[Gepubliceerd in NOIZE 1993]
Brian May:
‘Queen is wat ons betreft afgesloten met het overlijden van Freddie’
Interview: Harry Pater en Henry Knegt
Foto’s: Harry Pater (live) Henry Knegt (portret)
Begin juni 1998 verscheen het derde soloalbum van Queen gitarist Brian May “Another World” , waarop onder meer wordt gespeeld door de in april 1998 overleden Cozy Powell. In juni 1993 trad THE BRIAN MAY BAND op in het Rotterdamse Ahoy’, waar een spetterend optreden werd gegeven waar de vonken letterlijk van afsprongen. Naast werk van zijn eerste echte solo album “Back To The Light” waren uiteraard behoorlijk wat Queen songs te horen, alsmede een cover van de oude Rainbow hit “Since You’ve Been Gone”. Brian May trad niet alleen als headliner op, hij deed ook een flink aantal optredens als special guest van Elton John en Guns n’Roses, waarmee hij in Werchter optrad.
Wij troffen Brian in zijn hotel in Hannover waar wij hem beleefd vroegen of hij tot een gesprek met ons bereid was. Manager Jim Beach had geen bezwaar en zo kregen we de kans de gitarist die mensen als Nuno Bettencourt inspireerde aan een vragenvuur te onderwerpen. Helaas was de tijd beperkt i.v.m. de soundcheck in het voetbalstadion waar het optreden van die avond plaatsvond. Brian, die echt zo aardig is als hij eruit ziet, vertelt eerst over de line-up van zijn band:
‘Mijn oude vriend Cozy Powell, die in zowat alle bekende Engelse bands heeft gespeeld zoals Rainbow, Whitesnake, ELP en Black Sabbath, wilde ik op drums hebben. Hij had ook al op het album meegespeeld, dus hij kende de songs al. Hetzelfde geldt eigenlijk voor Neil Murray. Neem je Cozy, dan neem je Neil natuurlijk ook, want dat is een gouden combinatie. Voor het eerst werk ik met een slaggitarist, althans gedurende het gehele optreden. Jamie Moses speelde o.a. in The Pretenders en bij Paul Young en hij heeft in het verleden ook gewerkt aan plaatopnamen van Bob Geldof en the late great Freddie Mercury. Voor de toetsenist hoefde ik niet eens te zoeken, Spike Edney speelde vele jaren met Queen mee en uiteraard bij The Cross. Hij is een van mijn beste vrienden en dat al jaren lang. Omdat het oog ook wat wil en omdat ze erg goed zingen heb ik twee zangeressen gekozen die ook nog eens goed kunnen bewegen en er bijzonder smakelijk uitzien: Cathy Porter uit New York en Shelley Preston die tot vlak voor onze tour in de studio zat met Beverley Craven en in het verleden o.a. met Alexander O’Neal en Gary Moore gewerkt heeft. ‘
Hoe heb je je op deze tournee voorbereid?
‘Eind vorig jaar hebben we een paar dagen gerepeteerd en daarna zijn we naar Zuid Amerika gegaan om daar een paar weken te touren om ervaring op te doen. Tot mijn verbazing vonden de meeste optredens daar plaats in voetbalstadions, terwijl ik hooguit op arena’s gehoopt had. Eind februari zijn we naar de States en Canada vertrokken, waar we zo’n anderhalve maand hebben getourd, o.a. met Guns n’Roses. Daarna hadden we een week of zes vrij en vanaf eind mei zijn we met de Europese tournee bezig. We doen voornamelijk optredens als special guest van Elton John, zoals vandaag, en Guns n’Roses. In Engeland, Frankrijk en Nederland doen we optredens als headliner.’
Is dat nou niet erg vreemd, iemand als jij die in het voorprogramma van, met name, Guns n’Roses speelt? Axl en Slash hebben regelmatig laten weten grote Queen fans te zijn…
‘Ik ben mij er goed van bewust dat ik niet die bezoekersaantallen trek als Brian May dan dat het geval was met Queen. Roger had datzelfde gemerkt met The Cross. Hij startte dan ook in het clubcircuit, wat ik ook eerst van plan was. Maar omdat het album zo goed bleek te verkopen evenals de singles, leek het ons beter om het op deze manier te doen. In Engeland zijn alle optredens al geruime tijd uitverkocht, maar dat is dan ook in mijn vaderland. Van de andere landen moet je dat nog maar afwachten. Met Axl en co. en met Elton krijg ik de kans om voor veel meer mensen te spelen dan als headliner. Als het die mensen goed bevalt komen ze de volgende keer als wij terugkomen als headliner wellicht ook wel en nemen ze hun vrienden mee. Zo is dat in het verleden met Queen ook gegroeid. Omdat het persoonlijke contact met Elton en de Gunners zo goed is en wellicht vanwege mijn “status” hebben wij het beter dan menige andere support band. Wij hebben altijd een sound check, wij spelen doorgaans een uur lang en we hebben vrijwel al het licht en het geluid tot onze beschikking. We hebben ontzettend veel plezier met elkaar, het is echt een band van vrienden, net zoals dat met Queen het geval was. ‘
We willen het graag even over Queen hebben met je. We hebben begrepen dat de band niet doorgaat zonder Freddie, maar dat er nogal wat materiaal opgenomen is. Wat gaat daar mee gebeuren?
‘We wisten al een paar jaar dat Freddie aan die vreselijke ziekte zou sterven. Wij stelden alles in het werk om het hem zo plezierig mogelijk te maken en omdat hij het allerliefste wilde werken waren we altijd beschikbaar voor hem. Het zingen was alles voor hem. Hij kende hele moeilijke periodes, maar zo gauw hij zich weer goed genoeg voelde belde hij ons en gingen we de studio weer in. Hij wilde zoveel mogelijk goed materiaal opnemen en achterlaten. Ik vind dat Innuendo daarom ook zo’n goede plaat is geworden, persoonlijk vind ik het een van de allerbeste dingen die wij ooit gedaan hebben. Freddie was vocaal verschrikkelijk sterk. Luister bijvoorbeeld maar naar These Are The Days Of Our Lives, Innuendo en Delilah, dan weet je wel wat ik bedoel. We hebben voor dat album dan ook het beste van het beste gebruikt, maar er is nog veel blijven liggen.’
‘Er zijn ook songs opgenomen door Freddie waarbij wij niet of maar gedeeltelijk aanwezig waren. Hij heeft daar een boodschap bij achtergelaten hoe hij dacht dat het afgemaakt moest worden. Wij zijn er emotioneel nog niet aan toe om dat af te maken, maar we zullen het zeker doen. Toen we Queen begonnen waren we vrienden, na vele jaren van roem en succes verwaterde dat en werden we meer collega’s, maar eigenlijk vanaf de tijd dat we van Freddie’s ziekte hoorden werden we weer echte vrienden. Ik heb ook een moeilijke periode in mijn leven meegemaakt. Eerst kwam dat afschuwelijke bericht van Freddie, toen overleed mijn vader en vlak daarna eiste mijn vrouw een scheiding en nam ze de kinderen mee. Ik zat verschrikkelijk in de put en had geen enkele zin om op te staan en om iets te ondernemen. Alle dingen waar ik voor leefde vielen in feite in duigen: mijn vader waar ik veel van hield was er niet meer, ik zag mijn kinderen niet meer en het was duidelijk dat we nooit meer als Queen zouden optreden, iets dat we allemaal zo graag wilden.’
‘Freddie heeft er onbewust voor gezorgd dat ik uit dat diepe dal tevoorschijn kwam. Toen ik zag hoe hij zijn afschuwelijke lot verwerkte en met hoeveel energie hij zich, hoe moeilijk het vaak ook voor hem was, zich op zijn werk stortte, realiseerde ik mij dat ik me niet moest afsluiten voor de boze wereld en me moest gaan bezighouden met die dingen die me altijd al vreugde hadden bezorgd. Ik besefte dat mijn problemen niets voorstelden in vergelijking met die van hem. Vandaar ook dat ik in het voorwoord in het cd boekje heb geschreven dat de Brian May die vijf jaar geleden aan deze plaat begon een heel andere Brian May is als degene die de plaat afmaakte.
Tijdens het Freddie Mercury Tribute Concert vorig jaar in Wembley zong je voor het eerst “Too Much Love Will Kill You”. Wij voelden toen een rilling door het stadion gaan, iedereen dacht dat het over Freddie ging. Later hoorden we dat het over je huwelijksproblemen ging. Toch wordt die song steeds weer in verband gebracht met aids.
‘Dat ben ik me ten volle bewust. In eerste instantie was die song voor Queen bedoeld, we hebben ‘m ook opgenomen, maar ik vond toch dat ik ‘m zelf moest zingen. In sommige gevallen kan de auteur zijn gevoelens het beste zelf vertolken. Dit nummer was te persoonlijk om het niet zelf te doen. Freddie had veel songs geschreven zoals ik al eerder vertelde, maar als hij niets had als we in de studio waren trok ik als het ware een blik open, want ik had natuurlijk ook heel wat jaren de tijd gehad om songs te schrijven, wat ik dan ook deed.’
Hoe hebben jullie, Roger, John en jij, het Tribute Concert beleefd?
‘Het was erg emotioneel voor ons. We wisten ons gelukkig gesteund door al die mensen die samen met ons in Wembley waren en dan heb ik het niet alleen over alle artiesten en bands, maar vooral over de fans. Als je nagaat dat het stadion binnen twee uur uitverkocht was zonder dat er ook maar één optredende artiest bekend was. Ik weet zeker dat Freddie daarboven erg genoten heeft.’
Wij hebben nogal wat mensen gesproken die zich haast kapot geschrokken waren door het heavy gitaargeweld van Metallica, zo vroeg op de avond.
‘Dat kan ik me aan een kant wel voorstellen, maar je moet bedenken dat Queen ook als hardrock band begonnen is en we vonden het wel goed passen om het programma voor de pauze op die manier te beginnen en langzaam uit te bouwen naar de rest van de Queen geschiedenis. Ik ben ook erg blij met het succes van de cd die nu uit is van ons met George Michael en Lisa Stansfield. En dan bedoel ik dat uitdrukkelijk niet financieel, voor het geld hoeven wij het echt niet te doen. Daarom gaat de opbrengst ook naar diverse aidsfondsen, net zoals dat gebeurde met de opnieuw uitgebrachte singles als Bohemian Rhapsody.’
Je vertelde dat Roger en John erg goede vrienden van je zijn. Toch werk je niet meer met ze samen…
‘Wij hebben in het verleden met ons vieren afgesproken dat Queen zou ophouden te bestaan als één van ons de band zou verlaten. Als wij samen verder zouden gaan onder een andere naam zouden we altijd met Queen vergeleken blijven worden en Queen is synoniem voor Freddie, Roger, John en Brian. Elke andere kombinatie is voor ons geen Queen. We blijven niet alleen vrienden, we blijven ook samenwerken in alle organisaties waar we samen in betrokken zijn. Queen Productions blijft onze overkoepelende organisatie. Van daaruit worden onze zaken geregeld. De meeste mensen waarmee wij samenwerken werken al vele jaren met ons.’
Dat klopt. We zagen bij jouw entourage een aantal mensen die we ook bij The Cross zagen, en dan bedoelen we niet eens Spike. Zit hij nu niet meer in The Cross trouwens?
‘Jim Beach is en blijft onze manager, hij is ook een goede vriend van ons, wij kunnen hem voor honderd procent vertrouwen, iets dat je niet van alle managers kunt zeggen waarmee wij in het verleden gewerkt hebben. Ook Sally Hyatt en alle anderen van het Queen kantoor blijven voor ons werken. The Cross bestaat nog wel degelijk en Spike blijft gewoon lid van die band. Als onze tournee afgelopen is en Roger wil weer op pad dan gaat Spike weer gewoon met hem mee. We zijn allemaal vrienden van elkaar, zoals ik al zei.’
Jullie zouden toch ook onder een andere naam dan Queen kunnen gaan samenwerken?
‘Nee, dat willen we niet. Het hoofdstuk Queen is wat ons betreft afgesloten met het overlijden van Freddie.’
Queen was over de hele wereld een van de meest populaire bands, alleen in Amerika leek het niet te lukken. “Bohemian Rhapsody” werd pas vorig jaar een echt grote hit doordat de song in de film “Wayne’s World” zat.
‘Tja, Amerika… We zijn er met name in de beginjaren vaak geweest en iedere keer als we terugkwamen trokken we weer meer mensen. Het ging eigenlijk mis met de video van I Want To Break Free, op de een of andere manier zagen ze in Amerika niet in dat die clip humoristisch bedoeld was. Ze beschouwden het daar als een mislukte travestieten act en daardoor kregen we meteen een slechte naam. Pas door Live Aid ging het weer beter daar. Dat het door Wayne’s World weer zo goed ging vind ik vooral fijn vanwege het geld dat we daardoor voor de aidsbestrijding hebben kunnen verdienen. Het is echter eens te meer een bewijs hoe belangrijk, wat mij betreft te belangrijk, MTV is. Het filmpje is voor veel jongeren belangrijker dan de song. Ik hou dan ook niet erg van video’s. Ik wil eerst de song gehoord hebben voordat ik de video bekijk.’
Wat zijn je plannen met The Brian May Band?
‘Als deze tournee voorbij is wil ik eerst wat vakantie hebben en bij mijn vriendin zijn. Daarna wil ik zo snel mogelijk weer de studio in om een opvolger voor Back To The Light op te nemen. Ik weet nog niet of Roger en John en ikzelf dan emotioneel opgewassen zijn tegen het beluisteren en afmaken van de tapes van Freddie waarover ik het eerder had. Ik hoop niet dat men ons wat dat betreft onder druk gaat zetten, we zullen het materiaal heus wel gaan uitbrengen, maar we moeten er zelf wel eerst klaar voor zijn en er helemaal achter staan voordat we het in de openbaarheid gaan brengen.’
Ben je niet bang dat men die opnamen op slinkse wijze probeert te verkrijgen en dan op bootlegs uit te brengen, zoals dat U2 al een paar keer gebeurd is?
‘Nee. De mensen met wie wij samenwerken kunnen we voor honderd procent vertrouwen. We werken in feite alleen met vrienden samen, het is eigenlijk één grote familie, dus dit zal niet gebeuren. Wij en zij hebben allemaal te veel respect voor Freddie dat we dit nooit zullen laten gebeuren. Ik heb overigens zelf geen bezwaar tegen bootlegs van live-concerten, ik verzamel ze zelf ook. Ik weet dat de mensen die ze kopen doorgaans de grootste fans zijn, ze kopen al het officiële materiaal van hun favoriete band en zoveel mogelijk bootlegs. Ik heb alleen bezwaar tegen de hoge prijzen en vaak slechte kwaliteit.’
Heb je tenslotte nog een boodschap aan de Nederlandse fans?
‘Jazeker. Met Queen hebben we altijd erg graag in Nederland opgetreden. Als ik het goed heb speelden we meestal in Leiden. Ik weet ook dat er vorig jaar veel fans erg veel geld hebben uitgegeven en moeite hebben moeten doen om aan kaarten voor het Tribute Concert te komen, en ik wil hen namens ons allemaal daarvoor heel hartelijk danken. Ook voor alle blijken van steun en medeleven die wij mochten ontvangen na het overlijden van Freddie willen we iedereen oprecht bedanken. Wij hebben er echt heel veel steun aan gehad. Ik hoop dat er straks in Rotterdam veel vrienden zijn en dat zij ook vrienden van mijn band zullen worden. Wees er zeker van dat jullie nog niet van mij af zijn, en dat geldt natuurlijk ook van Roger. John is niet iemand die zo snel weer in een band stapt om op te treden, maar je weet het natuurlijk maar nooit!’