(gepubliceerd in NOIZE Rockmagazine #3, 1990)
Interview en foto’s: Harry Pater
Wat moet je hier nu nog van zeggen. Ze spelen bikkelhard en heel erg goed. Na zes maanden weer op de planken en helaas nog niets nieuws onder de zon. Maar, zoals Kirk in het interview al zegt, daarop zullen we nog even moeten wachten. De fans gingen weer compleet uit hun bol, wat resulteerde in een frequent bezoek aan de ziekenboeg. Toen de fotografen tijdens twee (!) songs van de toegift hun werk mochten doen, vlogen de stagedivers hen om de oren! Naderhand werd bekend dat tijdens het concert in Zwolle één fan een hersenbloeding heeft gekregen, waaraan hij later is overleden. Heel erg spijtig zoiets. De fans en de band hebben hier niets van gemerkt, waardoor de feestvreugde tot een kookpunt steeg. Songs als Creeping Death. For Whom The Bell Tolls, Seek And Destroy, One, Master Of Puppets, Am I Evil en Blitzkrieg gingen erin als koek en werden met instemmend gejuich onthaald. De groep moest tot vier keer terugkomen, ook de heren zelf konden er maar niet genoeg van krijgen!
Zoals helaas te doen gebruikelijk sommige fans hun gemoed weer koelen op buiten aanwezige voorwerpen. De NOIZE auto werd voor de tweede keer het slachtoffer. De eerste keer werd het voertuig gestolen en flink gemold, deze keer moesten de ruitenwissers en spiegels het ontgelden. Thanks motherfuckers!
Eén dag voor het grote Metallica concert in de Zwolse IJsselhal sprak NOIZE met gitarist Kirk Hammett in het statige Amsterdamse Holiday Inn Crowne Hotel. Kirk ontpopte zich als een zeer sympathieke en rustige gesprekspartner, die honderduit praatte. Het album Metallica (a.k.a. The Black Album) kwam overigens pas in augustus 1991 uit en betekende dé grote doorbraak van de band.
Twee jaar geleden trad Metallica voor het laatst in Nederland op. Wat is er daarna gebeurd?
‘Daarna begon de Amerikaanse tournee. We toerden ongeveer veertien maanden door Amerika en daarna door Australië, Japan, Nieuw-Zeeland en Zuid-Amerika. De hele tournee duurde in totaal zeventien maanden, dat is dus anderhalf van die twee jaar. Na die tournee hadden we een lange pauze nodig, want tijdens die tour waren we, afgezien van af en toe twee weken, eigenlijk niet vrij geweest. Dus daarna namen we zes tot zeven maanden vrij. Reizen is zó vermoeiend, dat het fijn is om een tijd thuis te zijn, in je eigen bed te slapen en bij je vrouw te zijn. Het was fijn om een tijdje op één plaats te zijn. We hebben natuurlijk allemaal een huis en een auto en thuis kunnen we weer onszelf worden. Deze Europese tournee was eigenlijk gepland na Zuid-Amerika, maar na die anderhalf jaar toeren hadden we echt een tijd rust nodig en we hadden de mogelijkheid om de Europese tour uit te stellen tot nu.’
Maar jullie hebben géén nieuwe plaat uit…
‘Daar gaan we aan werken zodra we terug zijn. Er is wel een boxset uit, maar ik weet niet of die hier te krijgen is. Is wel in Engeland uitgebracht. “The Good, The Bad and The Live” heet ie geloof ik (hij vraagt het aan Jason Newstedt, die bevestigt dat dit de juiste titel is), is vorige week uitgekomen ter ere van ons zes-en-een-half-jarig bestaan. De box is uitgebracht ter gelegenheid van deze tournee. Na deze tour gaat ieder zijn eigen weg. Ik ga naar Griekenland, James naar Florida, Lars naar Denemarken en Jason naar Michigan. Daarna gaan we aan een nieuwe elpee werken, die hopelijk eind dit jaar uitkomt. We hebben nog geen nieuwe nummers, maar we werken er wel aan. Het is nog te vroeg om iets over die songs te vertellen, hoe dat zal uitpakken… we weten het zelf nog niet.’
Sommige fans vragen zich af of jullie weer speedy songs gaan spelen, zoals op de eerste elpee.
‘Nee, we willen vooruitgang in onze muziek, geen achteruitgang. Er zit een zekere agressie in al onze elpees, het maakt niet uit of we nu hard of zacht, snel of langzaam spelen. Ik weet zeker dat ook onze nieuwe elpee genoeg agressie zal bevatten. We gaan geen elpee met speed metal uitbrengen, dat zou achteruitgang betekenen. We willen juist groeien als muzikanten, we willen geen kopie van onze eerste elpee uitbrengen, dat zou erg saai zijn, hoewel een heleboel mensen dat leuk zouden vinden. Wij willen dat artistiek gezien niet, we doen het niet voor de mensen maar voor onszelf als muzikanten. We willen iets nieuws en anders, zo zijn we nu eenmaal.’
Hoe is het gesteld met de airplay van Metallica op de radio in de VS?
‘In Amerika zijn ontelbaar veel zenders, ongeveer 30 daarvan draaien onze muziek, onder meer een zender in de stad waar ik woon. We hadden een hitsingle met One, maar dat kwam niet door de airplay. We hebben in de top 40 gestaan, maar dat kwam doordat de plaat toevallig op single uitkwam en de fans hem kochten. Je moet je er niet zoveel van voorstellen, hij verkocht lang niet zo goed als Satisfaction en was na één week alweer uit de top 40. We zijn ongeveer zes maanden lang te zien geweest op MTV en dat helpt natuurlijk tijdens onze tournee. Dat was toen de eerste video uitgekomen was, we kregen er een grotere naamsbekendheid door, dat is leuk. Maar verder zijn we niet vaak op de televisie. We speelden wel tijdens de uitreiking van de Grammy Awards voor een groot publiek, maar verder hebben we niet veel televisie optredens.’
Verkopen jullie meer platen na zo’n tv-optreden?
‘Ja, het helpt natuurlijk wel om de elpees te verkopen, maar ook weer niet zóveel!’
Het is dus niet zo: vandaag op tv, morgen extra veel elpees verkopen?
‘Precies. Misschien wel bij commerciële bands als the Rolling Stones of Guns n’ Roses, waar nog nooit iets iemand van gehoord had en die geen enkele elpee verkochten, tot ze met hun tweede video kwamen. Daarna verkochten ze 50.000 elpees per week.’
Hoeveel Metallica elpees zijn er inmiddels verkocht?
‘Twee à drie miljoen in Amerika en misschien zeven miljoen in de andere landen, Europa, Japan, Zuid-Amerika, enzovoorts. Dat is niet slecht dus.’
Jullie hebben dus veel fans in Zuid-Amerika?
‘We speelden in Rio de Janeiro op Rock In Rio en in Sao Paolo. Overal zijn er heavy metalfans. We krijgen fanmail van overal ter wereld.’
Zien jullie iets van de landen waar jullie op tournee zijn?
‘Soms wel ja, maar meestal laat ons schema weinig tijd over om iets te bekijken, zoals vandaag: het is onze vrije dag en ik zou best iets van Amsterdam willen zien, maar ja… de interviews en optredens gaan voor. Als er dan nog tijd over is om iets te bezichtigen, is dat prima. Het is een soort werkvakantie.’
Jullie zijn op tournee met DIO, Warrior Soul en Bonham. Is dat niet een wat vreemde combinatie?
‘Als je eerst vijf trashbands laat optreden en dan wij, dan hebben de kids hoofdpijn, nekpijn en zijn ze dronken en zullen dan tijdens de lange nummers waarschijnlijk in slaap vallen. Je voorgangers stelden me dezelfde vraag en ik geef je hetzelfde antwoord. We willen een gevarieerd programma bieden en bovendien waren dit de enige groepen die we op dit niveau en op dit moment konden krijgen. We wilden eigenlijk de Red Hot Chili Peppers en Faith No More op de bill hebben, maar dat lukte om de een of andere reden niet. Sommige mensen vinden deze bill leuk, andere weer niet. Je kunt niet altijd iedereen tevreden hebben.’
Iets heel anders: een populaire band zijn betekent doorgaans dat er veel bootlegs verkrijgbaar zijn. Wat is jouw mening daarover?
‘Je kunt daar weinig aan doen, de mensen verdienen illegaal natuurlijk geld aan ons. Wij kunnen daar niets aan doen en het is leuk om ze te verzamelen, er zijn er al meer dan honderd. Veel ervan komen trouwens uit Nederland!’
Krijgen jullie ze toegestuurd?
‘Nee, zelfs dat nog niet, wij moeten ze ook kopen, maar… bootleggers in Nederland: wij weten wie jullie zijn! Dus stuur ze maar naar ons op!’
Veel fans ergeren zich aan het fouilleren bij de ingang en het verbod op camera’s. Is het bij Metallica concerten ook verboden voor fans om te fotograferen?
‘Dat weet ik eigenlijk niet. In Amerika is het heel gewoon dat je geen camera’s meeneemt, waar dan ook naar toe. Natuurlijk smokkelen de fans camera’s mee naar binnen, net als opnameapparatuur, maar dat soort dingen horen wij nooit.’
Zijn de fans belangrijk voor jullie?
‘Ja natuurlijk, voor hen zijn we hier, als niemand ons kwam zien speelden we nog in een garage in San Francisco. Ze zijn heel belangrijk. Veel muzikanten kijken neer op hun fans en dat is de verkeerde manier, want zij zijn de reden dat jij optreedt en zij kopen je platen. Het is belangrijk dat je contact met hen houdt.’
Krijgen de fans de kans om jullie te ontmoeten?
‘Natuurlijk, wij zijn niet het type muzikant dat zegt “rot op, je mag niets tegen mij zeggen, want ik ben beter dan jij!” Maar toegegeven, er zijn natuurlijk momenten dat je niet met iedereen kunt praten, als je bijvoorbeeld iets aan het doen bent of als je een slecht humeur hebt of als ze op een verkeerd tijdstip komen, maar gewoonlijk is het helemaal geen probleem. Het is voor ons heel belangrijk te weten dat onze fans gelukkig zijn.’
Ik zie veel mensen met Metallica T-shirts lopen. Is merchandise belangrijk voor jullie?
‘Jazeker, in het beginstadium van een band verkoop je niet voldoende elpees om een tournee te kunnen financieren en merchandising helpt daarbij. Bovendien is het leuk voor de fans om een shirt van de band te hebben en wij zorgen ervoor dat het van goede kwaliteit is.’
Jullie maken lange tournees en lange shows en jullie spelen keihard. Hoe zit het met jullie gehoor?
‘We dragen allemaal oordopjes. Als we dat niet doen lopen we een blijvende gehoorbeschadiging op en wij hebben onze oren nodig om te kunnen horen. Neem nou bijvoorbeeld Pete Townshend van The Who, die is doof aan één oor en moet wel op een akoestische gitaar spelen. Dat is toch verschrikkelijk! Dat zal mij niet overkomen… stel je eens voor: Metallica gaat op tournee en James en ik spelen alleen op een akoestische gitaar omdat onze gehoorgang beschadigd is…’
En jullie fans dan? Die staan, veelal zonder oordopjes, vóór de loeiharde PA-boxen!
‘Die staan daar niet dag na dag maar ongeveer één keer per maand, dan hebben hun de oren de tijd om te genezen.’
Wat is precies jouw invloed op de muziek van Metallica?
‘Ik schrijf verscheidene dingen. We krijgen overal ideeën vandaan. Ik luister naar allerlei verschillende soorten muziek die me inspireert. Ik luister weinig naar trash of speedmetal, omdat ik dat zelf speel en ik het niet nieuw en spannend vind. Om alleen daarnaar te luisteren is een beetje eenzijdig. Ik als muzikant luister naar allerlei soorten muziek, van klassiek tot funk en naar hardrock uit de zeventiger en tachtiger jaren, waar ik altijd naar luisterde toen ik nog erg jong was, zoals Led Zeppelin, Thin Lizzy, Deep Purple, Black Sabbath, Pat Travers en dat soort muziek.’
Dat is opvallend, de laatste tijd spreek ik veel verschillende bands en ze noemen haast allemaal dezelfde voorbeelden!
‘Echt waar? Dat komt omdat veel nu populaire geïnspireerd zijn door die groepen. In de jaren zeventig waren dat namelijk de bekendste en invloedrijkste bands, iedereen luisterde naar ze. Over tien jaar zeggen muzikanten “wij zijn geïnspireerd door Bon Jovi, Guns ’n Roses en hopelijk Metallica!’
Heb je de laatste tijd nog leuke interessante nieuwe bands gehoord?
‘O ja, ik houd van Soundgarden, Red Hot Chili Peppers, Faith No More… heavy bands over het algemeen.’
Ken je ook Nederlandse bands?
‘Natuurlijk, Golden Earring. Zijn er nog nieuwe goede bands? En ik ken Adrian Vandenberg, die is nu een grote ster bij Whitesnake.’
James Hetfield
Draai je thuis Metallica muziek?
‘Nee, die hoef ik niet te draaien. Ik weet hoe het klinkt en zo, want die muziek ken ik van binnen en van buiten… ik ken elke noot. Thuis oefen ik veel, ik speel piano, keyboards en gitaar. Voor deze tournee hebben we met de band flink gerepeteerd, meer dan voor elke andere tournee, omdat zeven maanden vrij geweest zijn was dat nodig.’
Jason bespeelt een vijfsnarige basgitaar. Vanwaar vijf snaren?
‘Hij probeert stoer te doen, cool te zijn, het is zijn manier van spelen.’ Kirk roept Jason, die in een andere hoek met een andere interviewer zit te praten, waarom hij met vijf snaren speelt. Jason antwoordt: ‘Omdat ik dan zo’n lekkere lage sound krijg!’
Jason Newstedt
Het is vaak niet eenvoudig om ze te verstaan, maar hoe belangrijk zijn de songteksten van Metallica?
‘Elk deel van de song is in feite belangrijk, van de tekst tot de muziek, de gitaarsolo’s en het arrangement. Het is als een ketting: als er één zwak stuk in een nummer zit is het niet goed.’
Wat vind je van het succes van bands als Bon Jovi en Guns ’n Roses?
‘Het platen kopend publiek groeit nog steeds door zulke bands. Meer jonge kids kopen platen en daar is niets verkeerds aan. Hopelijk worden ze ouder en wijzer en ontdekken ze Metallica. Het is echt muziek voor de massa. De muziek van Bon Jovi is niets nieuws, niets anders en is risicoloos en daarom verkoopt het zo goed. Guns ’n Roses is niet zo risicoloos. Het platen kopend publiek koopt wat zij goed vindt, veel mensen kopen alleen een elpee als ze weten dat er minstens vijf goede nummers op staan en als bands hit na hit scoren, denken de mensen “dat zal wel een goede elpee zijn” en kopen die dan. Ze weten precies wat ze kopen, ze willen hun geld niet verspillen. Het verschil met bijvoorbeeld een band als ons is, we hebben een hitje en de rest van de nummers op de elpee is een beetje experimenteel, agressief, hard en snel. Het grote publiek wil echter meer radiohits.’
Lees je recensies?
‘Ja, alle muzikanten lezen recensies! Het is belangrijk om te weten wat de critici van je vinden. Of je het er mee eens bent is iets anders, maar het is belangrijk te weten wat de algemene mening is. Als de critici de elpee waardeloos vinden, als dat hun mening is, dan is het hun mening. Als ik een andere mening heb, dan zeg i dat wel, maar als ik ook vind dat de elpee waardeloos is, dan zeg ik dat ook wel. Dat is altijd leuk met Venom. Iedere keer als zij een nieuwe elpee uitbrengen, dan zeggen de critici dat die waardeloos is. En dan zegt Venom: “jullie hebben gelijk, hij is waardeloos!”, haha!’
Kun je nog gewoon over straat en boodschappen doen, nu jullie zo populair zijn?
‘Ja hoor, helemaal geen probleem. Mensen als Jon Bongiovi en Michael Jackson zijn zo populair, dat die nergens naar toe kunnen en dat lijkt me verschrikkelijk. Mijn privacy is me dierbaar, ik zou het vreselijk vinden als men mij thuis zou lastigvallen.’
Ik begreep dat jullie een song van Queen gaan coveren?
‘Klopt, in het kader van het 40 of 50 jarig bestaan van Elektra Records komt er een elpee uit met covers van artiesten en bands van nu, die songs van bands en artiesten van vroeger doen. Wij doen Stone Cold Crazy van Queen. De elpee komt in september uit, wij kijken daar al naar uit. Het is gewoon leuk om te doen.’
Lars Ulrich en Kirk Hammett
Hoe kijk je naar de nu populaire glamrock bands?
‘Het idee om make-up, pruiken, oogschaduw en zo te moeten dragen lijkt me vreselijk. Ik vind er niks aan!.’
Sommige mensen beweren dat de gemiddelde heavy metal fan gewelddadig is…
‘Ze zijn gewoon enthousiast, ze laten zich zo door de muziek meeslepen, dat ze zichzelf vergeten. Als ze dronken zijn worden ze wel eens gewelddadig onder elkaar, maar echt gewelddadig vind ik mensen die weerloze oude vrouwtjes aanvallen en dàt doen rockers niet! Stagedivers vind ik prima, zolang ze zichzelf of anderen niet bezeren. Ik heb wel eens gezien dat iemand niet opgevangen werd… splash!’
Verzamel je ook knipsels en dergelijke over Metallica?
‘O ja, we verzamelen zoveel mogelijk artikelen over ons. Laatst, tijdens het verhuizen, kwam ik oude artikelen uit 1983 tegen, dat was leuk, het brengt herinneringen boven. Ik wil dan ook graag een exemplaar van NOIZE van je ontvangen met dit interview en het concertverslag erin. De foto’s die je me gaf zal ik goed bewaren, kan ik later nog aan mijn kleinkinderen laten zien: kijk, dat deed opa toen hij nog jong was!’