoon aan Muddy Waters. Vorig jaar verscheen de live-registratie Live In Glasgow op cd en dvd en speelde hij Bospop in Weert plat. En sinds begin vorig jaar zat hij met Brian May en Roger Taylor van Queen in de studio om de eerste studioplaat van Queen+ Paul Rodgers (QPR) te maken. Deze plaat, The Cosmos Rocks getiteld, verscheen half september en vrijwel tegelijkertijd begon in Oekraïne voor 350.000 mensen een uitgebreide Europese tournee. Op 7 oktober staat QPR in een al maanden uitverkocht Ahoy. Eind juni kon de wereld de band al zien tijdens het Hyde Park concert ter gelegenheid van Nelson Mandela’s 90e verjaardag.

 

Paul, vertel eens over de opnamen van The Cosmos Rocks.
‘We zijn er begin vorig jaar aan begonnen, in de Priory studio van Roger Taylor. We hadden al een paar songs samen geschreven en we waren het er al vrij snel over eens hoe die moesten klinken. Uiteindelijk hebben we met tussenpozen zo’n anderhalf jaar over de opnamen gedaan. Dat duurde zo lang omdat Brian het zo druk had met zijn afstuderen. Zoals je weet is hij sinds vorig jaar professor in de astronomie. Al vrij snel na de eerste wereldtournee van QPR, kwamen we bij elkaar om over onze gezamenlijke toekomst te praten. We waren alle drie van mening dat dit te leuk was om het bij een eenmalige tour te laten. Brian en Roger zeiden dat ze dan wel aan nieuw gezamenlijk materiaal wilden gaan werken, want ze wilden niet dat we alleen maar oude hits van Queen en van mijn bands Free en Bad Company zouden gaan spelen. Ik vond dat meteen een geweldig idee en vertelde dat ik zelfs al een paar songs had geschreven die we misschien wel zouden kunnen gebruiken. Uiteindelijk zijn er veertien songs op het album terechtgekomen, allemaal geschreven en gecomponeerd door Queen+ Paul Rodgers, net zoals Queen het de laatste jaren met Freddie en John deed. Wie er met het idee gekomen is of wie de riff bedacht heeft is niet belangrijk, het gaat om het eindresultaat en dat is bij al deze songs een product van ons drietjes. De eerste single C-lebrity gaat over al die mensen die beroemd worden zonder enig talent, dus de Paris Hiltons van deze wereld en sommige deelnemers aan tv-talentenshows als Idols. Het is overigens niet zo dat ik alle songs zing, Roger zingt twee songs en op Say It’s Not True zingen we allemaal. Brian doet de meeste gitaarpartijen, al speel ik ook op de meeste songs gitaar. Je weet neem ik aan dat John Deacon zich uit de muziekwereld heeft teruggetrokken na het overlijden van Freddie, al heeft hij als het ware zijn zegen gegeven voor dit project. Brian en ik hebben de baspartijen verdeeld en uiteraard doet Roger alle drums en percussie. Ik ben heel benieuwd hoe het album ontvangen wordt, de muziek is wel wat heavier dan op de laatste Queenplaten. Maar ja, het is dan ook geen Queen meer maar QPR.’

In 2005 en 2006 deed QPR een wereldtournee, zonder een plaat te hebben uitgebracht. Hoe was dat?
‘Die tour was werkelijk fantastisch om te doen. We hadden van tevoren geen idee hoe het zou uitpakken, al waren de arenashows allemaal ruim voor het begin van de tour uitverkocht. Het was voor mij ook een verrassing dat ik zo snel door de diehard Queenfans geaccepteerd werd, al vanaf het allereerste optreden was het alsof ik in een warm bad terechtkwam. We werden al snel teruggevraagd om in grotere locaties op te treden en dus werd de tournee langer en langer en kwamen we uiteindelijk in stadions terecht. Het fantastische van deze band is dat het eigenlijk niet uitmaakt of we in een kleinere zaal of in een stadion spelen, iedere keer lukt het weer om er een intieme sfeer te creëren, met name bij songs als ’39 en Love Of My Life die Brian in zijn eentje doet. Het publiek reageerde ook overal heel enthousiast op de Bad Company songs en All Right Now werd iedere keer weer luidkeels meegezongen. Het laatste concert van de tournee was in Vancouver, Canada, en dat was het allerbeste optreden van die twee jaar. Alles klopte daar.’

Kenden jullie elkaar al lang?
‘We hebben elkaar pas echt voor het eerst ontmoet in 2004 tijdens een award ceremonie in Engeland, Brian begeleidde mij tijdens All Right Now en deed dat ook tijdens het Strat Pack concert in Wembley in het najaar van 2004, bij de viering van 50 jaar Fender Stratocaster. Ik ontmoette daar ook Roger Taylor. We kletsten gezellig en het bleek dat het tussen ons heel goed klikte en we spraken af elkaar op korte termijn weer eens te zien. Toen vertelden ze mij dat ze een jaar eerder in Zuid-Afrika opgetreden hadden tijdens het 46664 festival ter ere van Nelson Mandela, wat een groot succes was en dat het hen naar meer smaakte. Of ik interesse had om met hen op tournee te gaan, waarbij ik naast Queensongs die goed bij mij zouden passen ook eigen werk zou mogen doen. Ze benadrukten meteen dat het absoluut niet de bedoeling was om op welke manier dan ook Freddie te imiteren, wat ik ook niet wilde en eerlijk gezegd ook nooit zou kunnen. Ik vorm als het ware een brug tussen Brian en Roger. Freddie had een unieke stijl en dat wordt van mij ook beweerd. Brian en Roger vertelden mij dat Freddie fan van mij was en in de beginjaren van Queen ook regelmatig concerten van Free en Bad Company had bezocht. Ik heb hem helaas nooit ontmoet en John Deacon trouwens ook niet. En na al die verhalen die ze mij vertelden vind ik dat heel spijtig.’

Tijdens de vorige tournee deed jij drie of vier songs van jezelf. En straks?
‘Het is sowieso een andere situatie, omdat we nu een nieuw album hebben en daarvan zullen we er ook zeker een stuk of wat songs spelen. Ik blijf natuurlijk mijn hits zingen en wellicht variëren in welke ik dan doe. Hoewel we vrijwel iedere avond een vrij vaste setlist hebben, kunnen we daar toch heus wel van afwijken.’

Als jullie samen zijn, praten jullie dan alleen over muziek?
‘Nee hoor, dat valt reuze mee. Als we met muziek bezig zijn wel natuurlijk, maar verder praten we over auto’s, vrouwen, voetbal en andere sporten. Kortom: we praten over dezelfde onderwerpen als andere kerels onder elkaar.’

Je woont in de States, hebt een Amerikaanse band. Maar de live-dvd/cd nam je in 2006 in Glasgow op. Waarom juist daar?
‘De live-dvd/cd van Bad Company namen we bewust in de States op, omdat we daar nog altijd heel populair waren en onze reünietournee een groot succes was. Het was voor het eerst in twintig jaar dat ik weer met die jongens speelde en dat was ook fantastisch. Maar goed, daarna wilde ik weer met mijn eigen band spelen en dat gebeurde zoals gebruikelijk ook voornamelijk in Amerika. We deden een tour door Groot-Brittannië en na het optreden in de Royal Albert Hall hadden we er veel spijt van dat we dat concert niet hadden opgenomen. Het was namelijk een fantastisch optreden, waarbij alles klopte en waar ook veel muziekvrienden aanwezig waren, zoals Gary Moore, David Gilmour en Brian en Roger. Omdat het publiek in het noorden van Engeland en Schotland altijd erg goed op mijn muziek reageerde besloten we het concert in Glasgow op te nemen. Dat was een goede beslissing, zo merk ik ook aan de reacties en recensies.’

Heb jij je ook bemoeid met hoe de dvd eruit ziet en klinkt?
‘In zoverre dat ik wel bij de montage van de beelden ben geweest. Het concert is met een stuk of vijftien camera’s gefilmd en naast een totaalbeeld zijn ook de opnamen van alle camera’s apart bewaard. Omdat het allemaal digitaal en synchroon is opgenomen is het vrij simpel om een andere hoek te kiezen als de hoek die in eerste instantie was gekozen toch niet voldoet. Fascinerend om te zien hoe dat werkt. Ik heb me wel met het geluid bezig gehouden, vooral voor de cd-versie. Alleen had ik het te druk om me met de surround mix te bemoeien. Maar ik hoor steeds dat die ook erg goed is. Ik heb overigens geen platencontract meer. Al heel wat jaren niet, omdat ik dan altijd het gevoel heb dat ik dan iemand anders eigendom ben. Mijn vrouw doet de meeste zakelijke dingen, dus daar heb ik ook geen omkijken naar. Ik heb dan ook nooit druk van wie dan ook om weer eens een plaat te maken. Dat doe ik alleen als ik er zelf aan toe ben en pas als ik helemaal tevreden ben zoek ik een maatschappij om de distributie en de promotie te doen. Momenteel doet Eagle Records dat, zij hebben een goede wereldwijde distributie en dat is erg belangrijk.’

Je ziet er voor je leeftijd heel goed uit. Hoe doe je dat?
‘Dank je wel. Dat komt voor een belangrijk deel doordat ik zo’n mooie jonge vrouw heb ha ha ha! En verder doe ik veel aan sport. Ik jog veel, ben vaak in de sportschool te vinden en doe aan yoga. In de buurt waar ik woon is een heel mooi meer, waar ik vaak in zwem en verder ga ik vaak in mijn kano het water op. Aan de andere kant van dat meer is prachtige natuur en daar vertoef ik ook graag. Je moet weten dat het meer ontzettend diep is, het is niet eens bekend hoe diep. Dus het is ook avontuurlijk en soms riskant om er te zijn, vooral als het weer ineens omslaat.’

En je stembanden, hoe houd je die op peil?
‘Het belangrijkste is om niet te roken en weinig alcohol te drinken. In het verleden heb ik zeker veel verkeerde dingen gedaan, maar dat is gelukkig alweer lang geleden en daar heb ik geen last meer van. Voor een optreden zonder ik me altijd een tijdje af om een beetje in te zingen, al doe ik dat heel rustig. Ik drink altijd een kopje thee, hoe Brits wil je me hebben, want dat maakt de stembanden soepel. Sowieso forceer ik mijn stembanden nooit. Dankzij de in-ear monitors kan ik mezelf perfect horen en dus hoef ik me niet, zoals vroeger, als het ware te overschreeuwen. Ik ben ook heel blij met de draadloze microfoons en oortelefoons. Vroeger had je daarbij vaak last van storingen, vooral als je in de buurt van een vliegveld optrad, maar die dingen zijn tegenwoordig zo goed dat je daar geen last meer van hebt. Ook belangrijk is een goede monitormixer, die weet wat goed voor je is. Ik heb de oortelefoons ook niet al te hard staan. In het begin moest ik er heel erg aan wennen, omdat ik de reacties van het publiek niet meekreeg. Tegenwoordig is wat ik hoor een mix van mijn stem, de muziek van de band en het publieksgeluid.’

Je wordt veel geprezen door collega’s en hebt al heel wat onderscheidingen gekregen vanwege je zangkwaliteiten. Maar door wie ben jij beïnvloed?
‘Iedere keer als ik hoor of lees dat iemand mij bewondert dan springt mijn hart een beetje omhoog. Ik beschouw het echt als een Godsgeschenk dat ik dit talent heb gekregen, ik ben er dan ook erg zuinig op zoals ik je al vertelde. Ik ben vooral door soulzangers geïnspireerd, Sam Cooke, the Temptations, Four Tops, Aretha Franklin en Otis Redding. In mijn jeugd draaide ik bijna uitsluitend soulmuziek, Tamla/Motown vooral. Maar ook blueszangers als John Lee Hooker en niet te vergeten Muddy Waters waren en zijn van grote invloed op mij.’

Je bent niet alleen leadzanger, je speelt ook gitaar. Waar speel je het liefst op?
‘Ik heb een heleboel gitaren, ook al ben ik niet echt een verzamelaar zoals sommige van mijn collega’s. Momenteel speel ik op een Yamaha APX900, een akoestisch-elektrische gitaar, die heel fijn speelt. Het grote voordeel van deze gitaar is dat er geen problemen zijn met feedback, wat je bij akoestische gitaren toch vrij snel hebt als er met hoge volumes gespeeld wordt. Verder bespeel ik een Korg T-100 piano. Wat we meestal doen is dat er een gewone piano wordt neergezet en dat de Korg er dan in gezet wordt. Vooral omdat ik een gewone piano er veel mooier vind uitzien dan zo’n modern ding. Het publiek denkt dan dat ik op een gewone oude piano speel, terwijl het toch gewoon de Korg is die ze horen. Mijn favoriete microfoons zijn van Shure, liefst de SM58 , en de laatste jaren de draadloze variant daarvan. Draadloze microfoons geven je zoveel vrijheid als zanger, zeker als je zoals met QPR op grote podia met catwalks speelt. De meeste zangers en zangeressen van tegenwoordig werken met draadloze microfoons.’

Al zag ik vorig jaar Roger Daltrey van The Who die daar blijkbaar niets van moet hebben…
‘Nee, dat kan ik begrijpen in zijn geval. Ik neem aan dat zijn microfoon flink ingetaped was met een lang snoer? Anders kan hij natuurlijk niet zijn befaamde act doen met het rondzwaaien van zijn microfoon.’

 

Paul Rodgers website

v.l.n.r. Steve Hogarth (‘h’), Ian Mosley, Steve Rothery en Mark Kelly
(Pete Trewavas was even weg)

 

(Gepubliceerd in NOIZE Rockmagazine 1996)

Interview en foto’s: Harry Pater

Begin april 1996 verscheen het dubbele live-album Made Again van Marillion. Op 22 april trad de band op in het Utrechtse Vredenburg. Een dag eerder trad de band op in het radioprogramma Leidse Kade Live van de KRO op Radio 3, dat ‘s middags wordt opgenomen en ‘s avonds tussen acht en tien uitgezonden. Enkele tientallen gelukkigen hadden een (gratis) kaartje voor het programma weten te bemachtigen, waardoor ze de band een half uurtje semi-akoestisch zagen en hoorden optreden. NOIZE sprak ‘s middags met toetsenist Mark Kelly.

Jullie nieuwe cd kwam in Engeland nog uit op EMI, in Europa echter op Castle. Waarom?
‘We zitten niet meer bij EMI. Wij hadden een contract met hen en dat is nu afgelopen, in dat contract stond dat wij ze aan het eind van de contractperiode een liveplaat zouden laten uitbrengen, wereldwijd. Maar wij wilden helemaal niet dat zij de plaat zouden uitbrengen omdat ze de vorige twee studioplaten helemaal niet gepromoot hebben, met name in Engeland en Duitsland niet. Ze deden het echt heel slecht. Misschien zijn we wel gewoon te lang bij ze geweest. In Nederland was het wel beter. Het was net alsof EMI Marillion voor kennisgeving aannam als er weer een nieuw album uitkwam, zo van: o ja, ze hebben een nieuwe plaat, nou ja, hun fans zullen het wel weer aanschaffen. En vervolgens gingen ze weer verder met Eternal of de Pet Shop Boys, of wat er dan ook in de mode was op dat moment. Een label als EMI is er niet voor de muziek, ze zijn er volledig mee bezig om geld te verdienen. Hun opstelling ten opzichte van de muziek is in de loop van de jaren veranderd. Vroeger hadden ze veel meer een lange termijn kijk op de zaak, nu is het echt een kwestie van: we willen nu snel en veel geld verdienen.
Die manier van werken past niet bij een band als wij. Wij vinden dat we artiesten zijn en dat we niet om die redenen in de muziek zitten. We begonnen ons dan ook steeds minder thuis te voelen bij hen en toen het eind van ons contract naderde zeiden we dan ook dat we ergens anders wilden tekenen. Uiteindelijk sloten we een overeenkomst met hen waarin werd afgesproken dat zij ons het live album terug zouden geven, behalve voor Engeland. Zodoende kwamen we bij Castle terecht, die al eerder hadden laten weten in ons geïnteresseerd te zijn. Zij zijn begonnen met het uitbrengen van oud materiaal van bands die niet meer bestaan en artiesten die er niet meer zijn. Ze zijn overgenomen door Alliance, een Amerikaanse maatschappij, die blijkbaar flink wat geld in Castle gestopt heeft, en nu zijn ze zich aan het ontwikkelen tot een hedendaags label met hedendaagse artiesten in plaats van met artiesten die geen platen meer maken. Zij benaderden ons toen ze hoorden dat wij bij EMI weg wilden. Zeker zakelijk gezien is het nu veel beter geregeld. Met EMI was het zo, dat omdat we bij EMI in Londen getekend hadden, we alleen met EMI Londen te maken hadden, en zij hadden dan weer contact met de afdelingen in de rest van de wereld. Wij hadden dus niets te maken met de EMI afdelingen in de rest van de wereld. Wij hoorden nooit meteen hoe het ergens ging, wij hoorden het altijd via via via Londen, dus vaak veel te laat om ergens op te kunnen reageren. Bovendien wilden ze helemaal niet dat wij met de andere afdelingen spraken. Als wij bijvoorbeeld met EMI in Nederland wilden praten om te horen hoe het hier ging en zo, dan waren zij niet erg meewerkend, zeg maar gerust dat ze ons tegenwerkten. Dat lag dus niet aan de Nederlandse afdeling maar aan het hoofdkantoor.’

‘Nu hebben we veel beter en nauwer contact met alle gebieden waar we vertegenwoordigd zijn. We horen meteen of er iets aan de hand is, of ze willen dat we voor promotie of optredens komen en dergelijke. Bovendien zijn we ons eigen label begonnen, Raw, dat door Castle gedistribueerd wordt. Dat betekent onder meer dat de rechten voor de songs naar ons teruggaan als we Castle zouden verlaten, terwijl het in het geval van EMI zo is dat zij voor eeuwig de rechten op de songs hebben, hetgeen dus big business voor hen is. Kleine dingen zoals het zelf eigenaar zijn van je eigen songs maken het waard om je eigen label te beginnen.’

Spelen jullie Kayleigh ook tijdens deze korte tournee?
‘Nee. Sterker nog, we spelen geen enkel nummer uit de Fish periode in de set, alleen in de toegiften spelen we er een paar, als het publiek ze wil horen. Dat is onvermijdelijk omdat we zoveel nieuwe songs geschreven en opgenomen hebben sinds Steve in de band zit, dat het oudere materiaal langzaam maar zeker plaatsmaakt voor nieuwere songs. Uiteraard spelen we een paar heel oude songs als Freaks en Market Square Heroes, wat immers onze eerste single was, maar dat zijn wel de allerlaatste songs die we spelen als het publiek echt meer wil horen, maar in het echte optreden spelen we alleen songs die in de afgelopen zeven jaar geschreven zijn. Ik geloof ook heilig in het feit dat de band speelt wat het publiek graag wil horen.’
‘Bands die op tournee gaan en alleen materiaal van het nieuwste album spelen zijn volgens mij verkeerd bezig. Het publiek wil ook graag de favoriete songs horen naast de nieuwe songs, als band moet je daar een goed evenwicht in zien aan te brengen. Kayleigh is inderdaad onze grootste hit, maar ik geloof niet dat het de meest favoriete song van ons publiek, onze fans, is. Het is de Marillion song die iedereen kent, fans en niet fans, en een song die iedereen nog altijd vaak hoort, maar er zijn genoeg andere songs die men graag hoort. Wij als band luisteren goed naar wat de fans tegen ons zeggen, en het is ons gebleken dat we die song vaak genoeg hebben gespeeld en dat we het een tijdje moeten laten rusten. Dat wil niet zeggen dat we het nooit meer zullen spelen. Tijdens deze tour, hoewel, het zijn maar vier optredens, spelen we oude songs als Seasons End, die we al vijf jaar niet meer gespeeld hebben en waarvoor we echt goed moesten repeteren om ze weer te kunnen spelen, maar we hoorden dat de mensen die songs graag wilden horen en dus probeerden we een goede balans tussen oude en nieuwe songs te vinden.’

Waarom eigenlijk maar vier optredens en geen echte tour?
‘We zouden eigenlijk helemaal niet gaan optreden. Het is immers een live album en er is dus geen nieuwe materiaal om te spelen. Er was in feite ook geen liveplaat gepland; we zouden ooit wel weer een live album maken, maar het kwam wat eerder door het vertrek bij EMI en de beloofde live cd. We hebben live opnamen gemaakt van de Holidays In Eden tour, de Brave tour en de Afraid Of Sunlight tour, die we ooit wel eens zouden gaan uitbrengen, maar dat is dus allemaal vervroegd. We werken allemaal aan soloprojecten, waardoor de volgende studioplaat wat langer op zich laat wachten dan gebruikelijk, werd besloten om dus de live plaat uit te brengen. Vanwege dit alles wilden we ook niet optreden na de release, omdat dan de soloprojecten minstens drie tot vier maanden zouden blijven liggen, maar Castle wilde graag dat we een paar optredens ter promotie gingen doen, dus als compromis werd besloten om één optreden in Nederland, Duitsland, Frankrijk en Engeland te doen, en daarna weer met onze eigen projecten verder te gaan. Het zijn in feite allemaal fancluboptredens, want in Nederland heeft de fanclub alle kaarten opgekocht en ook in de andere landen zijn het voornamelijk leden van de fanclub en dat is mooi, we hebben dan een veel intiemere sfeer dan als we bijvoorbeeld in Ahoy’ spelen, wat eigenlijk een veel te grote hal is. Nu we er eenmaal mee bezig zijn wilde ik eigenlijk dat we meer dan vier optredens deden. Ik bedoel, ik ben twee weken bezig geweest om alle songs weer op een rijtje te krijgen en daarna hebben we een week gerepeteerd omdat we vooral songs spelen die we al lang niet meer spelen, en dat allemaal voor vier optredens… Het optreden in Parijs was snel uitverkocht en omdat we de dag erna vrij hebben zeiden we laten we nog een optreden in Parijs doen, maar onze manager zei dat we het moesten laten zoals we hadden afgesproken en het kleinschalig houden, het was immers niet als een tournee gepland en we hadden er ook geen tijd voor.’

Op Made Again staat de volledige Brave cd in een live versie. Op jullie vorige live dubbelalbum The Thieving Magpie deden jullie hetzelfde met Misplaced Childhood. Die plaat kwam uit nadat Fish de band verlaten had. Is het nu toevallig zo gebeurd of zit er meer achter?
‘Het was niet de opzet om het op dezelfde manier te doen als de vorige liveplaat, al zijn er natuurlijk wel veel overeenkomsten. We brachten vier studioplaten uit, de derde was een conceptplaat en die kwam in een live versie terug op het vijfde album. Hetzelfde deden we toen met Fish. Het lijkt erop alsof we zeven jaar later precies hetzelfde doen. Maar eerlijk waar, het was niet zo gepland, het gebeurde gewoon zo. Zowel Brave als Misplaced Childhood blijken alleen te werken als je ze helemaal speelt, speel je er alleen maar een paar songs van dan is het verband weg, de songs van deze albums horen gewoon bij elkaar. De meeste songs zijn geen songs maar meer als de hoofdstukken van een boek, en als je die door elkaar husselt is het verband weg. Behalve dat we vonden dat we het hele Brave album er op wilden zetten was het ook zo dat we live opnamen gemaakt hadden van de Holidays In Eden tour in 1991, drie optredens uit Parijs van de Brave tour die heel goed geworden waren en opnamen van de meest recente tour, die Rotterdam gemaakt zijn. Dus toen we inventariseerden wat we aan opnamen hadden leek het ons het beste om het op deze manier te doen.’

‘Dus op de ene cd de helft van het concert in Londen en de helft van Rotterdam en op de andere cd de Brave show uit Parijs. We proberen van onze fouten te leren. We kregen kritiek op The Thieving Magpie, omdat dat een verzameling van opnamen uit verschillende jaren was van heel veel verschillende optredens. Zo had je een song uit 1984, die werd gevolgd door een song uit 1987 en daarna weer eentje uit 1983, en zo, dus er zat geen continuïteit in. De mensen zeiden dat ze liever één optreden horen dan een verzameling opnamen van allerlei verschillende optredens. Dus eigenlijk meer als een live bootleg. Hoewel, als je een live bootleg wilt dan kun je uit een heleboel verschillende kiezen, maar wij wilden iets uitbrengen met een betere kwaliteit dan dat. Als compromis kwamen we met deze plaat, we hebben niet met de volgorde en met de opnamen geknoeid, dus weinig overdubs en zo. We hebben de opnamen zo dichtbij het origineel gelaten als mogelijk was. We wilden de atmosfeer van de optredens waarvan ze gemaakt zijn zo goed mogelijk behouden.’

Over bootlegs gesproken. Jullie optreden voor de radio vandaag zal ongetwijfeld binnen de kortste keren op cd te verkrijgen zijn. Wat vinden jullie daarvan?
‘Tja, hoelang duurt het tegenwoordig om een cd te maken, een week? Kan het ons wat schelen… het is uitermate vlijend als mensen concertopnamen van Marillion verzamelen op cd of op vinyl. Ik heb het in het verleden ook gedaan met andere bands, ik heb ook een paar bootlegs verzameld. Het is gewoon een ander aspect van de band waar je van houdt. Je hebt de studio cd’s of elpees en de liveplaten en daarnaast heb je de bootlegs en die zijn toch weer anders. Wat dat betreft heb ik er absoluut geen probleem mee. We hebben er zelfs geen problemen mee dat de mensen die de bootlegs maken ons er niet voor betalen! Ze komen ons heus niet aan het eind van het jaar een cheque brengen met de opbrengsten van de bootlegs, ha ha. Het is wel jammer dat het vaak zulke slechte opnamen zijn, vooral omdat je tegenwoordig zulke goede apparatuur hebt zoals digitale recorders.’
‘Je koopt cd’s en dan verwacht je iets speciaals met goede kwaliteit en niet opnamen die op een simpel recordertje gemaakt zijn met een simpele microfoon en dat je dan de mensen om de microfoon hoort schreeuwen en praten en de kwaliteit is dan matig tot slecht. Het is schandalig dat je twee tot drie keer zoveel als een gewone cd moet betalen voor iets dat de prijs absoluut niet waard is. Wij vechten er op onze manier tegen, want wij hebben zelf een paar live cd’s op ons eigen label uitgebracht met een paar duizend exemplaren per stuk, die we alleen via de fanclubs verkopen, van bepaalde opnamen. We maakten er eentje in 1991, Live At The Borderline, opgenomen in een kleine club in Londen. Maar wat gebeurde er: iemand maakte een kopie van die cd en noemde die Another Secret Gig en er stond bij dat deze ergens in New York was opgenomen, maar dat was dus niet waar want de opnamen waren uit Londen. Dus fans kochten die cd voor veel meer geld dan de originele en thuisgekomen kwamen ze tot de ontdekking dat ze die al hadden. Dus in feite voorzien wij de bootleggers tegenwoordig van kwalitatief goede opnamen. Je kunt niet van ze winnen dus, dat is wel duidelijk, maar that’s life.’

Afraid Of Sunlight was nogal een verschil met de vorige platen. Kunnen we van de volgende studioplaat iets dergelijks verwachten of wellicht nog meer verschil?
‘Dat verwacht ik wel. Ten eerste omdat we altijd al hebben geprobeerd om ieder album met iets anders te komen, we wilden nooit dat de volgende plaat een logisch vervolg op de vorige zou zijn. Ieder volgend album was een reactie op de vorige. Afraid Of Sunlight was in feite een reactie op Brave. We hebben zo lang aan ieder detail van Brave gewerkt om het precies zo te krijgen als wij dat wilden, dat Afraid Of Sunlight veel sneller klaar was. De songs hiervoor waren meer experimenteel, ze weken meer af van ons, zeg maar, normale gebruikelijke werk, we werkten anders aan de songs dan voorheen. Sommige songs hadden nooit op een Marillion album van vijf jaar geleden gekund. Maar wij dachten: Wat kan het ons verrekken, we proberen het gewoon en zien wel hoe het gaat. We proberen altijd om verder te gaan in onze ontwikkeling. Persoonlijk geloof ik dat we met bepaalde songs voor elkaar gekregen hebben wat we wilden en dat we dat met andere songs niet voor elkaar kregen, maar we zullen daar op de volgende plaat wel weer een antwoord hebben. Zo gaat het namelijk altijd.’

Soloprojecten
‘Waarom de volgende plaat in elk geval anders zal zijn is het feit dat we allemaal met onze eigen projecten bezig zijn. Iedereen is op zijn eigen nieuwe manier van werken en dat zal ongetwijfeld invloed hebben op het volgende Marillion project. We zullen uiteraard allemaal met nieuwe invloeden van buitenaf komen als we weer bij elkaar komen. De manier van schrijven van het nieuwe album zal in elk geval anders zijn, in feite is het meer als bij Seasons End, toen we het meeste materiaal zonder Steve Hogarth schreven omdat hij pas bij de band kwam toen we al bijna klaar waren. Steve begint namelijk met zijn eigen solo album als wij met het nieuwe Marillion album beginnen te schrijven. Het zal waarschijnlijk nu net zo als toen gaan dat wij de muziek klaar hebben als hij er bij komt en aan de teksten begint. Op zich werkt dat ook wel snel. Wat mezelf betreft ben ik nu met eigen ideeën bezig te ontwikkelen tot songs, iets wat ik in het verleden nooit deed. Ik had wel wat ideetjes, maar die liet ik dan aan de rest van de band horen en dan maakten we er samen iets nieuws van, maar omdat ik met mijn eigen project bezig ben word ik toch min of meer gedwongen om zelf aan het werk te gaan, ik werk dan nu ook met computers en zo. Ik denk ook dat ik die lijn doortrek naar mijn werk voor Marillion en dat ik mijn eigen ideeën voor songs uitwerk en ze dan pas aan de rest van de band laat beoordelen. Dus dat kan ook een reden zijn om weer een ander soort songs voor de volgende plaat te maken dan er anders gekomen zouden zijn. Datzelfde zal ongetwijfeld ook voor de rest van de band gelden, omdat ze haast allemaal aan hun eigen solo albums werken.’

Vertel eens wat over die soloprojecten. Zal de jouwe een keyboard-georiënteerde plaat worden bijvoorbeeld?
‘Goeie vraag. In feite ben ik het minst ver heen met mijn project van iedereen. Ik heb mijn ideeën en opzet gewijzigd namelijk in de periode dat ik er mee bezig was. Het zou een instrumentale plaat worden, maar nu heb ik de zanger van Jump, de band die in ons voorprogramma speelt, erbij. Hij zingt op heel wat van de stukken van de plaat en heeft daardoor voor veel veranderingen gezorgd. Het zal zeker wat agressieve elementen hebben. In eerste instantie zou het een volledig met keyboards, drumcomputers, samples en sequensers gedomineerde plaat worden, maar het bleek dat het toch allemaal veel te klinisch klonk voor veel van de songs, dus uiteindelijk zal ik toch weer met een complete band gaan werken, met een echte drummer in plaats van een drummachine, Pete zal basgitaar spelen en Ian zal in elk geval op een paar stukken meedoen, dus het zal geheel anders worden dan wat ik in eerste instantie van plan was.’

‘h (Steve Hogarth) werkt met verschillende mensen die niets met Marillion te maken hebben en gaat iets doen dat in helemaal niets op Marillion lijkt. Steve Rothery is bijna klaar met zijn project, wat een meer een soort bandproject is dat The Wishing Tree heet. Hij heeft een zangeres erbij en het doet me wat denken aan All About Eve en Joni Mitchell, dus wat meer akoestisch met vrouwenstem, dus ook dat is compleet anders dan Marillion. Ian heeft een project met een Franse gitarist, Sylvain Gouvenir genaamd, die in een Franse progressieve rockband gespeeld heeft. Sylvain heeft de meeste muziek geschreven en Ian heeft met hem aan de arrangementen gewerkt en dat is een volledig instrumentale plaat en voor zover ik weet is dat nu al uit. Je ziet dus dat we allemaal geheel verschillende dingen doen. Ik heb over Pete nog niets verteld, maar Pete heeft geen soloplannen maar werkt met iedereen mee, dus wij houden hem wel bezig. Je hebt nu eenmaal niet veel soloplaten van bassisten en drummers. Solo albums… dat is in feite een stomme uitdrukking die muzikanten gebruiken als ze met andere mensen gaan werken. Want laten we eerlijk zijn: ik maak geen solo album, al was dat wel de opzet, maar nu werk ik al met een zanger, ik denk op sommige stukken een bassist, gitarist en drummer nodig te hebben, dus het is absoluut geen solo album in de ware zin van het woord. We noemen ze maar outside projects denk ik, projecten buiten Marillion om.’

De afgelopen vijftien jaar bestond het leven van jullie toch voornamelijk uit een ononderbroken volgorde van platen maken, platen promoten, toeren, platen maken, etc. Wat doen jullie in de tussentijd?
‘Het feit dat we nu haast allemaal met die soloprojecten of outside projecten bezig zijn is een onderbreking van die cyclus van schrijven, opnemen en toeren. Dat is overigens helemaal geen vervelend leven hoor, we lopen echt niet tegen elkaar te zeuren van O God, nu moeten we alweer op tournee of weer een nieuwe plaat opnemen, zo werkt het bij ons niet. Alleen misschien als je weer moet beginnen met schrijven, want je begint doorgaans vanaf het nulpunt te werken. Maar ik vind het een goede cyclus want tegen de tijd dat je genoeg hebt van opnamen kun je gaan toeren en na drie tot vier maanden toeren heb je dat wel weer gezien en… nu heb ik bijvoorbeeld al weer zin en inspiratie om voor een nieuw album van Marillion te gaan schrijven, hoewel ik met mijn eigen project bezig ben geweest is het toch prettiger om met de band te werken dan in je eentje, want dat is toch wel eenzaam werken. We hebben trouwens helemaal niet de gewoonte om lang vrijaf te nemen. Het is bij ons niet zo dat we lang niets doen of met auto’s te racen of te zeilvliegen of zo, wij zijn geen Pink Floyd en we hebben niet zoveel geld om dat soort dingen te doen. Ook als we op tournee zijn hebben we niet echt veel vrije tijd.’

‘We staan doorgaans ‘s ochtends om een uur of tien op in ons hotel, we vertrekken daarna naar het volgende optreden, waar we meestal rond vier uur zijn, dan doen we een soundcheck om een uur of vijf, daarna gaan we naar het hotel, eten wat en rusten wat en tegen acht uur gaan we weer naar de zaal, dan treden we zo’n twee uur op en nadien drinken we nog wat en gaan soms naar een bar of een club, dan weer terug naar het hotel om te slapen en om tien uur de volgende morgen weer op. Je ziet dat er niet zo heel veel tijd is om iets anders te doen. Alleen als je langer in één en dezelfde plaats blijft heb je meer vrije tijd. Alleen onderweg in de bus lezen we of zitten achter de computer te spelen of te werken. De meeste vrije tijd is niet echt vrije tijd maar meer een kwestie van rondhangen en wachten op het volgende dat gedaan moet worden.’

Als je moet optreden en je weet dat het wordt opgenomen voor plaat- of radio-opname, ben je je daar dan extra van bewust?
‘Jawel, al is het tegenwoordig natuurlijk niet meer zo paniekerig als in het verleden, maar een zekere extra druk is er altijd wel, je wilt het immers zo goed mogelijk op tape krijgen. Maar omdat we tegenwoordig onze eigen mobiele studio met eigen recorder hebben die we ieder gewenst moment kunnen gebruiken en als we niet tevreden zijn de opnamen gewoon in de kast laten liggen en wachten tot we een betere opname hebben is het tegenwoordig haast geen probleem meer. In het verleden moesten we een mobiele studio huren en dat was nogal duur en dus wilde je zo snel en zo goed mogelijk de opnamen maken, waardoor je juist fouten ging maken, en als je die opnamen dan niet kon gebruiken vanwege die fouten dan had je in feite geld weggegooid. In Parijs hebben we alle drie avonden opgenomen tijdens de Brave tour. De eerste avond gebruik je dan om alles goed door te nemen en dat is ook wel nodig, want regelmatig zijn er dingen die kapot zijn of niet goed afgesteld zijn. Het is tenslotte een live show, en er hoeft bijvoorbeeld alleen maar een microfoon voor de basdrum niet goed te zijn en je kunt de opname al niet meer gebruiken. Omdat we drie avonden hadden was er niet veel druk en toen bleek dat de tweede avond de beste van de drie was. Wij dachten zelf dat de eerste avond het beste was, maar terugluisterend bleek toch dat het de tweede avond was die het best weergaf hoe wij het wilden hebben.’

Jullie spelen in hallen als Ahoy’, in concertzalen als Vredenburg en in clubs als Aladin in Bremen. Waar geef je de voorkeur aan?
‘Dat hangt van het soort optreden af. De Brave tour hebben we bewust in clubs gedaan omdat de intimiteit van het album in grotere zalen niet tot z’n recht komt. In Nederland deden we toen iets van tien optredens in kleinere zalen in plaats van één keer in Ahoy’. Ikzelf geef de voorkeur aan spelen in kleinere zalen. Grote zalen zijn ook prima, vooral als je een groot publiek hebt, maar als je alleen maar in grote zalen speelt wordt het vervelend, want je verliest het contact met het publiek en je verliest het contact met de andere leden van de band omdat je op een groot podium speelt en je ziet elkaar amper. Als ik terugdenk aan de Clutching At Straws tour… dat was een miserabele tour. Het was net alsof we toen ieder voor zich alleen aan het spelen waren, ik stond op een grote verhoging en ik had geen enkel contact met iemand van de band en je mist dan alle lol die je hebt zoals wanneer Pete bij me komt en me iets leuks vertelt. Kortom: je mist dan de interactie tussen de muzikanten op het podium die je wel hebt als je op een klein podium staat. Bovendien, ik stond zover achterop het podium dat ik de eerste rijen van het publiek niet eens kon zien, dus het contact met hen is er dan ook helemaal niet. Je vraagt je dan echt af: wat doe ik hier in vredesnaam? Je hebt dan niet eens het gevoel dat je voor een publiek staat te spelen, je speelt alleen maar voor dat geluid dat je hoort als je stopt met spelen.’

‘Eén of twee keer tijdens een tournee in zulke grote hallen of festivals, da’s prima, maar iedere keer: nee dank je wel! We hebben bijvoorbeeld in Mexico en in Rio in voetbalstadions gespeeld en de eerste keer dat je dat meemaakt is dat helemaal te gek, maar na een paar keer heb je dat echt wel gezien. Dus wat mij betreft speel ik liever in kleinere zalen. Vredenburg is groot genoeg. Als je in een band als Bon Jovi speelt, met alleen maar zulke stadions, dat lijkt me vreselijk langdradig. Ik heb het dan op een veel kleinere schaal zelf meegemaakt, maar ik moet er toch niet aan denken om iedere keer in stadions te spelen. Het wordt gewoon vervelend, het is gewoon de menselijke natuur, maar op een gegeven moment waardeer je het niet eens meer, want het doet je niets. Je kunt de mensen halverwege het stadion niet eens meer horen, laat staan zien.’

Is er nog wel eens contact tussen jullie en Fish?
‘Nou, eigenlijk alleen via onze wederzijdse advocaten. Hij is namelijk nogal inhalig en probeerde een aantal keren meer geld te ontvangen dan hem toekwam. Hij is een paar jaar geleden eens bij een optreden van ons geweest en toen hebben we na afloop nog even hallo tegen elkaar gezegd, maar da’s alles. We zijn indertijd niet voor niets uit elkaar gegaan en vooral de manier waarop hij met de split in de pers is omgegaan heeft er voor gezorgd dat we niet echt on speaking terms met hem zijn. Marillion is nu echt een vriendengroep, we zien elkaar ook buiten de studio en podia om, iets wat toen niet meer gebeurde. Omdat hij een moeilijke periode doormaakte hadden wij ook een rottijd. Nu is alles anders, gelukkig.’

Marillion website

(Gepubliceerd in NOIZE Rockmagazine #2 – 1993)

Interview: Harry Pater/Henry Knegt
Fotografie: Harry Pater

JETHRO TULL viert dit jaar zijn vijfentwintigjarig bestaan met een vierdelige cd-boxset met o.a. veel live-opnamen en outtakes uit de afgelopen kwart eeuw. Daarnaast doet de band rond Ian Anderson tijdens een uitgebreide wereldtournee veel landen aan, waaronder een uitverkocht Vredenburg in Utrecht. Bij onze oosterburen doet de band voornamelijk openluchtconcerten met een andere legendarische band als speciale gast: Procol Harum.

NOIZE sprak uitvoerig met bandleider, zanger en dwarsfluitist Ian Anderson, die zich als een zeer aangename gesprekspartner ontpopte. Toen een van ons hem vroeg zijn privé-exemplaar van de elpee “Thick As A Brick” te signeren vertelde Ian dat hij deze zelf niet eens meer had. Kortgeleden had hij nog een exemplaar te koop gezien, maar hij vond vijftig pond toch wel wat veel voor een tweedehandsje… We praatten over het verschil tussen heden en verleden, zoals wat betreft het opnemen van platen:

‘Het duurt tegenwoordig veel langer om een plaat op te nemen dan vroeger. Dat ligt in de eerste plaats aan het feit dat de sound perfect moet zijn voor de gevoelige oren van tegenwoordig. Sinds de uitvinding van de cd en andere audiotechnische verbeteringen moet je daar meer op letten. Vroeger kon je bijvoorbeeld niet teveel lage tonen op een elpee zetten, omdat de naalden en platenspelers en vooral de luidsprekers daar niet tegen konden. De hartslag op Dark Side Of The Moon van Pink Floyd bijvoorbeeld heeft heel wat mensen speakers en glaswerk gekost. Op cd komt die plaat pas goed tot z’n recht. Hetzelfde geldt voor onze platen. Veel van de muziek die je tegenwoordig hoort wordt gemaakt door de computer, het ritme is dan perfect, rekenkundig klopt het allemaal precies, maar toch mis ik dan het gevoel dat er bij hoort. Als je dan bijvoorbeeld teruggaat naar Baby Please Don’t Go van Them met Van Morrison, dan hoor je een enorm goede sound en een prima vertolking, die nooit beter had kunnen zijn met moderne apparatuur, samples en drumcomputers en zo.’

‘Ik denk wel dat de grote rockmuziek geweest is, je kunt het bijna niet meer verbeteren tenzij je erg origineel en goed bent. Iedere jonge rockfanaat heeft al zoveel muziek gehoord als hij een jaar of twintig is. Ze hebben al zoveel geschiedenis gehoord en ze worden erg kieskeurig omdat ze zo verwend zijn met de sound van vandaag de dag. Ze beseffen vaak niet hoe goed de muziek van “vroeger” wel niet is, alleen maar omdat de sound hen ouderwets voorkomt, ze doen vaak niet eens de moeite om door het “slechte” geluid heen te prikken om echt naar de muziek te luisteren. De goeden niet te na gesproken natuurlijk, want ik spreek vooral de laatste tijd regelmatig zeer jonge muziekfans die juist naar de oude bands uit de jaren zestig en zeventig luisteren in plaats van naar de moderne bands, omdat ze vinden dat die niet het door hen gewenste gevoel uitdrukken. De muziek van tegenwoordig veroorzaakt niet meer dezelfde mate van opwinding, dezelfde relevantie in sociaal en emotioneel opzicht in de gevaarlijke reis van puber naar volwassene als dat het geval was bij de mensen die opgroeiden met de muziek van de jaren zestig en zeventig. Wij proberen deze gevoelens in onze muziek te leggen, maar we moeten tegelijkertijd accepteren dat we moeten concurreren met de machines. Wij en andere bands zitten nu langer in de studio om alles kloppend te maken en om het gevoel van de “primitieve” rockmuziek van zo’n dertig jaar geleden te pakken te krijgen en dat valt absoluut niet mee. Het kan aan ons eigen gevoel liggen, maar wij zijn van mening dat de digitale opnamen, hoe mooi ze ook klinken, toch niet dàt warme gevoel geven als de ouderwetse analoge opnamen. Als je dan hoort van bands als Dire Straits, Simple Minds en Def Leppard die meer dan een jaar in de studio zitten om één plaat op te nemen… dat vind ik wel erg lang. Wij doen er ongeveer drie maanden over, maar als je ouder wordt gaat niet alles meer zo snel als je wel wilt en je hebt dan ook andere behoeften en bezigheden. Daarnaast wonen wij allemaal in verschillende plaatsen behoorlijk ver uit elkaar dus we zien elkaar ook niet al te vaak, alleen bij plaatopnamen en tijdens tournees eigenlijk. Ik heb geen vast plan bij het opnemen van een nieuw album, iedere keer probeer ik het weer anders te doen.’

Kun je vertellen hoe je songs schrijft?
‘Elke song heeft ook een andere ontstaansgeschiedenis, geboorte. Soms gaan we de studio in met geen enkel idee van wat we nu weer eens zullen gaan opnemen en dan ontstaat er spontaan iets tijdens het jammen. Dan weer kom ik met een complete song aanzetten en een andere keer gebeurt het dat ik met een beetje muziek en een kant-en-klare tekst kom en dat we samen de song arrangeren. Ik wil ook absoluut geen voorgekookt proces om een song te maken. Het moet iedere keer weer anders zijn. De ene keer begin ik met een titel, een andere keer heb ik een paar zinnen of een onderwerp in mijn hoofd, soms heb ik een hele melodie bedacht en soms een enkele riff van waaruit we dan een song fabriceren. Soms heb ik alleen een stukje song op fluit of op een ander instrument gemaakt en maken we van daaruit een song. De meeste songs die we op plaat zetten zijn niet ouder dan een jaar. Ik schrijf veel meer dan we op een plaat kwijt kunnen, dus selecteren we alleen de beste. De rest is dan niet goed genoeg. Het gebeurt maar zelden dat we een song gebruiken die we al eerder hebben laten liggen.’

Dus je werkt niet zoals Bruce Springsteen dat doet, die songs op een nieuwe plaat zet die hij soms al wel tien jaar eerder geschreven heeft?
‘Nee, zo werk ik niet. Als een song niet door de, zeg maar, eerste selectie komt, dan was die typisch niet goed genoeg, dus waarom zou-die dan later wel geschikt zijn? Heb je een nieuw album gemaakt dan ga je daarna op tournee om die plaat te promoten. Je hebt dan geen tijd om songs te schrijven. Dus alle ideeën worden niet gebruikt. Je moet maar zo rekenen: als je een idee had voor een song en je kunt het je later niet meer herinneren, dan is dat idee gewoon niet goed genoeg geweest. De meeste songs die wij opnemen zijn vlak voor of tijdens het opnameproces geschreven. Ik ben de gelukkige eigenaar van een eigen studio en ik ben de enige die erin mag, ik wil er geen vieze jonge rockers in hebben…’

Jullie zitten al meer dan twintig jaar bij dezelfde platenmaatschappij, Chrysalis, na eerst een paar jaar bij Island gezeten te hebben. Dat moet dus wel goed bevallen…
‘Niemand heeft een contract voor het leven en we hebben niet altijd een even goede verhouding, maar er is een zekere mate van loyaliteit tussen hen en ons. Ik werk in Engeland al drieëntwintig jaar met dezelfde ‘agent” en in de States al tweeëntwintig jaar. De meeste leden van onze crew zijn ook al vijftien jaar of langer bij ons. Je hoeft het natuurlijk niet overal mee eens te zijn, we hebben zelfs zeer regelmatig stevige aanvaringen, maar mede dankzij het feit dat we al zo lang samenwerken komen we er altijd weer uit zonder dat de ander het gevoel heeft iets verloren te hebben, hoewel wij natuurlijk niet altijd onze zin krijgen natuurlijk. De mensen in de platenwereld komen en gaan. Bij haast iedere nieuwe plaat heb ik weer met andere A&R mensen te maken en dan moet je je iedere keer weer opnieuw bewijzen aan een jonge gast die vaak nog nooit van je gehoord heeft en dus ook niet weet dat jij voor een gedeelte voor zijn salaris zorgt.’

Even een reisje langs Memory Lane. In 1972 verscheen het klassieke Jethro Tull album “Thick As A Brick”, met dat prachtige hoesontwerp: een complete uitvouwbare krant met allerlei echt lijkende artikelen en foto’s. Was het gemakkelijk om dat moeilijk realiseerbare hoesontwerp erdoor te krijgen bij de platenmaatschappij?
‘Terry Ellis was toen onze manager en zowel hij als Chrysalis waren er niet blij mee. Hij vond het een belachelijk idee, met name omdat hij het zelf niet bedacht had. Nu waren veel van zijn ideeën wel goed, al vond ik de hoes van Aqualung ook niet mooi. Niemand had ooit een debuutplaat gemaakt zonder de naam van de artiest of band op de hoes. De Thick As A Brick hoes kostte ons, dat waren Jeffrey Hammond-Hammond, John Evan, Roy Aldridge en ik, erg veel tijd en moeite. Het maken van de hoes kostte ons zelfs meer tijd dan het opnemen van de plaat! Maar we wilden dan ook iets anders dan anderen maken. We hebben er ook een aantal prijzen mee gewonnen èn de plaat heeft goed verkocht, dus het moet toch wel een goed idee geweest zijn. Bij latere persingen heeft Chrysalis echter gemeend de krant weg te laten en alleen een gedeelte van de voorpagina op de hoes af te drukken. Dus fans: alleen als je de hoes met de krant hebt heb je de originele versie! Ikzelf heb er niets eens een meer, ik gaf in het verleden nogal eens platen weg aan vrienden en bekenden, tot ik op een gegeven moment ontdekte dat ik er zelf geen exemplaar meer van had… Het hoesontwerp zie ik nog steeds als een beetje kunst en zeker een van de beste Jethro Tull-platenhoezen.’

Over onderscheidingen gesproken. Een paar jaar geleden kregen jullie een American Music Award, een Grammy, in de sector hardrock en heavy metal. Iets dat vriend en vijand verbaasde, alleen al de nominatie in die categorie al…
‘Het was voor ons ook een verrassing dat we in die categorie genomineerd werden. Ik werd opgebeld met die mededeling en toen vroeg ik wie er nog meer genomineerde waren. Dat waren Metallica, Iggy Pop en Jane’s Addiction. Ik zei toen: “Jongens, oppassen want we kunnen wel eens gaan winnen!” Niemand geloofde mij, want ze dachten allemaal dat Metallica zou gaan winnen. Zij zelf ook trouwens, want waarom zouden ze daar anders hebben opgetreden tijdens de uitreiking? Moet ik nog naar de States? vroeg ik aan de platenmaatschappij, want ik was toen bezig met het opnemen van de plaat. Ze zeiden dat ze me wel zouden bellen als dachten dat dat nodig was. Twee dagen vóór de uitreiking belde ik ze zelf maar weer eens op om te vragen of ik toch maar niet moest gaan. “Nee”, zeiden ze. “We denken toch niet dat je een kans maakt om te winnen, bovendien zijn Huey Lewis en Pat Benatar er ook al.” Toen werd ik opeens opgebeld vanuit de VS met de doodleuke mededeling dat we de Grammy gewonnen hadden. Veel journalisten waren kwaad, Metallica was kwaad en veel van hun fans waren kwaad omdat zij er live gespeeld hadden, dus namen zij aan dat de prijs wel naar hen zou gaan. Ook Alice Cooper was verontwaardigd, hij kon het onwillige publiek niet stil krijgen toen hij de Grammy wilde uitreiken. Aardige man verder hoor, die Alice. Maar hoe dan ook, het is nu eenmaal een feit dat Jethro Tull geen heavy metal band is en ook geen hardrock band. Maar ik daag iedereen uit om te bewijzen dat er in onze muziek géén hardrockinvloeden zitten, zeker als je naar onze live-shows kijkt. Onze live uitvoeringen bevatten veel hardrock elementen. Onder hardrock verstaan we harde riffs, keiharde drums, gierende gitaarsolo’s en gierende vocalen. Allemaal erg eendimensionaal dus. Muziek heeft meer elementen zoals drama, licht en schaduw, teksten, volume en tonen, en die horen er allemaal bij. Metallica is “red meat and potatoes” vind ik. Ik doe er wat salade bij, pastiches en zeebanket. Muziek maken is net als de liefde bedrijven vind ik, je kunt het snel op-en-neer doen of er samen iets moois van maken…’

Vind het muziek maken nog net zo leuk als 25 jaar geleden? 
‘Ik vind het erg leuk wat ik doe, dit is ook hetgeen ik het beste kan doen. Ik weet dat ik een van de beste tekstschrijvers in de rock’n’roll muziekwereld ben. Ik weet dat, maar als je geen Engelsman bent weet je dat niet omdat je dan bepaalde essentiële dingen mist, hoe goed je de engelse taal ook beheerst. Ik heb ook shit geschreven, maar ook songs waar ik erg trots op ben. Ik zit bij de bovenste twintig van beste songschrijvers. Ik ken niet veel mensen die net zo goed zijn als ik. Bob Dylan en Mark Knopfler zijn zeer goed. Ik heb die nieuwste Metallica cd een tijdje geleden gekocht, ik wilde toch eens weten waarom al die mensen dachten dat zij die Grammy hadden moeten krijgen en niet wij. De teksten zijn nog slechter dan die van Spinal Tap, ze zijn bij het infantiele af, zo slecht. Het zullen best wel aardige kerels zijn hoor maar ze zullen de geschiedenisboeken niet halen, ze zullen geruisloos verdwijnen zoals er zoveel geruisloos verdwenen zijn in de afgelopen dertig jaar.’

‘Hetzelfde geldt voor Bryan Adams vind ik. Hij vertegenwoordigt de middenklasse, hij speelt de “middle of the road” muziek van de rock & roll. Het is vriendelijke en geïndustrialiseerde rock & roll. Het klinkt goed, het zit goed in elkaar, hij ziet er goed uit en zingt goed, maakt goede video’s en goede concerten, maar hij zal de geschiedenisboeken niet halen. Ex-president Gorbatsjov bijvoorbeeld wel, evenals de Beatles, de Stones, Sex Pistols… Metallica en Bryan Adams missen dat beetje extra waardoor ze zich onsterfelijk maken. Jethro Tull? Wij zijn er bijna om een plaatsje in de geschiedenisboeken te krijgen, we werken er nog steeds aan. Als je ooit eens een slechte kritiek over Jethro Tull leest, de meeste zullen overigens sowieso negatief zijn, bedenk je dan wel dat Ian Anderson de baan van die journalist zó kan overnemen, maar dat dit andersom niet geldt! Ze moeten vaak een deadline halen en soms zien ze alleen maar de eerste drie songs van een optreden. Soms vragen ze zelfs van tevoren om de setlist, maar die krijgen ze niet van mij, want ik ga het hen niet gemakkelijker maken dan ze het al hebben. Als ze zo graag willen weten welke songs we spelen moeten ze tot het eind wachten. Op die manier krijg je ook een eerlijker verslag van een concert.’

Mick Box van Uriah Heep vertelde ons eens van een kritiek op een concert van hen dat op het laatste moment was afgelast…
‘… En natuurlijk werd het concert afgekraakt, of niet soms? Zulke figuren zouden en plein public aan de muur genageld moeten worden. Het is absurd dat zulke mensen zich journalist mogen noemen en dat ze er nog voor betaald worden ook! Toen ik zestien jaar was ben ik een keer naar de plaatselijke krant gegaan om mediacommunicatie en journalistiek te bestuderen. Dat accepteerden ze daar niet. Later wilde ik bij de politie en ook daar wilden ze me niet, dus toen bleef er voor mij niets anders over dan de muziek!’

 

https://jethrotull.com/

(Gepubliceerd in Music Maker #7, 2002)

Tekst: Harry Pater
Fotografie: Henry Knegt en Harry Pater (live)

Na vooral als hardrockgitarist naam gemaakt te hebben kwam de in 1952 in het Noord-Ierse Belfast geboren Gary Moore in 1991 met het album “Still Got The Blues”. Het werd z’n bestverkochte album tot nu toe en bevat onder meer de gelijknamige hit.
Daarna maakte hij nog een aantal bluesrockalbums waarvan “Blues For Greeny”, zijn eerbetoon aan de originele Fleetwood Mac gitarist Peter Green, de laatste was. Na twee geheel andere albums (die niet zo goed verkochten) verscheen begin maart het album “Back To The Blues”, dat in veel opzichten vergelijkbaar is met zijn eerste bluesplaat. Hoog tijd voor een gesprek met een aimabel gitarist.

‘Waarom ik weer terug naar de blues ben gegaan is heel simpel: ik had er weer zin in! Dat is dezelfde reden waarom ik ooit met de blues ben begonnen, ik heb het altijd fijne muziek gevonden en na twee totaal verschillende albums was ik er ook weer aan toe. De vorige was  “Different Beat” en die was heel erg anders dan anders, waarop ik veel met andere soorten en stijlen van muziek experimenteerde en die daarvoor heette “Dark Days In Paradise”, dat was een erg melodieuze op songs gebaseerde plaat. Nu wilde ik de studio weer in met een band om live de blues te spelen, want de vorige twee heb ik hoofdzakelijk in m’n eentje gemaakt. Deze keer wilde ik gewoon zo snel mogelijk opnemen want de vorige platen kostten me veel tijd, zo’n achttien maanden per stuk en daar had ik nu echt geen zin in. De platenmaatschappij had geen enkele invloed op deze beslissing, ik doe wat ik wil en zij moeten het gewoon uitbrengen, die status heb ik inmiddels al enkele jaren en als zij het niet willen uitbrengen dan doe ik het gewoon zelf, via internet bijvoorbeeld. Maar ze vertrouwen me.’

‘We hebben de nieuwe plaat in onze repetitieruimte opgenomen in Music Bank. We hebben het de Waterloo Sunset Studios genoemd. Er is daar een grote live ruimte die we normaliter gebruiken om te oefenen voor de tournees en daar zit een soort kantoor aan vast, een soort loggia, en die had een groot raam naar de live ruimte zodat het net leek of het een opnameruimte was. We besloten om daar te gaan opnemen op een 24 sporen Radar harddisk recorder en een groot mengpaneel en maakten daar onze kleine studio mee. Het haalde meteen alle druk weg, want we hoefden met niemand rekening te houden omdat men ons toch niet kon horen en bovendien hadden we alle vrijheid om te experimenteren en van alles uit te proberen omdat we niet in een dure geldverslindende studio zaten. De band was daardoor veel relaxter en bleek tot heel goede uitvoeringen van de songs in staat te zijn. Het was haast alsof we thuis aan het opnemen waren. Daarna heb ik nog twee weken in een echte studio gezeten om nog wat zang en overdubs te doen en te mixen. Volgens mij kan niemand aan de opnamen horen dat het niet in een ‘echte’ studio is opgenomen. De plaat klinkt zoals een bluesalbum in mijn visie behoort te klinken. Je houdt van die muziek of je houdt er niet van, maar met de opnamekwaliteit is niets mis.’

John Mayall
Gary speelt mee op het nieuwe album van bluesveteraan John Mayall, wiens album “Bluesbreakers” met Eric Clapton op gitaar tot zijn favoriete platen behoort en op de nieuwe cd van bassist/zanger Jack Bruce die van 1966-1969 samen met Ginger Baker en Eric Clapton het supertrio Cream vormde.

‘John Mayall was in dezelfde studio waar ik aan het overdubben en remixen was bezig met de opnamen van zijn cd ter gelegenheid van zijn veertig jarig jubileum en hij had daarvoor allerlei gasten uitgenodigd zoals Mick Taylor, Peter Green, Jeff Healey, Billy Gibbons of zoals hij zichzelf noemt Billy F. Gibbons, Otis Rush en dat soort mensen. Toen ik in datzelfde gebouw met een fotoshoot voor m’n nieuwe album bezig was kwam ik hem tegen en toen zei hij: “Hallo, ik ben John Mayall”, alsof ik dat niet wist! Ik vroeg of ik samen met hem op de foto mocht, want hij is echt een van mijn idolen, en dat wilde hij wel. Hij wilde me graag op een nummer laten meespelen dus of ik na de fotosessie wilde komen.’

‘Uiteindelijk ging ik met hem mee naar de studio en hij liet me de song niet eens horen, ik moest meteen een solo spelen die ik uiteindelijk in twee takes voor elkaar had. Het was geweldig om met hem te werken omdat hij een van mijn helden is en een van de mensen, naast Peter Green, die mij tot de blues hebben bekeerd toen ik nog heel jong was. Ik ben hem daar dan ook erg dankbaar voor en vind het een eer om door hem gevraagd te worden om met hem te spelen.’

Jack Bruce
‘Jack Bruce was met een album bezig waarop hij onder meer remakes heeft gemaakt van “White Room” en “Sunshine Of Your Love” en hij had Eric Clapton bereid gevonden om op een paar nummers mee te doen. Jack werkt met een stel Cubaanse percussionisten waardoor het natuurlijk nogal latinachtige muziek is geworden. Hij vroeg me of ik ook wilde meedoen op twee ballad-achtige nummers en behalve een goede vriend van me is hij natuurlijk ook een levende legende. Hij heeft nooit de waardering gekregen die hij verdiend heeft. Mensen denken vaak dat het Clapton was die al die mooie nummers van Cream zong en geschreven heeft, maar het was toch echt Jack Bruce! Hij is echt een geweldige muzikant en we hebben vrij regelmatig samengewerkt; hij zong op een van mijn soloalbums in de 1980s en we speelden samen op enkele soloplaten van Cozy Powell.’

BBM
‘In 1994 was ik met de opnamen voor een nieuw album bezig en toen vroeg ik Jack of hij wilde meedoen. Al gauw hadden we samen nummers geschreven en toen bleek dat de drummer die we wilden hebben, Gary Husband, verhinderd was en toen stelde Jack voor om Ginger Baker te vragen. Ik was daar gezien hun geschiedenis nogal verbaasd over maar wel enthousiast natuurlijk. Ginger zei meteen “ja” en toen we samen speelden was het me al meteen duidelijk dat dit geen soloplaat maar een bandalbum zou worden, want met zulke mensen ga je natuurlijk geen Gary Moore etiket op de plaat plakken. Er was geen hype, geen druk van buitenaf toen we eraan begonnen. BBM was dus geboren en we hadden veel succes, vooral bij de liveoptredens en met name die in Spanje waren heel erg goed. Uiteindelijk duurde het maar één album en één tournee omdat de druk van buitenaf te groot werd. We werden voortdurend met Cream vergeleken maar dat waren we natuurlijk helemaal niet, ondanks dat we live wel de nodige songs van die band speelden.’

Blues versus hardrock
‘Ik ben blij dat de meeste mensen me nu kennen als bluesgitarist en niet als hardrockgitarist zoals in de 1980s, want zo wil ik het ook graag. Tot aan 1989 speelde ik hardrock en ik was er zo zat van dat ik toen de blues weer oppakte, daar was het voor mij immers mee begonnen. Als je in de 1980s gitarist was dan moest je haast wel hardrock spelen als je wilde opvallen en je onderscheiden van anderen. Maar als ik er nu op terugkijk kom ik tot de conclusie dat het toch niet goed voor mij was. Hardrock spelen was stom! Het was niet slecht wat ik deed, sommige dingen waren zelfs heel goed, maar ik heb ook verschillende dingen gedaan waarvan ik nu niet meer begrijp waarom ik ze toen zo gedaan heb. Ik geloof dat ik toen aan mezelf wilde bewijzen dat ik een hardrockgitarist was maar als ik het nu hoor besef ik dat ik het niet echt zelf ben.’

30 jaar professioneel muzikant
‘Ik ben al op m’n zestiende begonnen en ben nu nog maar achtenveertig en speel dus al meer dan dertig jaar professioneel. Toen ik tien jaar was begon ik gitaar te spelen. Mijn vader was promotor in Noord-Ierland en organiseerde veel concerten en vroeg me of ik wilde leren gitaar te spelen. Toen ik acht jaar was heb ik geprobeerd om te leren pianospelen maar dat werd een grote mislukking. Toen ik een jaar of vijf was wilde ik al muzikant worden al wist ik toen nog niet welk instrument ik zou willen gaan bespelen. Toen mijn vader me dus voorstelde om te gaan gitaarspelen was ik meteen erg enthousiast. Hij nam me mee naar het huis van een vriend van hem en die had een gitaar voor me, zo’n grote Framus gitaar, van Duits fabrikaat. Het was een heel moeilijk te bespelen instrument vooral omdat de snaren zo dik waren. Ik besteedde erg veel tijd aan het onder de knie krijgen van die gitaar terwijl mijn vrienden me achter de bosjes stonden uit te lachen. In feite leefde ik vanaf dat moment in mijn gitaar en dat is nu nog steeds zo.’

‘Ik heb nooit muziekles gehad, het enige dat me geleerd is was het A akkoord. Mijn vader nam me al jong mee naar zijn ballroom waar hij al die bands liet spelen en daar zat ik dan al die gitaristen te bekijken en ze in de pauzes te vragen of ze me konden leren hoe ik bepaalde grepen en dergelijke moest uitvoeren en de rest heb ik mezelf aangeleerd, vooral door veel met platen en de radio mee te spelen van muziek van The Beatles en The Shadows en toen kwam Eric Clapton met het “Bluesbreakers” album van John Mayall en vanaf dat moment was ik verknocht aan de blues.’

‘Toen ik op mijn zestiende in mijn eerste band speelde, Skid Row, was ik al een bluesgitarist. Eigenlijk ben ik gewoon twintig jaar afgeleid geweest toen ik hardrock speelde. Toen ze mij vroegen om tot die band toe te treden vroeg ik hen of ze een bluesband waren. Ze zeiden nee en toen zei ik dat ik dan niet wilde, ik was toen al een bluespurist ondanks dat ik nog zo jong was. Maar ik ging toch maar met ze spelen omdat ze ook wel wat goede dingen hadden en omdat Phil Lynott in de band zat die toen alleen maar zong en dus nog geen basgitaar speelde. Het was best wel leuk maar het was niet de band die ik gekozen zou hebben als er iets te kiezen was geweest.’

Gitaren
‘Mijn eerste gitaar was de Framus met een f-gat en zonder element. Die gitaar kostte vijf pond en had van die vreselijk dikke snaren. Niemand kon op die gitaar spelen, zelfs gitaristen van vijfentwintig jaar niet, behalve ik. In feite leerde ik eerst het aller moeilijkste, want ik kan nu op alle andere gitaren spelen. Toen ik zo’n vier jaar later mijn eerste echte gitaar had, een Telecaster, kostte het me geen enkele moeite om daarop te spelen.’

‘Toen ik bij Skid Row kwam had ik een Gibson SG en daar speelde ik geruime tijd op tot die gestolen werd. Da’s nog een leuk verhaal trouwens. We speelden een afscheidsoptreden voordat we naar Londen gingen en daar was een vent die mijn gitaar jatte en deze onder het podium verborg. Toen ik in Engeland aankwam had ik dus geen gitaar dus kocht ik een Les Paul. Drie maanden later dook plotseling mijn SG weer op, want de dief had ‘m aan niemand durven aanbieden omdat iedereen wist dat het mijn gitaar was. Tot aan Collosseum II in 1977 speelde ik alleen op Gibson gitaren, waarna ik vooral op de Stratocaster speelde, al gebruikte ik ook regelmatig de Les Paul. Tijdens mijn hardrockperiode in de 1980s speelde ik voornamelijk op Fenders maar uiteindelijk kwam ik toch weer bij de Les Paul uit. Mijn favoriete gitaar is dan ook de Gibson Les Paul.’

‘In de hedendaagse blueswereld spelen veruit de meeste gitaristen op Strats, waardoor het moeilijk is om een eigen sound te krijgen. Alleen daarom al speel ik op een Les Paul om me van anderen te onderscheiden. Begrijp me overigens niet verkeerd: iedereen die op een Strat speelt klinkt natuurlijk als zichzelf dus ik bedoel niet dat ze allemaal op elkaar lijken! Ik hou vooral van de warme sound van de Gibson; ik speel overigens niet alleen op een Les Paul maar tegenwoordig vooral op de Gibson 355 uit 1960, die ook op foto’s op de cd-hoes te zien is. Het is eentje met een stereoschakelaar maar die is afgekoppeld dus eigenlijk is het een 335. Het geluid van die gitaar vind ik erg mooi en dat is dan ook degene die ik het meest gebruik op het nieuwe album. Het is een lekkere mooie grote rode gitaar, het is haast alsof je hem omhelst, zo fijn voelt hij aan. Maar live speel ik vooral op de Les Paul, ook omdat het meeste van het oude werk daar ook op gespeeld is.’

‘Gibson heeft sinds kort een Signature model van de Les Paul uitgebracht, die heel goed is. Ze hebben hem speciaal voor mij gemaakt en daarna vroegen ze of ze hem op de markt mochten brengen. Dit is overigens een van de goedkoopste Signature models die ze maken (kost ongeveer f 6895,– inclusief luxe koffer –red.). Ik ben dus nu officieel Gibson endorser maar dat schept me verder geen verplichtingen. Ik hoef er geen clinics mee te doen bijvoorbeeld, zoals ik in het verleden wel heb gedaan met John Hiseman. We hebben eind 1970s samen een week op de Musikmesse in Frankfurt opgetreden, ik was er om Fender gitaren en versterkers te promoten en hij een drummerk waarvan ik me de naam niet meer kan herinneren. Vreselijk vond ik dat, we speelden alle dagen meerdere keren en dat was heel hard werken. Overigens speel ik nog steeds met dikke snaren. Sommige anderen doen dat ook, zoals Kenny Wayne Shepherd, maar die proberen vooral Stevie Ray Vaughan te imiteren.’

Peter Green’s Les Paul
‘Het verhaal van de Les Paul van Peter Green zoals het werkelijk gebeurd is: Peter zat op dat moment in de fase van zijn leven waarin hij veel van zijn bezittingen wegdeed. Hij vroeg me of ik zijn gitaar wilde lenen en dat wilde ik maar wat graag, tenslotte was hij een van mijn grote helden, maar ik vroeg toch maar voor de zekerheid of hij dat echt wel wilde en hij bevestigde dat. Een paar dagen later belde hij me op en vroeg wat ik van de gitaar vond. Fantastisch zei ik. Hij vroeg of ik hem wilde kopen, waarop ik antwoordde dat ik dat niet kon betalen. Geeft niks zei hij, verkoop je huidige gitaar en geef het geld dat je daarvoor krijgt aan mij en dan is het net alsof we geruild hebben. Hij was totaal niet in geld geïnteresseerd in die tijd en wilde eigenlijk niet dat ik meer dan een gitaar had. Ik kreeg iets van honderdtwintig pond voor mijn oude gitaar terug en dat gaf ik hem toen waarna hij me zelfs nog iets teruggaf! Die Les Paul was in die tijd zeker vijf of zes keer meer waard dan wat ik ervoor betaalde, maar hij vond het goed zo. Ik zei hem wel dat als hij zijn Les Paul terug wilde hebben, hij het alleen maar hoefde te zeggen. Hij zei me dat hij dat niet wilde en hij heeft me inderdaad nooit gevraagd of hij hem terug kon krijgen, ook niet sinds hij weer terug in de muziekwereld is. Maar hij kan hem nog altijd krijgen hoor, het is en blijft zijn gitaar!’

‘De reden voor het “Blues For Greeny” album was dat ik hem wilde bedanken voor alles wat hij heeft gedaan en betekend voor de muziekwereld en voor mij. Hij was een fantastische gitarist, zanger en songschrijver en ik vond dat hij daar niet genoeg waardering voor kreeg. Bovendien was Peter Green degene die mij heeft ontdekt toen ik in Skid Row zat.  Hij stuurde zijn manager op ons af waarna onze carrière snel van start ging. Dus ik heb genoeg redenen om hem dankbaar te zijn. Toen hij zich plotseling terugtrok uit de muziekwereld liet hij een grote leegte achter, die maar moeilijk op te vullen bleek. Hij had een hele subtiele en warme manier van spelen, die eigenlijk niemand kon evenaren. Ik ben blij dat hij weer terug is, maar het is niet de Peter Green van toen en dat zal hij ook nooit meer worden, helaas. Hij speelt nu ook anders, meer jazzy.’

Oefenen
‘Ik oefen eigenlijk nooit maar speel wel heel veel. Ik heb thuis in vrijwel elke kamer wel een gitaar staan en daar zit ik dan altijd op te spelen als ik niets om handen heb. Ik oefen wel m’n vibrato’s en chorussen maar ik speel geen toonladders of zo. Vanwege het soort muziek dat ik speel moet ik wel regelmatig spelen om op niveau te blijven. Vroeger deed ik het allemaal zo snel en zo veel mogelijk, nu doe ik het minder snel maar zorg er wel voor het juiste gevoel te hebben. Ik ben ook een goede bassist, al zeg ik het zelf. Ik bespeel verder geen enkel ander instrument. Jeff Beck is trouwens ook een hele goede bassist. Ik speel zelf bas op heel wat van mijn platen, vooral als er geen bassist beschikbaar was, maar ik heb dat nooit vermeld. Ik zou niet altijd bas willen spelen, maar ik vind het een geweldig en heel belangrijk instrument.’

Gary’s website
Live speelt Gary Moore vooral op de Les Paul en hij gebruikt zowel Marshall als Fender buizenversterkers. Op zijn officiële en zeer uitgebreide webstek www.gary-moore.com kun je in het onderdeel The Warehouse zo’n beetje alle gitaren, versterkers, effectapparaten en dergelijke zien die hij in de afgelopen dertig jaar gebruikt heeft. Per e-mail kan zelfs informatie opgevraagd worden over wat hij wanneer gebruikt heeft.

Gary’s tips voor beginnende gitaristen
‘Probeer zo snel mogelijk een eigen stijl te ontwikkelen. Het geeft niet als je begint om andere gitaristen te kopiëren, dat hebben we allemaal gedaan, maar probeer zo snel mogelijk een eigen geluid te krijgen. Wees je bewust van je eigen stijl en geluid en speel muziek vanuit je hart en let niet te veel op techniek. Probeer origineel en jezelf te zijn als je jezelf serieus neemt en je serieus genomen wilt worden. Iedereen kan een ander kopiëren maar het is juist van groot belang dat je bewijst dat je een uniek en eigen sound en stijl hebt. Het is geweldig als je een goede techniek hebt, maar uiteindelijk is het meest belangrijke dat de muziek iets te vertellen heeft en dat er gevoel in zit. Mensen luisteren niet naar hoe goed iemand wel niet is maar naar het lied op zich. Er kan veel techniek in een song gestopt worden maar er komt vaak maar zo weinig gevoel uit, vind ik. Snel spelen is moeilijk, maar langzaam spelen en veel ruimte laten en daarmee gevoel tonen is veel moeilijker en wat mij betreft veel belangrijker. Tenslotte: wees spaarzaam met effecten en modieuze geluiden. Ik heb in de 1980s platen gemaakt die zo ongelooflijk uit die tijd klinken door het zogenaamd moderne geluid, dat ik me daar gewoon voor schaam!’

Barend en Van Dorp
Ter afsluiting van Gary’s promotiebezoek aan Nederland trad hij live op in het praatprogramma van Barend en Van Dorp. Na het interview wilde hij graag iets over dat programma weten en vertelde na de uitleg dat hij helemaal niet van dit soort programma’s houdt. Tijdens de lange live uitzending was op de achtergrond goed te zien dat Gary nogal onrustig was. Toen hij dan eindelijk mocht optreden besloot hij er maar een lekkere lange versie van ‘Enough Of The Blues’ tegen aan te gooien. De beide talkshowpresentatoren waren duidelijk zichtbaar not amused!

Gary’s favoriete gitaristen
‘Alle grote bluesgitaristen in feite: Peter Green, B.B. King, Albert King, Albert Collins, Otis Rush, Roy Buchanan, Eric Clapton in zijn jonge jaren vooral, Rory Gallagher, Jimi Hendrix, Jeff Beck, Carlos Santana, Hank Marvin, Stevie Ray Vaughan, The Edge, Jango Reinhardt en Paco DeLucia. Het zijn allemaal gitaristen die je meteen herkent, ook al hoor je maar een paar noten op de radio. Ze hebben allemaal hun eigen herkenbare stijl.’

Robert William Gary Moore was een Noord-Ierse gitarist, zanger, componist, tekstschrijver
Geboren: 4 april 1952, Belfast, Noord-Ierland, Verenigd Koninkrijk
Overleden: 6 februari 2011, Estepona, Spanje

Portretfoto’s
Live foto’s: Hotel The Grand, Amsterdam, ??.??.2001 of 2002
Parkpop, Zuiderpark, Den Haag, 24.06.1990
Bospop, Sportpark Boshoven, Weert, 8.07.2007

http://www.gary-moore.com/

(Gepubliceerd in Musicmaker 08-2008)

TEKST: HARRY PATER
FOTO’S: HARRY PATER en HENRY KNEGT

Begin juli deed The Alan Parsons Live Project twee concerten in ons land, als onderdeel van een korte Europese tournee (zes concerten in vier landen), nadat hij in april ook al in Europa speelde, waaronder op vijf Night Of The Proms concerten. Voorafgaand aan het optreden in Rijssen sprak Musicmaker met de legendarische Alan Parsons (20 december 1948). Legendarisch? Wie op zijn CV kan zetten als technicus meegewerkt te hebben aan drie wereldberoemde Beatles-albums en het Pink Floyd magnum opus The Dark Side Of The Moon, kan met recht legendarisch genoemd worden.

Nadat Alan Parsons zijn avondmaaltijd heeft verorberd na een uitgebreide soundcheck, schuift hij aan in een rumoerig bijzaaltje van Lucky & Co. in Rijssen. Het personeel is druk bezig met afruimen, terwijl in de concertzaal het voorprogramma al begonnen is. Kortom: niet de meest ideale omgeving voor een intiem gesprek, zo lijkt het. Maar dat valt gelukkig heel erg mee. Hoewel we niet veel tijd krijgen toebedeeld antwoordt Alan rustig en uitgebreid op onze vragen.

Zo’n korte tournee, kan dat eigenlijk wel uit?
‘Nou, ik zou het niet eens een tournee durven noemen. Het zijn maar zes optredens in vier landen, we zijn naar Spanje gevlogen en vandaar gaan we ook weer terug naar huis. We werden gevraagd om te komen, we krijgen er voor betaald en vinden het leuk om op te treden en dus zijn we gekomen. We hebben alleen het hoogstnodige bij ons, dus onze gitaren, bekkens en samples. De lokale promotor moet ervoor zorgen dat de rest er is, dus de juiste keyboards, versterkers, microfoons, PA-installatie en dergelijke. Dat heeft in het verleden overigens nog wel enkele keren tot problemen geleid, want het is gebeurd dat de promotor niet het geëiste keyboard had gehuurd maar een ander type. Maar ja, daarin doen de samples die we nodig hebben het niet. Gelukkig is onze crew altijd zo’n drie uur eerder in de zaal aanwezig dan wij en zij controleren altijd meteen of alles klopt wat in de rider staat. Dus als er iets niet klopt dan heeft de promotor nog drie uur de tijd om met de juiste spullen te komen. Tot nu toe is het altijd nog goed gekomen. En of het financieel uit kan… kijk, ze willen ons hebben en dus betalen ze wat we vragen. Deze keer moesten we overigens zelf wel behoorlijk wat extra geld betalen om onze spullen mee te kunnen nemen, zo’n 1200 euro voor extra gewicht op de heenweg, dus dat zal op de terugweg ook wel zoiets zijn. En natuurlijk is het iedere keer weer afwachten of de spullen die je hebt ingecheckt bij aankomst ook op de bagageband liggen. De samples nemen we altijd in onze handbagage mee, want je weet immers maar nooit!’

In de tijd van The Alan Parsons Project (APP) werd nooit live opgetreden. Waarom eigenlijk niet?
‘Dat komt vooral omdat mijn toenmalige compagnon Eric Woolfson dat niet wilde. Op zich had het wel gekund, vooral omdat we meestal met dezelfde muzikanten werkten en ik weet zeker dat we ook geluidsbepalende vocalisten als Colin Blunstone en John Miles wel hadden kunnen krijgen, als we er maar genoeg voor betaald zou worden, wat volgens mij geen probleem zou zijn geweest. Begin jaren ’90 besloot ik om toch op pad te gaan met muziek van APP, we hadden toen al een stuk of tien albums gemaakt, dus voldoende geschikt materiaal om live uit te voeren. Eric wilde niet dat het APP genoemd zou worden, omdat hij er niet aan wilde meedoen en APP was immers Eric en mij. En dus heb ik het Alan Parsons Live Project genoemd, zodat iedereen meteen wist dat het mijn project zou zijn. Verschillende vaste APP-muzikanten wilden meteen meedoen, zoals Ian Bairnson. De eerste jaren was het dan ook een voornamelijk Britse band, waarmee we ook de live-cd Alan Parsons Live hebben opgenomen. Na mijn verhuizing naar de States heb ik een Amerikaanse band geformeerd; we zijn nu al een jaar of vijf samen en dat gaat werkelijk fantastisch. Het zijn niet alleen geweldige muzikanten, maar onderling gaat het ook heel plezierig. De band bestaat uit: Godfrey Townsend op gitaar, Steve Murphy op drums, P.J. Olsson als leadvocalist, John Montagna op bas en Manny Focarazzo op keyboards. Ikzelf speel akoestische gitaar, keyboards, percussie en ik zing, evenals alle andere bandleden.’

Hoe kwam je als jong broekie bij platenmaatschappij EMI terecht?
‘Toen ik van school kwam wilde ik niets liever dan in de muziekwereld terechtkomen. In mijn vroege jeugd had ik piano en fluit gestudeerd, maar daar lag toch mijn talent niet. Gitaarspelen leerde ik ook, maar ik was geen virtuoos. Mijn interesse lag echt bij de techniek en dan vooral de opnametechniek, ik wist daar eigenlijk niets van maar wilde er wel alles van weten. In die tijd waren daar nog helemaal geen opleidingen voor en dus moest je het in de praktijk leren. Ik solliciteerde bij EMI en kwam terecht bij hun tape-duplicatiecentrum. Ik moest daar vooral gemixte multitrack tapes kopiëren naar stereotapes, waarna die multitrack tapes opnieuw gebruikt konden worden, want die waren erg duur, ook al ging het meestal slechts om vier sporen per tape. Een van de eerste opnamen die ik daar hoorde waren die van Sgt. Pepper, ik wist niet wat ik hoorde, zo fantastisch klonk dat. Na korte tijd werd ik overgeplaatst naar de Abbey Road Studio’s, die toen nog helemaal niet zo bekend waren. Ik werd daar assistent opnametechnicus en had het geluk dat The Beatles toen nog steeds bezig waren met Sgt. Pepper. Ik heb daar toen heel veel geleerd van met name Geoff Emerick [de vaste technicus van Beatles-producer George Martin, HP]. Het was fantastisch wat ze daar geluidstechnisch deden, met maar vier tot acht sporen, meer was toen nog niet mogelijk. Later werkte ik ook mee aan de elpees Abbey Road en Let It Be en vooral aan het legendarische ‘rooftop concert’ van the Beatles [waarbij de band voor het laatst live optrad bovenop het dak van het kantoor van het Beatles-label Apple in Londen, HP] bewaar ik hele goede herinneringen, ik was daar heel intensief bij betrokken. Omdat ik ook graag knutselde met technische apparatuur heb ik ook heel veel gesoldeerd en dergelijke in de Apple studio’s. De meeste spullen daar heb ik aangesloten en er ook veel mee gewerkt. Het was dan ook fantastisch om met the Beatles te mogen werken, al waren het vaak heel lange dagen en nachten. Een geweldig boeiende en leerzame tijd was dat.’

Toch komt jouw naam op geen van de hoezen van deze platen voor…
‘Dat klopt, dat gebeurde toen gewoonweg niet. Alleen Geoff Emerick’s naam werd vermeld, maar die van mijn collega’s en mij niet. Mijn naam werd pas genoemd toen ik aan Paul McCartney’s Wings Wild Life meewerkte.’

Na het uiteenvallen van the Beatles werkte je dus aan het opnemen van het solowerk van Paul McCartney en later van Wings. En ook George Harrisons meesterwerk All Things Must Pass staat op je CV.
‘Daaraan zie je dus meteen dat de samenwerking voor die Beatlesplaten ook hen goed bevallen is. Werken met George was ook geweldig, dat was zo’n aardige man! Door het werken met de (ex) Beatles werd mijn naam steeds bekender en werd ik vaak specifiek gevraagd, hoewel het normaal gesproken zo was dat er per opnameweek werd bekeken wie er van de geluidstechnici in huis was. Ik had veel geluk omdat projecten waaraan ik als producer werkte succesvol werden. Ik had meteen al grote hits met The Hollies, twee nummer ééns met Cockney Rebel en daarna het succes met Al Stewart’s album Year Of The Cat.’

En toen kwam je achter de knoppen te zitten bij Pink Floyd’s The Dark Side Of The Moon…
‘Inderdaad, en dáár werd mijn naam toen wel duidelijk op vermeld. Helaas was ik in vaste dienst bij EMI en dus kreeg ik gewoon, en goed, betaald, maar deelde ik niet mee in de opbrengst van de verkopen. Nu, vijfendertig jaar later, is het nog altijd een van de bestverkopende albums in de popmuziek. Maar goed, behalve dat het fantastisch was om met Pink Floyd te werken en ik daarbij alle vrijheid kreeg om te experimenteren met geluid – wat ze zelf ook graag deden – heeft deze plaat echt mijn naam gevestigd. Hierna werd ik veel gevraagd omdat men mijn werk kende, en dat waren vaak hele grote namen.’

Toch vind ik het vreemd dat jij niet betrokken bent geweest bij de SACD-surround remix van dat album.
‘Ben ik helemaal met je eens. Sterker nog, ik kan er nòg kwaad om worden! Ze hebben me niet eens benaderd om me te vertellen dàt ze ermee bezig zouden gaan. Indertijd heb ik ook de quadrafonische remix gemaakt die toen op hoogwaardig vinyl werd uitgebracht. Dáár waren de heren zeer tevreden over. Maar misschien zijn ze dat vergeten… Inmiddels zwerven er wereldwijd bootleg dvd’s met daarop deze remix. Zelfs gerenommeerde hifi-tijdschriften schrijven daarover dat deze remix ver te prefereren is boven die SACD-remix. Die lijkt meer op twee keer stereo dan echt surround geluid, zo is mij verteld, want ik heb ‘m zelf niet. En dat die bootleg veel verspreid wordt vind ik alleen maar een bevestiging van mijn mening. Dat ik daar geen cent aan verdien vind ik niet erg; tenslotte verdien ik aan geen enkele versie van Dark Side iets.’

En dat terwijl je inmiddels bekend staat als surround soundspecialist.
‘Ja, ik vind het echt fantastisch om daarmee te werken. Het is heel jammer dat de muziekindustrie daar geen oog of oor voor heeft, zij richten zich liever op het inferieure mp3-gedoe. Net alsof je van 33 toeren vinyl teruggaat naar 78 toeren bakeliet, als je begrijpt wat ik bedoel. Mijn albums A Valid Path (2006) en On Air (1996) zijn respectievelijk als dualdisc en als dts-cd uitgebracht, beiden dus in surround geremixt. Ik vind het heel jammer dat nieuwe albums niet standaard worden uitgebracht als dualdisc, audio-dvd of dvd-audio. SACD heeft het niet gehaald, vooral omdat je daar een aparte speler voor moest aanschaffen. Muziekdvd’s worden wel allemaal in surround uitgebracht, waarom dan de audio albums niet? Ik begrijp dat niet. Zelfs op een goedkoop home cinema setje klinkt een surround opname al vele keren beter dan de stereoversie ervan!’

Sinds 2006 zijn zo ongeveer alle APP albums opnieuw uitgebracht met bonustracks. Helaas geen surround versies. Hoe zit dat?
‘Ik zou dat heel graag willen, maar de platenmaatschappij vindt dat te duur omdat er volgens hen een te kleine markt voor is. Ik zou zeggen: breng ze als dualdiscs uit, dus op de ene kant de stereo cd versie en op de andere kant de surround dvd versie. Maar ja… Voor die re-releases hebben ze Eric Woolfson en mij gevraagd of we nog materiaal voor bonustracks hadden en die hadden we. We wisten niet dat er nog zoveel geweldig materiaal was! Eric en ik hebben hierover trouwens geen direct contact gehad, maar we bleken het eens te zijn in onze keuze voor bonustracks. De nieuwe versie van onze eerste album Tales Of Mystery And Imagination Edgar Allan Poe kan ik je echt aanraden! Daar zit een bonusdisc bij die helemaal vol staat met werkelijk prachtige versies. Voor de compilatie The Dutch Collection, die elders The Essential Alan Parsons Project heet, waren we het ook snel eens over de tracklisting. Eric vertrouwde mij volledig in de remixen. Die tracks heb ik overigens ook in surround gemixt en die versies zijn op een promodisc terechtgekomen. Ik had verwacht dat daarna meteen besloten zou worden om alle APP albums in surround te remixen, maar helaas. En om het nu allemaal zelf te gaan financieren en uitbrengen… nee, daar begin ik vooralsnog niet aan.’

Waarom werk je niet meer met Eric Woolfson samen?
‘Ik wil voorop stellen dat we prima hebben samengewerkt, hij is een geweldige songwriter en gaf mij als componist en producer alle ruimte. Maar op een gegeven moment was het gewoon over. Hij wilde meer in de richting van musicals terwijl ik juist wilde gaan optreden. We zijn overigens nooit dikke vrienden geweest en het is ook al lang geleden dat we elkaar zagen en spraken. Maar het is goed zo, hij is gelukkig en succesvol met zijn projecten en ik met de mijne.’

Waar ben je nu mee bezig, naast nu en dan optreden? 
‘Momenteel ben ik niet met welk muziekproject dan ook bezig, al word ik nog steeds veel benaderd om ergens aan mee te werken. Maar ik ben erg selectief in het maken van dergelijke keuzes; voor het geld hoef ik het niet te doen, dus ik moet er echt een uitdaging in zien wil ik er aan beginnen. Wel ben ik sinds enkele maanden bezig met de opnamen van een tv-serie over opnametechniek. Ik interview daarvoor geluidstechnici, producers en bekende muzikanten over hun ervaringen en voorkeuren bij het opnemen in verschillende studio’s, met verschillende apparatuur en verschillende technici en producers. We hebben net een pilot klaar, waarmee we binnenkort de markt op gaan. Ik hoop dat we het voor elkaar krijgen om de serie aan Discovery te slijten, dan wordt de serie wereldwijd uitgezonden. De serie is vooral bedoeld voor mensen in de muziekwereld, maar is ook zeer interessant voor het grote publiek. Ik kijk daar erg naar uit!’

 

www.alanparsonsmusic.com

 

 

 

(Gepubliceerd in Musicmaker #10-2009)

John Fogerty, de grote man achter het legendarische Creedence Clearwater Revival en componist-tekstschrijver van klassieke hits als Bad Moon Rising, Who’ll Stop The Rain, Rockin’ All Over The World en Proud Mary, is de afgelopen tien jaar actiever dan ooit tevoren. Ongeveer om de twee jaar brengt hij een nieuw soloalbum uit en sinds 2004 komt hij jaarlijks naar West-Europa om te toeren.

Net na het uitkomen van deze Musicmaker ligt de live-dvd/2cd Comin’ Down The Road in de winkels, die vorig jaar in Londen werd opgenomen. Half september ontving hij de Award voor Lifetime Achievement For A Songwriter van de Americana Music Association in Nashville, hèt mekka van de americana en country muziek. Ruim twee weken eerder verscheen zijn tweede country album in 36 jaar: The Blue Ridge Rangers Rides Again. Een album dat over het algemeen gunstig wordt ontvangen door de pers, al zijn niet al zijn fans blij met deze switch van de inmiddels 64-jarige rocker.

TEKST EN FOTO’S: HARRY PATER

Ik hoorde dat je in New York hebt opgetreden.
‘Dat klopt, we deden een concert bij de rivier. Op een dok, zou je kunnen zeggen. En dat was erg interessant. Het was met mijn vaste band plus een aantal extra muzikanten voor het Blue Ridge Rangers (BRR) album.’

Zullen we het eerst eens over dat album hebben. Ik heb het inmiddels heel wat keren gedraaid en eerlijk gezegd vind ik het een fijne plaat.
‘Dank je wel, dat vind ik ook!’

Uiteraard ken ik een aantal van de songs op het album, maar het merendeel was onbekend voor mij. Was je altijd al van plan om deze songs op te nemen, of… kortom: waarom heb je voor deze songs gekozen?
‘Het zijn allemaal songs die ik al heel lang ken. Ze waren geen geheim voor mij, zou ik kunnen zeggen. Ik koos de meeste songs zelf uit, hoewel mijn vrouw Julie me heel erg geholpen heeft op dit album, met een aantal van haar keuzes. Het ging uiteraard om songs die ik al kende, maar zij gaf me nieuwe redenen om deze songs te doen.’

Kun je daar wat voorbeelden van geven?
‘De eerste of in elk geval een van de eersten waar zij mee aankwam was When Will I Be Loved. Het was echt haar idee om dit nummer te doen en om het als duet met Bruce Springsteen te doen. Als iemand met zo’n voorstel komt zeg je al snel “OK honey”, maar of het er dan ook werkelijk van komt is natuurlijk een heel ander verhaal. Maar gelukkig liep het allemaal gesmeerd, Bruce wilde het graag doen, we namen het op, het was erg plezierig en ik ben zeer tevreden over het resultaat. Maar in dit geval moet ik zeker alle credits aan Julie geven omdat zij het allemaal geregeld heeft.’

Het eerste BRR album verscheen 36 jaar geleden. Wat deed je besluiten om nu pas deze plaat te maken?
‘Dit was ook Julie’s idee! Ik was erg druk bezig met de live-opnamen die we vorig jaar, in 2008, in de Royal Albert Hall in Londen maakten. Ik zat daar middenin toen zij ineens aan me vroeg: “Weet je nog dat BRR album, dat je ooit maakte, waarom doe je niet nog eens zoiets? Want dat was heel erg mooi.” Ik keek haar eens aan en ik dacht bij mezelf: wauw! Ik wist niet eens dat ze die plaat kende, want we hebben er volgens mij haast nooit over gepraat. Ik raakte meteen enthousiast en wilde meteen aan de slag met een nieuw BRR album, want zoals je ongetwijfeld kunt horen hou ik heel erg van deze soort muziek en het was dan ook geweldig om hiermee bezig te gaan en een plaat op te nemen.’

Vertel eens over het opnameproces van dit album.
‘De eerste BRR plaat nam ik helemaal in mijn eentje op, ik bespeelde alle instrumenten, zong alle partijen en produceerde de plaat. Ik was een echte one man band dus. Al die jaren geleden, kort nadat dat album uit was, beloofde ik mezelf dat ik als ik ooit weer eens een dergelijk album, met deze muziekstijl, zou maken, dat ik dan met echte en goede mensen wilde werken, met goede muzikanten die deze stijl goed beheersen. En dat is in feite wat er nu is gebeurd. Iedereen was op hetzelfde moment aanwezig in de studio en we namen deze songs min of meer live op. Daarna zijn er wel wat overdubs gedaan. Zo zong ik mijn partijen opnieuw in omdat er teveel geluid in mijn vocaltracks zat, omdat immers iedereen tegelijkertijd speelde en mijn zangmicrofoon pikte dat ook op en dus was er teveel overspraak en deed ik de zang opnieuw toen iedereen weg was. Bovendien kun je je dan veel beter concentreren op het zingen. Ook liet ik de muzikanten die de fiddle en de steelguitar bespeelden terugkomen om ze hun partijen opnieuw in te laten spelen als ze dat wilden. Misschien waren ze niet tevreden over een of meer partijen of hadden ze betere ideeën voor een partij en dan konden ze dat doen. Met andere woorden, hoewel we de muziek live gespeeld en opgenomen hadden konden de solo-instrumenten overgedaan worden als ik of als men dat nodig vond. Uiteindelijk gebruikten we maar een klein beetje van de overdubs en het meeste wat je hoort zijn de live gespeelde partijen. Wat ik eigenlijk wil zeggen is dat ik alle muzikanten toestond, nee ik moedigde ze aan, om hun bijdrage aan de opname die ik probeerde te maken zo goed mogelijk te doen. Ik moedigde ze dus aan om hun invloed zo groot mogelijk te maken, vooral omdat het hier gaat om topmuzikanten in hun genre en op hun instrumenten. Ze konden echt op hun best opereren. Ik benadruk dit omdat het meestal zo gaat dat als mensen een plaat maken ze er pas over gaan nadenken als de muzikanten al weg zijn en dan is het meestal al te laat.’

Heb je veel met je muzikanten gerepeteerd voordat je de studio inging?
‘Nee, we deden dat voornamelijk in de studio. Ik liet de muzikanten de songs zien en in sommige gevallen de oude en vaak de originele versies horen en dan vertelde ik hoe ik ze wilde doen en of ik eventueel bepaalde dingen anders wilde doen. Daarna maakte ik een soort van kaart waarop vermeld werd wat ieder voor zich moest doen om te voorkomen dat het anders een chaos zou worden met zoveel muzikanten die tegelijkertijd spelen. Ik werkte dat uit terwijl de muzikanten erbij zaten en daarna speelden we het een paar keer zoals ik dat bedacht had. We zaten allemaal in een ruimte bij elkaar, een beetje zoals je dat wel kent uit de ouderwetse countrymuziek dat alle muzikanten samen op de veranda zitten te spelen, zoals dat vroeger ging. En als dan bleek dat de muziek geschikt was voor de desbetreffende song gingen we allemaal naar ons plekje achter de microfoon en begonnen we op te nemen.’

Toen bekend werd dat je met dit album bezig was werd de naam T Bone Burnett genoemd als co-producer. Maar ik zie zijn naam nergens staan… Wat is er gebeurd?
‘Hij heeft het uiteindelijk niet gedaan. Na een bepaald punt deed hij niet meer mee met het werken aan het album. Het is eigenlijk niet aan mij om hier iets over te zeggen omdat ik niet weet wat de redenen hiervoor zijn. In eerste instantie zou hij inderdaad meedoen maar op een gegeven moment veranderde hij van mening en dus ging ik alleen door en maakte de plaat af. Maar eigenlijk gebeurde het heel vroeg in het proces, hij had zijn eigen redenen en ik zou er niets over moeten zeggen omdat ik niet weet wat die redenen zijn.’

Op de bonus-dvd bij het album vertel je dat je het bijna niet durfde om Bruce Springsteen, Don Henley en Timothy B. Schmit van de Eagles te vragen. Dat begrijp ik niet helemaal.
‘Ja kijk, het gaat hier om prachtige artiesten, grote sterren en heel belangrijke muzikanten en volgens mij is het normaal dat je nerveus of zelfs een beetje bang bent, haha, om ze om een grote gunst te vragen. En je weet zeker dat het een geweldige opname zal worden als zij meedoen, maar ja… dat is mijn idee. Misschien denken zij er wel heel anders over of hebben ze het heel druk, begrijp je? Je wilt iemand eigenlijk liever niet lastig vallen, maar je vindt het idee zo goed dat je het op z’n minst moet proberen. En iedereen kan natuurlijk zowel ja als nee zeggen, zo simpel is het. Dus ja, ik moet toegeven dat ik niet zeker was wat het antwoord zou zijn, en ik was er zeker zenuwachtig over maar ze waren allemaal geweldig en deden hun uiterste best om er iets geweldigs van te maken voor deze plaat.’

OK, maar dan nog. Bruce Springsteen staat er om bekend een groot fan van je te zijn. Hij speelt heel vaak verschillende songs van je. Jullie zijn bevriend…
‘Het komt vooral doordat hij heel erg druk was in die periode. Het was eind januari of begin februari, in elk geval een week nadat hij bij de Superbowl had opgetreden. En hij trad ook op bij de inauguratie van Barack Obama, hij had net zijn tweede album binnen een jaar uitgebracht en hij stond op het punt om aan een wereldtournee te beginnen, dus ja… je kunt zeggen dat hij het heel druk had op dat moment en dus aarzelde ik om hem te benaderen. Maar gelukkig vond hij een gaatje om samen op te nemen in zijn studio en dat was geweldig.’

Dat Bob Clearmountain de mix deed en Bob Ludwig de mastering, beiden vooral ook bekend door hun werk met The Boss, heeft dat ook met Bruce te maken?
‘Nee, dit zijn twee zeer getalenteerde mensen en naar mijn mening zijn zij de besten ter wereld en daarom werkte ik met hen. Ik wil echt met de allerbeste mensen werken, vooral bij deze plaat. Daarom heb ik hen gevraagd om me te helpen.’

Jij speelt op het album vrijwel uitsluitend akoestische gitaar. Waarom is dat?
‘Omdat ik me vooral wilde concentreren op de kwaliteit van de muziek, de opname en de arrangementen wilde ik niet alle gitaarpartijen zelf doen. En een belangrijke reden is dat ik Buddy Miller op gitaar had. Buddy is een van de allergrootste Telecasterspelers uit Nashville en tijdens deze sessies merkte ik dat hij ook een geweldige en diepzinnige muzikant is, die vanuit zijn hart speelt, het is echt fantastisch hoe hij speelt. Dus op deze manier kon ik me concentreren op de akoestische gitaar, wat heel belangrijk is ook al zal dat niet meteen opvallen. Het is bijna even belangrijk als de drum, omdat het zo’n belangrijk deel van het ritme is in de uitvoering van de songs. Dit is wat ik ook graag op het eerste BRR album had gedaan. Waarschijnlijk is sowieso het eerste wat ik bespeel de akoestische gitaar. Ik kon me daarom ook volledig concentreren op het arrangement en het luisteren naar wat de andere muzikanten aan het doen waren. En ik kan het niet vaak genoeg zeggen: Buddy Miller is een geweldige gitarist!’

De meeste drumpartijen worden niet door je vaste drummer Kenny Aronoff gespeeld maar door Jay Bellerose. Waarom?
‘Jay Bellerose heeft een heel unieke benadering van het bespelen van de drums. In sommige gevallen klinkt het heel akoestisch wat hij doet. In veel gevallen gebruikt hij niet eens een hihat of een crash bekken en soms geen enkel bekken. Hij speelt voornamelijk op de kickdrum, de bassdrum en de snare en, heel grappig, hij draagt kleine ‘shakers’, die wel wat lijken op maracas maar dan kleiner. En hij draagt ze aan zijn voeten en aan zijn handen, waardoor je een soort shakersound krijgt maar het is haast onzichtbaar of onhoorbaar, het is een heel klein signaal maar het is een erg belangrijk onderdeel van wat hij doet. Het beste voorbeeld daarvan is de song Paradise, waarbij het in het begint lijkt alsof er bijna geen drummer is, maar ineens verschijnt hij en het is echt een verrassing als je naar dat nummer luistert. Paradise is een van mijn meest favoriete songs van het album, ik hou echt van dat nummer.’

Toen ik je twee jaar geleden sprak vertelde je dat je vond dat Déja Vu te veel country was en dat daarom Revival veel meer een rock & rollplaat was geworden. Nu toch een countryplaat. Wat betekent dit voor de volgende cd?
‘Je begrijpt natuurlijk dat ik altijd mijn mening kan herzien, maar zoals ik nu hier zit kan ik me voorstellen dat mijn volgende album weer meer rock & roll zal worden. In mijn hart zwalk ik heen en weer tussen deze twee werelden en ook een beetje richting de blueswereld. Ik heb nog nooit een traditionele bluesplaat gemaakt zoals Eric Clapton dat deed met From The Cradle, wat ik een geweldige plaat vond. Ik zwalk dus steeds heen en weer tussen al deze muziekstijlen. In Creedence Clearwater Revival zat heel wat country, vooral in mijn aanpak van de muziek van Creedence, maar in die tijd haalden de mensen dat er niet uit omdat het allemaal van één band was. Als ik denk aan songs als Lodi en Lookin’ Out My Backdoor, die waren toch behoorlijk country en zelfs Bad Moon Rising was dat. Maar het werd allemaal geaccepteerd als onderdeel van één rock & rollband.’

Je vrouw Julie wordt genoemd als executive producer van het album. Wat betekent dat in dit geval?
‘Allereerst omdat het maken en opnemen van deze plaat haar idee was, maar dat is natuurlijk niet genoeg om een producer credit te krijgen. Maar vanaf het begin dat er over de muziek werd nagedacht, zelfs nog voordat ik de songs begon te selecteren, hielp ze me heel veel met… hoe zal ik het zeggen… zij keek naar mijn lijst met songs en zei dan “oh, deze vind ik leuk, nog leuker dan die” en dergelijke. Dat komt vooral omdat ik een heleboel songs leuk vind en je toch niet alles kunt selecteren. Later kwam zij met suggesties als Garden Party en When Will I Be Loved, wat echt heel belangrijke songs waren voor het maken van dit album, hoe geweldig het ook is. En zij regelde ook allerlei details, zoals telefoontjes naar muzikanten en naar bedrijven en mensen die betrokken zijn bij het opnameproces, wat ik dus niet hoefde te doen. En zeker ook met alles wat te maken heeft met de verpakking van de cd, dus het artwork en de foto’s en de betrokken fotografen, zij zat daar bovenop. Ik hoefde me over al die zaken geen zorgen te maken en kon me volledig concentreren op de muziek. Kortom: de executive producer credit verdient ze volkomen bij dit album door alles wat ze gedaan heeft. Ze heeft mij ontzettend goed geholpen.’

In november ga je door de States toeren met je Blue Ridge Rangers Band. Heb je ook plannen om hiermee naar Europa te komen?
‘Dat is wel onze bedoeling ja. Ik stel me voor dat dit zeker volgend jaar, 2010 dus, te doen, maar ik weet nog niet precies wanneer. Maar we praten wel over al die tournees op dit moment, maar we maken nog niets bekend tot alles rond is. Want we willen niet zaken bekend gaan maken die nog niet zeker zijn en dat we ze dan later moeten terugnemen, dat is niet handig. Zaken veranderen nog wel eens in de periode waarin er over gediscussieerd wordt, sommige locaties zijn ineens niet beschikbaar op een bepaalde dag bijvoorbeeld. Dus ik weet zeker dat we gaan touren, maar ik kan er nog niets specifieks over zeggen.’

Normaliter tour je in Noord-Amerika en Europa en soms in Australië. Maar hoe zit het met de rest van de wereld, zoals Zuid-Amerika, Japan en Zuid-Afrika?
‘Dat zou geweldig zijn, want dan zijn plekken waar ik nog niet of bijna niet geweest ben. Daarheen gaan zal net een iets grotere uitdaging zijn omdat ik niet bekend ben met die plaatsen, althans niet om er te touren en ik zou heel graag naar al die gebieden gaan en diep in mijn hart hoop ik ook dat we dat kunnen gaan doen. Want dit is een heel goede tijd voor mij in de muziek, want in de afgelopen paar jaar zijn heel veel dingen samen gekomen voor mij waardoor ik mijn muziek kan maken met mijn band, mijn show dus. En de mogelijkheid om te gaan touren vind ik heel plezierig en interessant en ja, ik wil graag de wijde wereld in om me aan de mensen te laten presenteren met wat ik doe en kan.’

Vorig jaar nam je het concert in de Royal Albert Hall in Londen op voor dvd en cd, de fans wachten er al heel lang op. Wanneer komen die uit?
‘Ik weet het niet precies, maar volgens mij heeft mijn vrouw me verteld dat dit voor het eind van dit jaar zal zijn, althans dat is de bedoeling. In elk geval zal het in de komende maanden zijn. Alles is klaar, al het werk is gedaan en het is klaar om uitgebracht te worden. Dus het komt zeker in een van de komende maanden uit.’

Is het overigens niet riskant om een rock & roll dvd en cd uit te brengen terwijl je net een paar maanden eerder een countryplaat hebt uitgebracht?
‘Dat is volgens mij helemaal geen probleem, je wilt natuurlijk niet een nieuw album uitbrengen net nadat je een ander album hebt gereleased, maar in dit geval gaat het toch om twee verschillende uitingen. Het Royal Albert Hall album is immers een live-plaat en dvd en, hoe zal ik het zeggen, die wordt toch anders ontvangen of beschouwd dan een studioplaat met countrymuziek. Zo’n live-album is toch meer een soort terugblik op je carrière, wat het Royal Albert Hall concert absoluut is. Kortom, als je bedoelt “nu speel je countrymuziek en nu weer rock & roll” dan kan ik alleen maar zeggen dat dit iets heel anders is en dat ik er bovendien geen enkel probleem mee heb om twee verschillende dingen op hetzelfde moment te doen, wat spelen betreft. Wat ik nu ga spelen tijdens de BRR tour zal voor een groot deel bestaan uit mijn andere songs, zeg maar de classics of de klassieke hits. Want deze en de country-achtige songs zijn beiden onderdeel van wie ik nu ben.’

En als je dan je classics speelt tijdens de komende tour, zijn die dan anders gearrangeerd of speel je ze zoals je ze altijd speelt?
‘Nou, als ik bijvoorbeeld Fortunate Son speel dan hoor je gewoon de rock & roll versie die je gewend bent, ik ga ze zeker niet veranderen zodat het net lijkt of er een countrygroep is die Fortunate Son speelt. Want de kern van mijn band is een rock & roll band van zeer getalenteerde mensen. Als we een BRR song spelen wisselen we in de meeste gevallen van instrumenten en bovendien spelen dan de violist en de pedal steel gitarist hun partijen, zodat het dan meteen anders klinkt. En als we dan daarna Fortunate Son spelen wisselen we weer van instrumenten. En dan spelen mijn geweldige drummer Kenny Aronoff, mijn bassist David Santos en gitarist Billy Burnette weer hun partijen als een rock & roll band. Dus wees gerust, ik ga echt Fortunate Son niet op banjo spelen, als je dat bedoelt, ha ha ha!’

Twee jaar geleden zei je erg blij te zijn met je terugkeer naar Fantasy Records. Nu zijn zowel de BRR cd als de RAH dvd en cd op Verve uitgebracht. Voor Nederland maakt dat niet uit, want beide labels zijn van Universal, maar wat is er gebeurd?
‘Fantasy was niet bereid om de RAH cd uit te brengen en te financieren. De dvd wilden ze wel hebben, maar ik wilde beide formaten uitbrengen, zodat de fans de muziek ook op de cd speler en in de auto kunnen draaien. Bovendien vond Fantasy dat de cd dan als het ware zou concurreren met de Long Road Home cd. We werden het niet eens en dus kwam ik bij Verve terecht. De relatie met het nieuwe Fantasy, want zo noem ik ze, is trouwens heel goed hoor. En laten we eerlijk zijn: dit hele label draait al sinds de jaren ’60 vooral door de gigantische verkoop van de Creedence catalogus.’

Vorige keer vertelde je uitgebreid over je jarenlange strijd met het oude Fantasy. In 2008 kwamen op een na alle CCR-albums in een geremasterde versie uit bij het nieuwe Fantasy. Was jij daar ook bij betrokken?
‘Voor een deel wel, ik heb een aantal van de zogenaamde bonustracks geselecteerd en dan met name de studiotracks. De live-opnamen die Fantasy selecteerde voegen naar mijn mening niets toe aan die al op de Live In Europe plaat staan. Wat ik wel vervelend vind is dat ze om de haverklap weer een nieuw verzamelalbum uitbrengen. Voor zover ik weet zijn er al vele tientallen compilatiealbums van Creedence uitgebracht, waar ik helemaal niet over geraadpleegd ben. Maar iedere keer als er weer zo’n plaat uitkomt blijkt die weer heel veel te verkopen. Je zou haast denken dat iedereen inmiddels wel een CCR verzamelaar in huis heeft, maar blijkbaar wordt iedere keer weer een nieuwe markt aangeboord.’

Over Creedence gesproken. Heb je inmiddels weer contact gehad met je oude bandmaatjes Stu Cook en Doug Clifford? En is er ooit nog eens een CCR reünie te verwachten?
‘Ik heb geen contact met deze mannen, na alles wat er gebeurd is heb ik daar geen enkele behoefte aan. Maar over een mogelijke reünie zeg ik niet meer resoluut nee. Vroeger deed ik dat wel, maar ik weet ook dat Don Henley ooit gezegd heeft dat de Eagles nooit meer bij elkaar zouden komen. En je weet wat daar van terechtgekomen is! Dus never say never, al zit ik er echt niet op te wachten.’

Vorige keer hadden we het over jullie Woodstock optreden en dat je er tegen was dat die opnamen werden uitgebracht. Op de pasgeleden uitgebrachte nieuwe dvd staan nu toch drie Creedence songs. Ben je van mening veranderd?
‘Je hebt gelijk. Ik beschouw het nu als historische opnamen, al ben ik nog steeds niet tevreden over de opnamen. Eerlijk gezegd wisten we niet eens dat het optreden werd gefilmd en opgenomen. We speelden middenin de nacht, uren later dan gepland, omdat het optreden van The Grateful Dead voor ons was uitgelopen. Wat op zich al een wonder is, want hun optredens duurden altijd al heel lang. En toen wij uiteindelijk konden beginnen lagen de meeste bezoekers te slapen. Achteraf heb ik natuurlijk wel spijt dat we geen toestemming gaven om een deel van de songs in de film en op het soundtrackalbum te zetten. Maar wisten wij veel dat Woodstock zo’n begrip en succes zou worden… zoals je misschien weet was het organisatorisch en financieel een enorme puinhoop en dat de film en soundtrack zo’n groot succes zou worden had volgens mij niemand verwacht.’

In de archieven van Fantasy liggen nog diverse CCR opnamen, zoals het complete concert in de Royal Albert Hall in 1970. Gaat daar nog iets mee gebeuren?
‘Voorlopig zeker niet, want het is niet echt duidelijk bij wie de rechten liggen. Fantasy beweert dat zij de rechten hebben, maar dat kunnen ze tot nu toe niet bewijzen. Volgens mij liggen de rechten bij de Creedence-leden en de nabestaanden van mijn broer Tom. Voorlopig heb ik het in elk geval veel te druk om me met dit soort kwesties bezig te houden, maar wie weet komt het er ooit van.’

Ooit maakte je het album Hoodoo, dat je kort voor de release terugtrok en liet vernietigen. Hoe zit dat nu echt?
‘Die plaat maakte ik in een slechte periode in mijn leven, toen ik in scheiding met mijn eerste vrouw lag en ik daarnaast middenin de problemen met Saul Saentz en het oude Fantasy zat. Dit had allemaal veel invloed op mij en op de songs die ik toen schreef en opnam. Zelf had ik het niet eens in de gaten dat die plaat ver beneden mijn eigen kwaliteitsstandaard was, maar gelukkig had mijn platenbaas bij Asylum dat wel door. Hij wist me er van te overtuigen om de plaat niet uit te brengen en eerst alle energie te steken in het oplossen van mijn persoonlijke problemen. Ik ben achteraf blij dat hij dit gedaan heeft.’

Hoe is je contact met je fans? Ik weet dat je twee jaar geleden besloot om Ramble Tamble bij je concerten te gaan spelen nadat fans er om gevraagd hadden op je website.
‘Sinds een paar maanden twitter ik veelvuldig, zodat de fans die dat ook doen weten waar ik op dat moment mee bezig ben. Mijn vrouw en zoon maken foto’s voor en tijdens concerten en zetten die dan op de website. Zelf houd ik me niet veel met de site bezig, daar heb ik het te druk voor. Julie is heel dicht betrokken bij de website en vertelt mij iedere keer als er iets bijzonders te melden is.’

 

 

[kader]

JOHN’S GEAR

Gitaren:
1956 Custom shop Gibson Les Paul Gold Top met P90 pickups Reissue
2 Gibson Les Paul Customs
Ernie Ball Music Man met Floyd Rose 2 Axis Pacific Blue
Fender Telecaster
Gibson Les Paul Standard Honey burst
Kubicki Baseball Bat guitar
Paul Reed Smith Custom 22
Paul Reed Smith Custom guitar (Bridge Humbucker, single in het midden, en P90 in de nek)
Taylor Acoustics 810E en 510E

Snaren:
Ernie Ball strings, Fender Medium Picks
Schaller straplocks en Ernie Ball Straps

Effecten o.a.
Juice Goose Rack Power 320 Ground Loop Control system
2 Aphex Punch Factory Optical Compressors
Voodoo Lab Tremolo
Full tone Supa Tremolo
Line6 DL-4 Delay Moduler
3 Xotic Effects RC Booster

Versterkers:
Mesa Boogie Dual Rectifier naar Ampeg 2×15 Cabinet voor clean en comfort
MK100 Head met 4×12 Wizard Cabinet voor crunch en lead sound

 

www.johnfogerty.com